Ығысу.

Біртекті изатропты заттан жасалғ ан кубты алайық.Оның АД жә не ВС қ арамаө қ арсы қ ырларына ө зара тең жә не қ арама-қ арсы бағ ытталғ ан жанама кү штер тү сірейік. Бұ л жұ п кү штердің ә серінен куб айнала бастайды.Айналуды тоқ тату ү шін АВ жә не СД қ ырларына тура осындай жанама қ ү штер тү сірейік. Бұ л кезде куб айналмайды, тек деформацияланады. Бұ л тә рбиеә жірбиеде тү сірілген кенеудің ә серң інен АВСД квадраты А'В'С'Д' ромбысына айналады. Бұ л жағ дайда АС диогональі ұ зарады, алВД диогональі қ ысқ арады. Ал кө лем ө згеріссіз қ алады, кө лемнің ө згерісі АС жә не ВД диогональдарының ө згерісімен салыстырғ анда ө те аз, сондық тан оларды ескермеуге болады. Сондай-ақ квадрат қ ырларының ө згерісі ө те аз, сондық тан деформациядан соң жаң а А'Д' алдың ғ ы АД табанына келетіндей етіп бұ руғ а болады. Бұ л жерден біз қ арастырып отырғ ан деформация кубтың барлық АД табанына паралель бағ ытта жә не осы табанғ а парлель бағ ытта ығ ысады. Сондық тан бұ л деформация ығ ысу деп аталады. Ығ ысу шамасы ығ ысқ ан қ абатпен АД табанына дейінгі арақ ашық тық қ а пропорционал. АВ жә неАВ' арасындағ ы бұ рыш

Ығ ысу бұ рышы деп аталады.Егер бұ рыш болса, онда осы ығ ысу деформациясы ү шін мына ө рнекті жаза аламыз.

мұ ндағ ы -жанама кернеу. -ығ ысу модулі сиақ ты тұ рақ ты, ол дененің материалына тә рбиеә уелді.

Енді ығ ысу деформациясы ү шін серпімді энергианың тығ ыздығ ын анық тайық. Осы кубтың кез келген беттік -ке ығ ыстыру ү шін мына жұ мыс жасалады.

-осы беттің ауданы.

Егер кубтың қ абаттарын -деп белгілесек онда,

осыдан,

Бұ дан серпімді энергианың тығ ыздығ ы мынағ ан тең.