Тақырып 58. Автокөлік мекемесінің қызметкерлерінің еңбекақысын төлеу жүйесі

Жұ мыскерлерге ең бекақ ы тө лемі оның мамандығ ымен жұ мыс істеген сағ атына байлданысты беріледі.Ең бек шартын жасасқ анда ең бекақ ы тө лемі міндетті тү рде кө рсетіліп жазылады.Бұ л автокө лік кә сіпорынында тө лем ә рбір айдың 10-на дейін беріледі.

Тарифтер жолаушыларды жә не жү кті қ алалық, қ ала маң ындағ ы жә не елдi мекендердi: кенттердi, ауылдарды (селоларды) аудан немесе облыс орталық тарымен, республикалық маң ызы бар қ алалармен (астанамен) жалғ астыратын автомобильмен тұ рақ ты тасымалдауғ а арналғ ан тарифтер Қ азақ стан Республикасының заң дарында белгiленген тә ртiппен бекiтiлетiн, аталғ ан жолаушылар жә не жү к тасымалдарына арналғ ан тарифтердi есептеу ә дiстемесiне сә йкес айқ ындалады.Тарифтер осы тармақ та аталғ ан тасымалдау шығ ындарын жаппағ ан жағ дайда жергiлiктi атқ арушы органдар белгiленген тариф пен тасымалдаудың нақ ты шығ ындары арасындағ ы айырманы тасымалдаушығ а тиiстi бюджет қ аражаты есебiнен ө тейдi.
Қ азақ стан Республикасының заң дарында кө зделген жағ дайларда, автомобиль кө лiгi саласындағ ы жұ мыстар мен кө рсетiлетiн қ ызметтердiң бағ аларын (тарифтердi) мемлекеттiк реттеу енгiзiледi.

«ЭФИС» жолаушылар тасымалдауғ а қ аржылық, статистикалық есеп жә не ө зара есеп айырысу ішкі жү йесі:

-Қ ала сыртындағ ы жә не алыс хабарламада жолаушыларды тасымалдаудан, сонымен бірге багаж, жү к багажы жә не поштаны тасымалдаудан тү скен кірістің қ аржы есебі;

-Жолаушылар, багаж, жү к багажы жә не пошталарды тасымалдау бойынша есептеме беру;

-Мемлекетаралық хабарламада жолаушылар, багаж, жү к багажы жә не пошталарды тасымалдау бойынша ө зара есеп айырысуғ а арналғ ан есептеме беру;

-Халық аралық жолаушылар тасымалдауғ а 301 нұ сқ аулық қ а сә йкес басқ а қ алалармен ө зара есеп айырысуғ а арналғ ан есептеме беру;

-Багаж жә не жү к багаждарын басқ а жолдармен халық аралық тасымалдауғ а ө зара есеп айырысуғ а арналғ ан есептеме беру;

-Материалдық есеп бланкі. Жолаушы кө лігіндегі билеттік жү йе тө леу пайдаланудың артынан жалпы автобус тапсырыстарымен сыйымдылық тың тә уелділікте сағ аттап есеп-қ исабынан ө ндіріп алынады, ол пайдалану ұ зақ тық тары жә не жү рісіне байланысты.

Автобустық кө лікте жең ілдік тарифтері жұ мыс істейді; айлық мектеп оқ ушылары билеттері, студенттерге арналғ ан жең ілдік билеттер, оқ ушыларғ а арнайы оқ улық мекемелердің жә не каникулдардың кезінде ә леуметтік билеттер жасалынады.

Жолаушылардың жү руіне жә не жү к тасымалдануының жолаушы автомобильдік кө лігінде билеттерді алып жә не анық талғ ан ү лгі бойынша квитанциялар беріледі.Билет қ ұ жат болып келеді, баруғ а ақ ы тө леуін растайтын жә не тап осы автобуста баруғ а жолаушы қ ұ қ ығ ын анық тайды. Автобустарда жол жү руге арналғ ан қ алалық сапар желілерінде қ олданылады: Бір жолғ а арналғ ан билеттер абонементтік талондардың немесе рулонды жыртылмалы ү лгі тү рінде болады. Айлық жолдық билеттер, олар сонымен қ атар кварталда бола алады, осы ү лгідегі билеттер қ алалық жолаушы кө лігінде пайдалынады. Орама ү лгі билеттерінің қ олдануына қ арай екі жү йесі болады.Бір немесе қ осымша билеттер жү йесі қ ала маң дық хабарлауда тү стері қ ара немесе кө к тү сті, ал қ ымбаттырақ билеттер қ ызыл тү сті болады. Ең бастысы қ осымша билеттерінің қ ажетті саны болу керек.

Жү йедегі бірдей билеттер - жолаушығ а бірдей ақ шалы билеттерінің сондай саны береді (бірдей тарифті аумақ тар ү шін тө лем), тарифті учаскелердің жү рістік санына талапқ а сай болады.

Айлық билеттер белгісі тиісті болу «қ ала маң ындағ ы», сапар желісінің нө мірі, сонымен қ атар пунктілердің бастапқ ы жә не ақ ырғ ы атттары.

Жеке қ ала аралық хабарлаулардың автобустарында баруғ а арналғ ан бірлік билеттер (картонда немесе билетті - кассалық аппараттарда) жә не белбеулі (жол жү рулердің ара қ ашық тығ ына жә не тө рт тү ріне тә уелді), жү к немесе жолаушы тасымалданғ анда ақ ы тө леуіне арналғ ан қ ала аралық жә не қ ала маң ындағ ыларғ а белбеулі билеттерді қ олданылады.

Билеттер жә не билеттер бланкілері қ атаң есептілік қ ұ жаттарымен келеді. Оны типографияларда арнайы билеттік қ ағ азда басып шығ арады. Тө леудің жолдық қ алалық кө лікте жинау бірнеше ә дісі қ олданылады:

Кондуктор арқ ылы - ол «ағ ындар» сағ аттарында жә не ү лкен сыйымдылық тың кезінде жоғ ары нә тиже береді, қ аражаттық жә не адам шығ ындарды талап етеді. Кондукторсыз ә діс –екі касса аралығ ындағ ы ә діс, жолаушыларғ а қ олайлы болу ү шін арналғ ан орындарында орнатылады немесе компостерлер қ олданылады. Кассалық емес ә діс - жолаушы алдын ала (немесе жү ргізушіден) абонементтік кішкене кітапшалардың немесе айлық жолдық билеттер тү рінде автобуста жол жү руге болатын талондарғ а ие болады.

Жолаушыларғ а жолдық қ ұ жаттардың барысы арғ ы жағ ында маршрутты бақ ылаумен ү йымдастыру жақ сы сұ рақ тамалық ә діс болжайды.

Қ алалық жолаушы тасымалдаулардың зияндылық жағ дайлары толық тасымалдауда ақ ы тө леу келтірілген жү йелері шешпейді жә не тө ленбеген тасымалдардың мү мкіншіліктерін шығ армайды. Біреудің бір уақ ытта қ ала аралық автобустық тасымалдаулардың ұ йымы кү рделі мақ саттарынан билеттердің сатылуы келеді, кө птегендерді кассаларда, орналасуының ә ртү рлі пунктілерде, сонымен қ атар билеттердің сатылуына арналғ ан орындардың сақ тауы аралық тарды автобустық сапар желілерінің пунктілерінде орналасады. Мына мә селенің шешіміне арналғ ан ЭВМ қ ұ рылғ ысы есте сақ тайтынғ а қ олданыла алады, автобустардың орындары барлық ө з файлдарында сақ тау, сү йенушілердің тап осы пунктіден, жә не автобуста азат, сатылғ ан жјне кейінге сақ талғ ан орындардың саны еске алыну, ол сол автобустардың толтырылуы туралы хабарды береді, кө мек кө рсетуді есептейді жә не қ ажетті есеп айыратын - есептік операциялар орындайды.

«Билеттік-кассалық операциялар» ішкі жү йесі:

-Жергілікті, мемлекет ішінде, мемлекет аралық ТМД жә не Балтика елдері хабарламасында, сонымен бірге халық аралық жә не қ ала жанындағ ы хабарлама сапарларын дайындау;

-Мә тіндік ақ параттарды жол жә не тасымалдау қ ұ жаттарын, мемлекет іші хабарламасында – мемлекеттік тілде, мемлекет аралық хабарламада – орыс тіліндегі бланктерде баспағ а шығ ару;

-Билет шығ аратын қ ұ рылғ ымен жол жә не тасымалдау қ ұ жаттарына Қ азақ стан Республикасының темір жол хабарламаларында пайдаланылатын бланктерді қ орғ ау арнайы символын басу;

-Облыстар бойынша тарифтің ө згеруін есепке ала отырып қ ала сыртындағ ы хабарламаның жол қ ұ жаттарын дайындау;

-ә рекеттегі тарифтер, ережелер жә не келісімдермен сә йкес жолаушыларғ а орындарды резервте сақ тау жә не жол қ ұ жаттарын рә сімдеу;

-Пайдаланылмағ ан жә не бү лінген жол қ ұ жаттарын жою;

-Жоспардан тыс топтар сапарына арналғ ан орындарды брондау;

-Жоспар жә не жоспардан тыс топтар сапары бойынша жол қ ұ жаттарын дайындау;

-Топтарды отырғ ызу туралы ескертулер беру;

-Топтық арыздарды орындау туралы анық тамалық ақ парат қ алыптастыру жә не беру.