Стерешле укыту технологиясе

XIX йө знең беренче яртысында чит ил педагоглары И.Г.Пестолоцци, А.Дистервег, рус галим-педагоглары К.Д.Ушинский, Л.С.Выготский тарафыннан ү стерешле укыту технологиясенә нигез салына. Аның асылын укучыларның танып белү мө мкинлеген активлаштыру һ ә м ү стерү тә шкил итә. Хә зерге вакытта ү стерешле укыту буенча берничә технология гамә лдә кулланыла. Иҗ ади ү сеш технологиясенең тө п шарты – психологик уң ай халә т тудыру. Проблемалы-ү стерешле белем бирү методларын эшлә ү гә М.И.Мә хмү тов зур ө леш кертте. Ул ү з хезмә тлә рендә укучыларның интеллектуаль мө мкинлеклә ре ү сешендә бу методның нә тиҗ ә ле булуын раслады.

Методика фә ненең ө йрә нү предметы һ ә м бурычлары.

Т.т. мет-сы – т.т. укытуның эчтә леге, принциплары, укыту ысуллары һ ә м алымнары турындагы фә н.

Т.т. укыту мет-ның максаты – укучыны т.телендә дө рес итеп сө йлә шергә, эзлекле итеп уйларга, укырга, язарга ө йрә тү.

Методиканың тө п предметы булып грамматика, фонетика, орфоэпия, орфография, пунктуация, лексика, стилистика буенча укучыларга тулы белем бирү һ ә м алган белемнә рне гамә лдә куллануның метод һ ә м алымнарын ө йрә тү санала.

Бурычлары:

- Тел гыйлеме турында мә гълү мат бирү,

- Тел гыйлеме бү леклә рен бер-берсенә тыгыз бә йлә п бирү,

- Укучының сү з запасын баету,

- Укучыда ныклы орфографик һ ә м пунктуацион кү некмә лә р булдыру,

- Укучыларны сә нгатьле итеп укырга ө йрә тү,

- Т.халкының гореф-гадә тлә ренә, тарихына, мә дә ниятенә ихтирам хислә ре уяту.

Т.т.ук.мет-сы 4 сорауга җ.бирә:

1. Укучыны нә рсә гә ө йрә тергә? (дә реслеклә р, прогр.)

2. Ник ө йрә тергә? (максат, бурычлар)

3. Ничек ө йрә тергә? (ысуллар, алымнар)

4. Укучыларның белемнә рен ничек бә ялә ргә? (бә ялә ү критериялә ре)

57. Татар теле дә реслә рен планлаштыру, дә реслә ргә куела торган талә плә р.

Укытучының 3 планы бар: календарь, тематик, дә рес планы.

Дә рес – мә ктә птә укыту-тә рбия процессын оештыруның тө п формасы. Ул актив (нә тиҗ ә ле) яки пассив (нә тиҗ ә сез) булырга мө мкин.

Дә рескә куела торган талә плә р:

1) Материалның характерына, алда торган бурычларга, ук-ң яшь һ ә м белем дә рә җ ә сенә карап оештырылган;

2) Тема конкрет, дә реснең максаты теманың ә һ ә мияте ачык аң лашылган;

3) Дә рескә сайланган материал аң лаешлы, ук-ң акыл сә лә тен ү стерерлек һ ә м аларга тө рле яклы тә рбия бирерлек булган;

4) Тема ү ткә н дә реслә ргә бә йлә нешле һ ә м алдагыларына нигез булырлык итеп бирелгә н;

5) Эшлә ү методы һ ә м алымнары, укыту чаралары ук-ң ихтыяҗ ларын канә гатьлә ндергә н;

6) Ук-р дә рескә битараф булмыйча, эшкә аларның тойгылары һ ә м эмоциялә ре җ игелгә н;

7) Материалны ук-р яхшы ү злә штергә н, аны гамә ли эшендә файдалана белү һ ә м тел ү стерү кү некмә лә ре биргә н;

8) Ук-да дө ньяга караш, тормышта ү зенең урынын таба белү һ.б. шундый сыйфатлар тә рбияли торган дә реслә р.

Укучы актив эшлә гә н, укытучы аның активлыгын уң ышлы оештыра алган дә рес кенә нә тиҗ ә ле була.

Тө п һ ә м урта гомуми белем бирү мә ктә плә рендә татар теле фә ненең эчтә леге, тө зелеше, сыйныфларга бү ленеше.

Урта мә ктә птә т.т. дә реслә ренең эчтә леге һ. тө рлә ре билгелә нә:

1) грамматика һ. фонетиканы ө йрә тү;

2) орфография һ. пунктуацияне ө йрә тү;

3) дө рес сө йлә ү һ. сә нгатьле уку кү некмә лә ре бирү;

4) тө рле кү негү лә р эшлә тү юлы бн ук-ның телдә н һ. язма сө йлә мен гамә ли файдалана алу кү некмә лә рен ү стерү, сү злек байлыгын арттыру, сө йлә мнә рен грамматик-стилистик яктан камиллә штерү.

ТУЛЫ ТҮ ГЕЛ!!!!!