Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






Ақыл-ойы кем оқушылардың аталган материалды меңгеру киыншылықтары мен ерекшеліктері.






Бұ л тақ ырып математиканың басқ а бө лімдерімен салыстырғ анда мағ ынасы кө мекші мектеп оқ ушылары ү шін қ иын. Тө менгі жә не жоғ арғ ы сынып оқ ушыларында кө лемнің ө лшем бірлігін шынайы елестету жоқ, оларда кө лемнің ө лшем бірлігін басқ а ө лшем бірлігімен (сантиметрді метрмен немесе дециметрмен) немесе тү рлі ө лшеу жү йесімен (метрді квадрат метрмен, кейде килограммен) шатастыру байқ алады. Оқ ушылар ө лшем бірліктерді жә не ө лшеу қ ұ ралдарын шатастырады.

Кө лемнің ө лшем бірлігі туралы нашар білім жә не оларды ажырата алмауы, ө лшем туралы қ атынастың орнауына қ иындық туғ ызады.

Осы тақ ырыпты игергенде оқ ушылар ө те кө п қ ателер жібереді. Мысалы, ө лшеуден шық қ ан сандармен жұ мыс жасағ анда, ө лшем бірліктерін жазуғ а кө ң іл бө лмейді (5м + 6см =65), ол сандарды жазғ анда ө лшем бірлігінің орындары ауыстырылады (4м 40см). Жиі ә рекетті орындағ анда басқ а ат кездейсоқ жазылып кетеді (125 * 80 = 10000 квм = 1000р).

Бұ л қ ателердің басты себептері, ә р ө лшем бірліктің шамасы туралы нақ ты елестетудің жоқ тығ ы болып табылады.

Интелектісі бұ зылғ ан оқ ушылар да дұ рыс ө лшей алмайды. Бұ л практикада ө лшеудің тура белгілерін тү сінбегендіктен, қ ұ ралдарды дұ рыс орналастыра алмағ андық тан, сә йкес ө лшем бірлікті таң дамағ андық тан, ө лшеуіш қ ұ ралдарымен (сызғ ыш, таразы, сағ ат) шкала бойынша есеп шығ аруды, ө лшемнің қ орытындысын дұ рыс жазуды білмегендіктен пайда болады.

Бұ л қ иындық тарды жең у ү шін келесі талаптарды басшылық қ а алу керек:

1. Тө мендегі сыныптарғ а елестетуін қ алыптастыру керек, ал жоғ арғ ы сыныптарғ а, яғ ни кө лемді тек ө зіне берілген ө лшем бірлігімен ө лшеу керек (ұ зындық ты ұ зындық ө лшемімен: метрмен, дециметрмен т.б. ө лшейді) деген сияқ ты тү сінікті қ алыптастыру керек.

2. Жаң а ө лшем бірлікпен таныстыру кезінде, оны ө мір жағ дайында қ ажет екенін кө рсету керек.

3. Оқ ушылар сезініп, барлық тү йсіктерін қ олдана отырып, ә рбір ө лшем бірлікті нақ ты елестетуін тудыруғ а талпыну керек (ақ ыл- есі кем балалардың қ иялының ә лсіздігін, аз тә жірибелік іскерлігін, ойлау қ арқ ынын ескеру керек). Ө лшем бірлік туралы ө ткен білімін, тә жірибесін, бақ ылауын жиі пайдалану керек.

Мысалы: 1км ұ зындық тың ө лшемімен танысу кезінде 1м білімін қ олдану керек, оқ ушылардан 1км алыс жү ріп, ө ткен уақ ытын белгілеу керек.

Тү йсіне алмайтын қ иын ө лшемдерді (жү ктің массасы1ц не 1т) мысал келтіріп, жанама тү рде тү сіндіру керек.

4. Ө лшемді ү йрену оқ ушылардың белсенді практикалық ә рекетімен жү руі керек:

а) ө лшеу кезінде (метрмен, дециметрмен, сантиметрмен, миллиметрмен, квадраттық жә не шаршылық ө лшеммен)

б) Қ ұ ралдардың кө мегімен кө лемді ө лшеуде

в)Ө лшеуіштердің ара қ атынастарын анық тауда (дециметрде бірнеше сантиметр бар, метр дециметрге жә не сантиметрге бө лінеді, қ орытындығ а келсек: 1дм = 10см, 1м = 10дм = 100см).

Бұ л тақ ырыпты оқ ығ анда оқ ушылар тә жірибесінде ө те жиі кездесетін жә не басқ а адамдардың ө мірінде кездесетін заттардың ө лшемдерін елестете алады жә не қ оршағ ан ортағ а жақ сы ү йренуге кө мектесетін, тиімді кә сіби ең бекке араласуғ а дайындайтын білім алуы тиіс. Мысалы: оқ ушы ө зімен жасты баланың орташа бойының ұ зындығ ын, ересек адамның орташа бойының ұ зындығ ын, дә птердің, мектеп тақ тасының ені мен ұ зындығ ын, сынсптың биіктігін, ені мен ұ зындығ ын, қ аламның ұ зындығ ын, адамның орташа бойын, ү стелдің биіктігін, бір алманың массасын білуі тиіс, шамамен ө лшемін кө рсете білуі керек 1см жә не 1м.

5. Ө лшеуді ү йрену кө змө лшер мен бұ лшық ет тү йсігінің дамуымен бірге жү руі керек. Сонымен қ атар оқ ушылар ө лшеммің шамалас нә тижесін бағ алауды игеру керек (егер қ алдық ө лшем бірлігінен аз болса, онда ол тө мен тү седі, ол қ алдық ө лшем бірлікке тең немесе жартысынан кө п болса, онда пайда болғ ан ө лшем бірлікке тағ ы да бірлік қ осылады, мысалы: 1м 30см ≈ 1м; 1м 50см ≈ 2м; 1м 80см ≈ 2м).

6. Ө лшем білімі мен ө лшей алу дағ дысын бекітуді тек математика сабағ ында ғ ана ө тпейді, басқ а да оқ у пә ндерінде, ә сіресе қ ол жә не кә сіби ең бек, дене тә рбиесі, сызу сабақ тарында, мектеп қ асындағ ы алаң да жұ мыс істегенде, ө ндірістік тә жірибеде, сонымен қ атар сыныптан тыс уақ ытта ө теді.

7. Заттың ө лшем белгілерін қ ұ ралдың кө мегімен тура анық таудың алдында бұ л ө лшемді кө збен анық тау керек. Сонда оқ ушылар кө змө лшерін ү йреніп, ө лшем бірлігі туралы елестетулерін бекітіп, ө лшем бірліктерінің аттарын біліп ажырата алады.

8. Интеллектісі бұ зылғ ан балалардың дағ дысын қ алыптастыру ө те баяу жү реді, жә не де басқ а да дағ дыларын қ алыптастыру ү шін ұ зақ уақ ытқ а созылғ ан кө п жаттығ улар керек. Сондық тан ө лшеу жаттығ уларын жү йелеп жү ргізу керек. Оқ ушыларғ а аптасына 2- 3 рет кесіндіні, геометриялық фигураларды сызу немесе ө лшеу, ыдыстың сыйымдылығ ын, заттың биіктігін, енін, ұ зындығ ын кө збен анық тау, жү ктің массасын, уақ ытты сағ ат бойынша анық тау, сонымен қ атар сол немесе басқ а жұ мысқ а жіберген уақ ытын анық тау жаттығ уларын ұ сынғ ан дұ рыс. Тапсырма қ аншалық ты индивидуалды болса («пакеттегі қ иыршық тың, алманың массасын анық таң ыз»), соншалық ты фронтальды болады. («Мысалдар қ атарын шешу керек. Жұ мыстың басталу уақ ытын жазың ыз. Мысалдарды шешің із. Жұ мыстың аяқ талғ ан уақ ытын жазың ыз. Ә р қ айсысы қ анша уақ ыт жібергенін анық таң ыз»).

Ө лшем бірлік туралы білімді бекітуге, ө лшеу жә не ө лшеуіш қ ұ ралдарын пайдаланудағ ы практикалық дағ дыларын ө ң деуге, білімнің ө мірмен байланысын орнатуғ а ө те пайдалы дидактикалық ойын «Дү кен» болып табылады.Бұ л ойынды жү йелі тү рде 1- ші жә не 4- ші сыныпқ а жү ргізу керек. «Дү кен» ойынының артынша «Почта», «Транспортпен жол жү ру» ойындарын ұ йымдастыру қ ажет.






© 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.