Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






Ндірістік жарықтандыруға қойылатын талаптар






Ө ндірісте жарық тандырудың гигиеналық тұ рғ ыдан ұ тымды жағ дайларын жасау ү шін, жарық жағ дайының қ алай сан дә режесінде болса, солай сапалық сипаттамаларын кө рсететін белгілі бір талаптар қ ойылады. Жұ мыс беткейінің жарық тандырылуы нақ ты жұ мыстық ү рдісті жү ргізу ү шін жеткілікті болуы керек. Жарқ ытандырудың жеткіліксіздігі мен кө здің кернеулігі кезінде кө ру қ ызметтерінің жағ дайы тө мен функционалдық дең гейде болады, жалпы ең бекке қ абілеттілік дең гейі мен ең бек ө німділігі тө мендейді, кемістіктер саны кө бейеді, ө ндірістік жарақ ат алу қ ауіпі жоғ арылайды. Жарық тандырудың тө мен болуы жақ ыннан кө ргіштіктің, нистагмның (екі кө здің еріксіз қ озғ алыстары) дамуына ық пал жасайды.

Жарық тандырудың қ ажетті жағ дайлары орындалатын ө ндірістік ә рекеттерінің дә лдігіне, жұ мыстық беткейлердің жә не қ аралатын бө лшектердің жарық тық қ асиеттеріне, жарық тандыру жү йесіне байланысты болады.Жарық тандырудың жеткіліктілігі сандық кө рсеткіш болады.

Ө ндірістік жарық тандырудың сапасын кө рсететін гигиеналық талаптарғ а жататыны:

- кө ру алаң ында жарық тық тың біркелкі таралуы жә не кө лең келерді шектеу;

- тік жә не шағ ылысқ ан жарқ ылды шектеу;

- жарық ағ амының тербелісін шектеу немесе болдырмау.

Кө ру алаң ында жарық тың біркелкі таралуы адамның ең бекке қ абілеттілігін сақ тауда аса маң ызды. Егер кө ру алаң ында ү немі жарық (жарық тандыруы) бойынша біршама ө згешленетін беткейлер болса, онда кө зді, ашық жарық тан ә лсіз жарық ты беткейлерге аударғ ан кезде, кө зге қ айта бейімделу қ ажет болады. Кө здің жиі қ айта бейімделуі кө здің шаршауына алып келеді жә не ө ндірістік ә рекеттердің орындалуын қ иындатады.

Жарық тандырудың біркелкілік еместік дә режесі к о э ф ф и ц и е н т- т і г і б і р д е й е м е с - максимальды жарық тандырудың минимальды жарық тандыруғ а қ атынасымен анық талады. Жұ мыстың дә лдігі қ аншалық ты жоғ ары болса, біркелкі емес коэффициенті соншалық ты тө мен болуы тиіс. Жарық тандырудың біркелкілігі жарық шамдарды орналастырудың рационалды сызбасымен, жарық тандыру жү йесімен, тек жергілікті жарық тандыруды қ олдануғ а тиым салумен байланысты болады.

Кө лең келердің болуы жарық тандырудың кү рт біркелкілігін тудырады, ә сіресе жылжымалы кө лең келер қ ауіпті болады. Оларды жою керек немесе жұ мыстық беткейге жарық ағ амын дұ рыс бағ ыттау, сонымен қ атар жарық тандыру қ ұ рамдастарының шағ ылысуын кө бейту жолымен оларды жұ мсарту керек. Жұ мыс беткейіндегі кө лең келер жойылмағ ан жағ дайда кө лең ке жердегі жарық тандырудың қ араң ғ ы емес жерге қ атынасы 0, 3 кем болмауы керек.

Шектен тыс кө з шағ ылыстыратын жарық (жарқ ыл) - жоғ ары жарық тық ты жарқ ырайтын беткейлердің комфортты кө ру жағ дайын бұ зу, контрасты сезімталдылық ты нашарлату немесе бір мезгілде осы екі қ ызметке бірдей ә сер ететін қ асиеті. Жарқ ыл, кө з шағ ылыстырады, к ө р г і ш т і к т і бұ зады, кө здің шаршауы мен жалпы ең бекке қ абілеттіліктің тө мендеуіне алып келеді. Жарқ ылдың, тік (жарық кө зімен жә не жарық беру қ ұ ралдарымен - жарық шамдармен, терезелермен туғ ызылуы), ш е т к е р і (кө ру бағ ытынан қ ашық оналасқ ан жарқ ырайтын беткейліден), жарқ ылдың ш а ғ ы л ы с у (тік беткейлерден) тү рлерін ажыратады.

Ш а ғ ы л ы с қ а н ж а р қ ы л, бө лшек пен фон арасындағ ы контрастты тө мендетеді, кө зді шағ ылыстырады, кө зді шаршатады жә не бақ ытсыздық жағ дайларғ а ұ шыратуы мү мкін. Кө з шағ ылыстыратын ә сері қ алай шектен тыс жарық рауына байланысты болса, солай ажырату нысанының фонмен контрастына да байланысты. Контрастылық қ аншылық ты аз болса, кө з шағ ылыстыру соншалық ты ү лкен болады. Тік жарқ ылдан қ орғ ану ә дісіне жарық кө зінің кө рінетін бө лігінің жарық тығ ын, жарық ты шағ ылыстырғ ыштар мен таратқ ыштарың, яғ ни арнайы арматуралардың кө мегімен тө мендету жатады. Қ орғ аныс шарасына жарық шамның қ о р ғ а н ы с б ұ р ы ш ы мен оны і л у б и і к т і г і жатады.

Шағ ылысқ ан жарқ ылды азайту, жарық ағ амының бағ ытын дұ рыс таң дауымен, жарық кө здерінің жарық тығ ын тө мендетуімен, шағ ылысқ ан жарық тандыруды орнатумен, жұ мыс беткейінің ең іс бұ рышын ө згертумен, жарқ ырайтын беткейлерді ақ беткейлермен ауыстыруымен мү мкін болады. Жарық ағ амының тербелу себебіне, желідегі кернеудің ө згеруі, жарық кө здерін қ озғ алмалы бекіту жә не газды разрядты шамдардың жарық ағ амының пульсациясы (соғ у) жатады. Жарық ағ амының тербелісін тө мендету ү шін, жарық беретін жә не кернеулі желілер, жеке-жеке болуы керек, жарық шамдарды, ә сіресе жергілікті жарық шамдарды мық тап бекітуді, газды разрядты шамдарды арнайы қ осу схемасын (желінің ү ш фазасына, екі фазасына, озбалы-қ алмалы сызбасы бойынша жә не т.б.) қ арастыру керек.

Соң ғ ы жылдарда жарық тандыру гигиенасында жаң а бағ ыт-динамикалық, яғ ни жұ мыс кү ні бойы ө згеріп тұ ратын жарық тандыруды жасау пайда болды. Ол сә уле беру қ арқ ындылығ ы немесе спектрі бойынша динамикалық болуы мү мкін. Мұ ндай жарық тандыру зорығ удың алдын алуда тиімді ә діс болып табылады. Оны табиғ и жарық тандыру жеткіліксіз ү й-жайларда, сонымен қ атар кернеулі кө ру-эмоционалды жә не кернеулі жұ мыстарды қ олданғ ан дұ рыс.






© 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.