Машина жасаудағы нанотехнология. Наноматериалдар. 76

Нанотехнология саласы енді ғ ана дамып келе жатқ анымен, оның жемістері ә скери, ә уе жә не космонавтика салаларында баяғ ыдан бері қ олданылып келеді. Бірақ, қ ұ пиялық жағ дайғ а байланысты, бұ л технология туралы ақ парат тек ғ алымдар мен ә скер басшыларына ғ ана белгілі болатын. Кейінгі кездерде алынғ ан нанотехнология нә тижелерін ө ндірісте (медицина, электроника, ауыл шаруашылығ ы, машина қ ұ растыру тб.) кө птеп қ олдану мү мкіндігінің ашылуына байланысты, алдың ғ ы қ атарлы дамығ ан мемлекеттерде кө птеген зерттеу жұ мыстары жү ргізілумен қ атар, сол зерттеулерге байланысты қ олданылатын техникалар ө ндіріліп жатыр.Машина жасау техникалық даму прогресі бұ йымдарды миниатюризациялау кезең імен, бұ йымдардың барлық кластарының механикалық жә не эксплуатациялық сипаттамалардың жобаларына сә йкес келеді. Нано грек сө зі «nanos» бірлік, ең кіші ү лісін жасауғ а арналғ ан физикалық шама бірліктерінің атауы, ол ағ ымдыдан 10^-9 , мың 1нм=10^-9 Ол технологиялық материалдардың концентрация жә не жү йе наноэлектромеханикалық жү йе «Н ЭМС» ерекше классификацияда қ олданылады. Нанотехникалар алдын ала берілген қ ұ рам, ө лшем жә не шамамен алынғ ан 1-100 нм диапазон қ ұ рылымының сейкес мақ сатты тү рде қ олданады.Машина жасау саласында нвнотехнология машина жасауғ а мү мкіндік береді: Қ ол жетімді (нанотехнологиялық ә дістер тауарлр мен қ ызметтер ө зіндік қ ұ ны тө мен ө ндіріс қ ұ руғ а мү мкіндік береді; автомобильдерде болашақ негізгі қ ұ рамдас бө лігі бағ алар болып табылады " бренд"); ың ғ айлы (жасалғ ан жұ мыс, механикалық бө лшектер, жақ сартылғ ан шу - жә не дірілді - оқ шаулау негізінде наноқ ұ рылымды материалдардың, эргономикалық салоны); тиімді (арттыру автомобильдердің орташа қ озғ алыс жылдамдығ ын арттыру, ПӘ К энергиясын пайдалану ү шін қ ажетті адамдарды жә не жү ктерді тасымалдау); Нанотехнология бірқ атар пайда кең ауқ ымды енгізуге, жаппай автомобильдер ө ндіруге жол ашады. Сондық тан ә рбір торабы немесе компонент автомобил конструкцияларын айтарлық тай дә режеде жетілдіріруге кө мектеседі.

Қ азіргі кезде оң ай тазарғ ыш жә не су сің дірмейтін жабынды материалдарда кремний диоксиді қ олданады. Нанобө лшектер осылайша шыны қ ұ рамындағ ы қ абатын беріктік қ асиеттерге субстраттардың коллоидтық ерітінді кептіру кезінде SiO₂ жоғ ары беттік энергиясын қ алыптастыру кезінде жаң а қ асиеттерге ие.

Наноө лшемді қ алың дық ты кө мегімен кө зге кө рінбейтін жабындылар жә не адам мен қ оршағ ан ортағ а залалсыз кремнеземалар болады.

Машинаның шыны жабындыларынан басқ а металдарда, керамикаларда, пластикалы материалдарда кең інен қ олданады.

Сонымен қ атар автокө ліктерде бортовой компьютелер жә не микросхемалар, ультрапластинчаталар сонымен қ атар текстильді ө німдерді қ амтамасыз етеді. Наноқ ұ рылымдық материалдар ө зіндік қ ұ рылымына байланысты ерекше қ асиеттерге ие, яғ ни келесі факторлармен тү сіндіріледі:

а) Наножү йенің термодинамикалық жағ дайының ө згеруімен

б) Қ ұ рылымдық элементтердің ө лшемдерінің азаюымен бірге кванттық -ө лшемді ә сердің пайда болуымен.

Қ азіргі кезде нанотехнологиялар мыналарды дайындауғ а пайдаланылады

-беріктігі жоғ ары материалдарды

-жаң а дә уірді микроэлектроникадағ ы жұ қ а қ абық ты кешендері мен оптотроникасында

-магнитті жұ мсақ жә не магнитті қ атты материалдарда

-интегралданғ ан микроэлектромеханикалық қ ондырғ ылада

-Электрлік аккумулятор мен басқ ада тү рленуші энергияларында