Wysiwyg

WYSIWYG (ағ ылшын тілінде What You See Is What You Get, «нені кө рсең, соны аласың») – қ олданбалы бағ дарламалар мен веб-интерфейстер сипаты болып саналады, онда контент ө ң деу кезінде қ ұ жат веб-бет немесе тұ саукесер ретінде соң ғ ы шық қ ан контент кө рінісіне ө те ұ қ сас болып келеді.

WYSIWYG технологиясы пайда болғ анша кү рделі форматтағ ы қ ұ жаттарды қ ұ ру ү шін белгілеу тілдерінің қ ызметін атқ аратын бағ дарламалар қ олданылып келген. Бұ л бағ дарламаларда қ ұ жаттарды форматтау ү шін соң ғ ы шық қ ан суретте кө рінбейтін арнайы тегтер қ олдану керек еді. Тегтер мә тіндердің стилін (қ ою, курсив), шрифтің ө згеруін, мә тін орналасуын жә не сол сияқ ты істерді атқ ара алатын еді.

WYSIWYG қ олданғ ан алғ ашқ ы бағ дарлама Bravo мә тіндік редактор болып есептеледі.

Bravo Xerox PARC компаниясында Alto компьютерлері ү шін жасақ талғ ан. 1974 жылы бағ дарламаны жасағ ан Батлер Лемпсон (Butler Lampson), Чарльз Симони (Charles Simonyi) жә не т.б. Bravo нарық қ а шық қ ан, бірақ Xerox Star компьютерлерінің бағ дарламалары осы редактордың тікелей жалғ асы болып есептеледі.

Xerox PARC-тен тә уелсіз тү рде Bravo-мен қ атар 1978 жылдың соң ында Hewlett Packard компаниясы WYSIWYG қ олданғ ан алғ ашқ ы коммерциялық бағ дарламаны жарық қ а шығ арды. Бағ дарламаның алғ ашқ ы шығ уы Bruno деп аталып, HP 1000 миникомпьютерлерінде қ олданылды.

Мə тіндік WYSIWYG-редакторлар тізімі

· Microsoft Word (Microsoft Office пакетінен)

· OpenOffice.org Writer (OpenOffice.org пакетінен)

· AbiWord (GNOME Office пакетінен)

· KWord (KOffice пакетінен)

· Pages (iWork пакетінен) жә не т.б.

HTML кодының WYSIWYG-редакторлар тізімі

· Adobe GoLive

· Adobe (Macromedia) Dreamweaver

· Namo Webeditor

· Microsoft FrontPage

· Microsoft SharePoint Designer

· Microsoft Expression Web

· Mozilla Composer

· Quanta Plus

· Kompozer (Nvu негізделген)

· WYSIWYG Web Builder 5

· Web Page Maker жә не т.б.

Визуалды жә не визуалсыз редакторлар. Сайт жасайтын бағ дарламалар визуалды жә не визуалсыз редакторлар болып, екі категорияғ а бө лінеді.

Визуалды редакторлар (немесе WYSIWYG-редакторлар («What You See Is What You Get» – «Нені кө рсең, соны аласың»)

Сайт қ ұ ру бағ дарламасы ретінде визуалды редакторларды қ олдану ө те ың ғ айлы, себебі веб-бетте қ алай тұ рса, сол қ алпында жұ мыс жасайсыз. Қ олданушы мә тінді ө ң деп форматтайды, суреттерді, кестелерді HTML код арқ ылы Word-та оң ай жаза салады. Бағ дарламада қ алай жазсаң, браузерде де сол кө рініс пайда болады. Танымал визуалды редакторларғ а Dreamweaver, MS FrontPage жә не Netscape жатады.

Артық шылық тары:

· қ олдану оң ай;

· Html тілінде сауаттылық қ ажет емес.

Кемшіліктері:

· код оң тайландырылмағ ан себепті файлдың ө лшемі артып, бетті жү ктеу жылдамдығ ы ө седі;

· беттің кодын ө ң деу ө те кү рделі;

· қ ұ жаттың тү рлі браузерде қ ате орналасуы мү мкін.

Визуалсыз редакторлар. HTML қ олмен код жазуғ а арналғ ан, толық автоматтауғ а арналмағ ан, сондық тан қ азіргі кү нде визуалды редакторлардың ешқ айсысы HTML кодты жү з пайыз ө ң дей алмайды, одан тысқ ары абсолютті дұ рыс кодты шығ армайды. Сондық тан ә р бетті кейін қ олмен редакторлап шығ уғ а тура келеді, ал визуалсыз редакторлар белгілеу тілін қ олмен ө ң деп, бағ дарламашы ешқ андай конструкциясыз оң ай ө ң деуге болатын оң тайландырылғ ан кодты жаза алады. Визуалсыз веб-редакторларды HTML-редакторлар деп атайды. Оларғ а мысал: AceHTML, 1st Page, HotDog, Arachnophilia жә не т.б.

Артық шылығ ы:

· оң тайландырылғ ан код;

· гипермә тінді белгілеу тілдерінің барлық мү мкіндіктері қ олданылады;

· синтаксис, код пен сілтеменің дұ рыстығ ын тексеру;

· кө птеген редакторлар тегін таратылады.

Кемшіліктері:

· гипермә тінді белгілеу тілінде сауаттылық қ ажет.