Главная страница Случайная страница
Разделы сайта
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
Аягөз маңында қазақтар мен жоңғарлар арасында үш күнге созылған күрес болған жыл. 1718 жыл.
|
|
«Аң ырақ ай шайқ асы» ө ткен жылдар. 1729-1730 жылдар.
Аң ырақ ай шайқ асынан кейін жоң ғ арларды толығ ымен талқ андауғ а кесірін тигізген жағ дай: Ә білқ айыр мен Сә мекенің хан тағ ына таласуы.
Абылай хан жерленді: Тү ркістанда. (Ахмед Йасауи кесенесінде)
Ә білқ айыр ханның ө мір сү рген жылдары: 1680-1748 жылдар.
Ә білқ айыр ханның Ресей империясына ү міт артудағ ы ең басты мақ саты: Ресеймен сенімді байланыс орнатып, бар кү шті ойраттарғ а қ арсы жұ мылдыру.
Ә білқ айыр ханның Кіші жү зді Ресей империясының қ ұ рамына қ абылдау туралы ұ сыныспен жіберген елшілерін Анна Иоанновна қ абыл алды: 1731 жылы ақ пан айының 19-ы.
Ә білқ айырдан ант алу ү шін Қ азақ станғ а жіберілген Анна Иоанновнаның елшілігін басқ арғ ан тілмаш, қ абылетті елші. А.И.Тевкелев.
Ә білқ айыр Ресейдің қ оластына кіруге ант берді: 1731 жылы қ азан айы.
Ә білқ айырдың Ресеймен байланысын одан ә рі нығ айтуғ а мү дделі болуының себебі. Парсы ә мірінің шабуылы.
Ә білқ айырды Барақ сұ лтан ө лтірді: 1748 жылы.
Ә білмә мбет пен Абылайдың Орскіге келіп Ресейдің билігін мойындағ ан жыл. 1740 жыл.
Есім хан билік қ ұ рғ ан жылдар. 1598-1628 жылдар.
Есім ханның алдына қ ойғ ан мақ саты: Қ азақ хандығ ын бір орталық қ а бағ ынғ ан мемлекет ету.
Есім ханның қ алмақ тарды талқ андағ ан жыл. 1627 жыл.
Есім ханың баласы Жә ң гірдің билік қ ұ рғ ан жылдары. 1628-1652 жылдар.
Есім ханның Кіші жү здегі ел басқ арушы биі, ескербасы, батыры болғ ан жырау. Жиенбет жырау.
Жә нібек пен Керей сұ лтандар Ә білқ айыр хандығ ынан қ азақ аталып жү рген тайпаларымен бө лініп кө шкенде оларғ а алғ аш рет тағ ылғ ан ат. «Ө збек-қ азақ».
Жоң ғ арларғ а қ арсы кү рестегі ерлігі ү шін халық тың Жә ң гірге берген атауы. Салқ ам Жә ң гір.
Жә ң гір ханның кезінде жоң ғ арлардың қ алың қ олының қ азақ жеріне басып кірген жылы. 1643 жыл.
Жә ң гір ханның санаулы сарбаздары Жоң ғ ардың 50 мың ә скерімен шайқ асқ ан жер. Орбұ лақ.
«Жеті жарғ ыны» жасауғ а қ атысқ ан билер: Ұ лы жү зден-Тө ле би, Орта жү зден Қ азыбек би, Кіші жү зден Ә йтеке би.
«Жеті жарғ ы» бойынша хан: Барлық ру бірлестігінің басшысы.
«Жеті жарғ ы» бойынша хан: Бас қ олбасшы болды.
«Жеті жарғ ы» бойынша қ ұ рылтай кең еске жіберілмей, дауыс беру қ ұ қ ығ ынан айырылғ ан: Қ арусыз келген адам.
«Жеті жарғ ы» заң дарында хан билігіне қ ойылғ ан шектеулерді Абылай: Мойындамады.
Жоң ғ арлар 1680 жылы Оң тү стік Қ азақ станғ а шабуылдағ ан кезде аман қ алғ ан қ ала. Тү ркістан.
Жоң ғ арияның Қ азақ станғ а жорық тар ұ йымдастырудағ ы мақ саты: Қ азақ елінің тә уелсіздігін жойып, жерін ө зіне қ арату.
Жоң ғ ардың қ алың қ олының қ азақ жеріне тұ тқ иылдан баса кө ктеп кірген жылы. 1723 жыл.
Жоң ғ ар шапқ ыншылығ ы кезінде шық қ ан ә йгілі ә н. «Елім-ай».
Жоң ғ ар шапқ ыншылығ ы кезінде қ атты ойрандалғ ан ө ң ір. Жетісу.
Жоң ғ ар шапқ ыншылығ ына қ арсы қ ол бастағ ан батыр. Қ абанбай, Бө генбай, Саурық, Малайсары, Наурызбай, Баян, Қ арасай, Жауғ ашар, Жә нібек, Райымбек.
Жоң ғ ар қ онтайшысы Қ алдан-Сереннің Орта жү з бен Кіші жү зге ұ йымдастырғ ан «Ақ табан шұ бырынды, Алқ акө л сұ ламадан» кем тү спейтін шапқ ынышылық болғ ан жылдар. 1741-1742 жылдар.
Жоң ғ ар тағ ына таласып жә не Маньчжур-Цин ә улетінен қ ашып Абылайды келіп паналағ ан: Ә мірсана.
Қ азақ халқ ының этникалық жағ ынан қ алыптасуына басты рө л атқ арғ андар. Ақ Орда тайпалары.
Қ азақ халқ ының халық болып қ алыптасу барысын бұ зды: Монғ ол шапқ ыншылығ ы.
Қ азақ хандығ ын қ ұ рды: Керей мен Жә нібек сұ лтандар.
Қ азақ хандығ ының қ ұ рылуына алғ ышарттардың бірі: Ә білқ айыр хандығ ы мен Моғ олстанның ішкі-сыртқ ы жағ дайындағ ы оқ иғ алар
Қ азақ хандығ ы қ ұ рылды: 1465-1466 жылдары.
Қ азақ хандығ ының бастапқ ы кезде алып жатқ ан жері: Шу мен Талас ө зендерінің аумағ ы.
Қ азақ хандығ ының қ ұ рылуы мен нығ аюы мына жағ дайларды тоқ татты: Ішкі феодалдық талас-тартыс.
Қ азақ хандығ ының қ ұ рылуы жайындағ ы деректер: Мұ хаммед Хайдар Дулати «Тарих-и Рашиди».
Қ азақ хандығ ының қ ұ рылу кезіндегі халық тың ө мірінде маң ызды мә селеге айналды: Сырдария бойындағ ы қ алалармен қ атынас жасау.
Қ азақ хандарының Ә білқ айырдың немересі Мұ хамед Шайбани ханмен отыз жылдан астам уақ ытқ а созылғ ан соғ ысы: Сыр бойындағ ы қ алалар ү шін.
Қ азақ хандығ ы ү шін маң ызды болғ ан, Шайбан ұ рпақ тарымен талас-тартыстың негізі. Сыр бойындағ ы қ алалар.
Қ азақ хандығ ы мен Мұ хаммед Шайбанидің арасындағ ы 30 жылдай уақ ыт жү ргізген соғ ыстың нә тижесінде Қ азақ хандығ ына қ арағ ан қ алалар. Сығ анақ, Созақ.
Қ азақ хандығ ының беделін жә не кү ш-қ уатын арттырып, Тә уекелдің беделін кө терген жең іс. Ташкент тү бінде Абдаллах ә скерін жең уі.
Қ азақ хандары мен Ө збек хандығ ының арасында ұ зақ жылдар жү ргізілген соғ ыстың нә тижесі: Ташкенттің Қ азақ хандығ ы қ осылуы.
Қ азақ хандығ ының ә скери кү ш-қ уатын арттыруғ а айрық ша кө ң іл бө лген Есім хан: Сұ лтандар мен тө релерге еркіндік берді
Қ азақ хандығ ының қ ұ рылымы: Жеті саты.
Қ азақ хандығ ында ата-аймақ ты басқ аратын адам. Ақ сақ ал.
Қ азақ хандығ ындағ ы он немесе он бес аймақ тан қ ұ ралғ ан: Ру.
Қ азақ хандығ ындағ ы ұ лыстың билеушісі: Сұ лтан.
Қ азақ хандығ ындағ ы ұ лыс: Бірнеше арыстан қ ұ ралды.
Қ азақ тың ханын сайлауғ а барлық рудың: Атақ ты, сыйлы шонжарлары қ атысты.
Қ азақ тардың қ ыста тү йе мен қ ой-ешкілер ү шін қ ыстық жайылымғ а таң далғ ан жер. Қ ызылқ ұ м.
Қ азақ жасағ ының Аң ырақ ай маң ында жоң ғ арларды жең іліске ұ шыратқ ан жыл. 1729 жыл.
Керей, Жә нібек сұ лтандарды қ ұ шақ жая қ арсы алғ ан Моғ олстан ханы. Есен-Бұ ғ а.
Қ асым ханның тақ қ а отырғ ан (билікке келген) жылы. 1511 жыл.
Қ асым ханның қ ол астындағ ы халық ың саны. Бір миллионғ а жуық.
Қ асым хан тұ сындағ ы Қ азақ хандығ ының саяси-ә кімшілік жә не сауда экономикалық орталығ ы. Сығ анақ қ аласы.
Қ асым ханның билігі жү рген жоқ: Қ ырғ аздарғ а.
Қ асым хан тұ сында қ азақ тар ө зі алдына тә уелсіз, дербес мемлекет ретінде белгілі болды: Орта Азия мен Шығ ыс Еуропағ а.
Қ ыпшақ тайпалар одағ ы мен ү йсін тайпалар одағ ының бірігуі нә тижесінде қ ұ рылды. Қ азақ халқ ы.
Кейбір шежірелерде қ азақ атауының орнына қ олданылды: «Алаш»
Орбұ лақ шайқ асында Жә ң гірге кө мекке келіп, 20 мың қ олмен Жоң ғ ар ә скерінің ту сыртынан шабуыл жасайды: Алшын Жалаң тө с батыр.
Тә уке ханның билік қ ұ рғ ан жылдары: 1680-1715 жылдар.
Тә уке хан тағ ына отырды: 1680 жылы.
Тә уке ханның кезіндегі Қ азақ хандығ ының астанасы. Тү ркістан.
Тә уке ханның ү ш жү здің басын қ осқ ан жиналысын (қ ұ рылтайын) шақ ырып отырғ ан жер. Кү лтө бе.
Тә уке ханның заң дар жинағ ы. «Жеті жарғ ы».
Тә уке ханның кезіндегі билердің міндеті: Сот билігі, атқ арушы билік.
Тә уке ханның кезінде жоң ғ арлардың қ азақ жеріне шабуылын уақ ытша бә сең деткен жағ дай: Тә уке ханның қ ырғ ыздар жә не қ арақ алпақ тармен одақ қ ұ руы.
Тә уке ханның сыртқ ы саясаттағ ы ә рекеті: Кө рші мемлекеттермен одақ тасудың, бейбіт қ атынас орнатудың жолын іздеді
Тұ рсын сұ лтанның ө зін хан, ташкент қ аласының билеушісі деп жариялағ ан жыл. 1613 жыл.
Тұ рсынның ө зін хан жариялаумен қ атар тағ ы бір антты бұ зуы: Ақ ша шығ аруы.
Тұ рсын ханның бү лігі тарихта аталды: «Қ атағ ан қ ырғ ыны».
Тә уекел ханның Қ ұ л-Мұ хаммед бастағ ан елшілерінің Мә скеуге Федор патшағ а достық келісім жасау ү шін барғ ан жыл. 1594 жыл.
Тә уекел хан билік қ ұ рды: 1582-1598 жылдар.
Тә уекел ханның тұ сында берік қ амал, ірі сауда орталығ ына айналғ ан қ ала. Сауран.
Ташкент қ аласы 200 жылдан астам уақ ыт қ азақ тардың билігінде болды: Есім ханның кезінен.
Хақ назар ханның билік қ ұ рғ ан жылдары. 1538-1580 жылдар.
Хақ назар хан қ айтыс болғ аннан кейін хан тағ ына сексенге келген: Шығ ай отырды.
Хан сайлағ анда жиналғ андар ханның бар малын бө лісіп алатын дә стү р: «Ханталапай».
Ханды қ орғ айтын, малын бағ атын іріктеп алғ ан жасақ. Тө лең гіт.
Хан тағ ына отыратын адамғ а қ ойылатын басты талап: Шың ғ ыс ұ рпағ ы, ақ сү йек болу.
|
|