Бап. Темекі шегушіліктің, алкоголизмнің профилактикасы және оны шектеу

1. Темекі шегушіліктің, алкоголизмнің профилактикасы жә не оны шектеу халық тың денсаулығ ын сақ тауғ а, темекі, алкоголь ө німдерін сатып алуғ а қ ұ қ ылы адамдар ү шін жас мө лшерін шектеуді енгізу, темекі шегушілікке, алкогольді тұ тынуғ а халық тың ө мір мен денсаулық ү шін аса қ ауіпті фактор ретіндегі кө зқ арасын қ алып­тастыруғ а, темекі шегушіліктің, алкоголизмнің таралуының профилактикасы жө нінде келісілген іс-шаралар жү ргізуге бағ ытталғ ан.

2. Темекі бұ йымдарын:

1) он сегіз жасқ а дейінгі адамдарғ а сатуғ а жә не олардың сатуына;

2) темекі бұ йымының ашық қ орабынан немесе бір-бірлеп сатуғ а;

3) сатушының тікелей қ атысуынсыз, сауда автоматтары, ө зге де электрондық немесе механи­калық қ ондырғ ылар арқ ылы;

4) денсаулық сақ тау, білім беру ұ йымдарының, дене шынық тыру-сауық тыру, спорттық жә не спорттық -техникалық қ ұ рылыстардың, стадион­дардың ғ имараттарында жә не аумақ тарында;

5) ө нім сапасын растайтын тиісті қ ұ жаттарсыз;

6) акциздік таң балармен немесе есепке алу-бақ ылау таң баларымен таң балаусыз;

7) егер темекі бұ йымының қ орабында жиырма сигареттен кем болса;

8) темекі бұ йымының қ орабына, темекі бұ йымының қ аптамасына шайырлы заттардың, никотиннің қ ұ рамы туралы, дең гейі туралы жә не кемінде ү ш зиянды қ осынды – жү йелік улар, канцерогендік жә не мутагендік заттар туралы мә ліметтер енгізілмесе, сатуғ а тыйым салынады. Темекі бұ йымының қ орабына, темекі бұ йымының қ аптамасына шайырлы заттардың, никотиннің қ ұ рамы туралы, дең гейі туралы жә не жү йелік улар, канцерогендік жә не мутагендік заттар туралы мә ліметтерді орналастыру тә ртібін уә кілетті орган белгілейді;

9) темекі бұ йымының қ орабына темекі шегушіліктің зияны туралы ескерту енгізілмесе;

10) темекі бұ йымының қ орабына, темекі бұ йымының қ аптамасына он сегіз жасқ а толмағ ан адамдарғ а сатуғ а тыйым салынғ аны туралы жазба енгізілмесе;

11) темекі бұ йымының қ орабында, темекі бұ йымының қ аптамасында «қ ұ рамында шайыр аз», «жең іл», «ө те жең іл» немесе «жұ мсақ» деген сө здер не басқ аларымен салыстырғ анда темекі бұ йымының зияны аз екені туралы жалғ ан ә сер қ алдыратын ө зге де, оның ішінде шетел тілдерінде сө з тіркестері болса;

12) ө зіне-ө зі қ ызмет кө рсету сө релерінен;

13) басқ а да тауарлармен жиынтық қ ұ рамда болса;

14) балалар ассортименті тауарларының саудасы жү зеге асырылатын сауда ұ йымдарының ү й-жайларында сатуғ а тыйым салынады.

3. Темекі бұ йымдарын сату жү зеге асырылатын орындардағ ы кө рнекі жерде мынадай: «Темекі бұ йымдарын он сегіз жасқ а дейінгі адамдарғ а сатуғ а жә не олардың сатуына тыйым салынады.» деген мазмұ ндағ ы жазба, сондай-ақ темекі шегушіліктің зияны туралы уә кілетті орган бекіткен ескерту орналастырылуғ а тиіс.

4. Темекі бұ йымдарының саудасын жү зеге асыратын адамдар жас шамасы сырт келбетіне қ арағ анда он сегізден жасырақ кө рінетін азаматтарғ а темекі бұ йымдарын сату кезінде:

1) сатып алушының шын мә ніндегі жасын анық тау мақ сатында жеке басын куә ландыратын қ ұ жатты кө рсетуін талап етуге;

2) егер жеке басын куә ландыратын қ ұ жат кө рсетілмесе, темекі бұ йымдарын сатудан бас тартуғ а міндетті.

5. Темекі шегуге:

1) білім беру ұ йымдарында, сондай-ақ кә мелетке толмағ ан адамдардың демалуына арналғ ан ұ йымдарда;

2) денсаулық сақ тау ұ йымдарында;

3) қ оғ амдық тамақ тану орындарында;

4) кинотеатрларда, театрларда, цирктерде, концерт, кө ру жә не кө рме залдарында, спорт ареналарында жә не кө пшіліктің демалуына арналғ ан басқ а да жабық ғ имараттарда, соның ішінде тү нгі клубтарда, дискотекаларда;

5) мұ ражайларда, кітапханаларда жә не лекторийлерде;

6) жергілікті жә не алысқ а қ атынайтын поездар­дағ ы, ә уе, тең із жә не ө зен кө лігі кеме­леріндегі белгіленбеген орындарда, сондай-ақ қ алалық, қ алааралық автобустардың, маршруттық таксилердің жә не қ алалық электр кө лігінің салондарында;

7) ә уежайлардың, темір жол, автомобиль жә не су вокзалдарының ғ имараттарында;

8) мемлекеттік органдар мен ұ йымдарда;

9) жұ мыс орындары болып табылатын ү й-жайларда;

10) ү йлердің кіреберістерінде тыйым салынады.

6. Темекі шегу ү шін арнайы жабдық талғ ан орындар бө лінген болса, осы баптың 5-тар­мағ ының 3), 6), 7) тармақ шаларында кө зделген нормалар қ олданылмайды.

7. Темекі шегу ү шін арнайы бө лінген орындар халық тың санитариялық -эпидемиологиялық салауаттылығ ы саласындағ ы нормативтік қ ұ қ ық тық актілердің талаптарына сә йкес жабдық талуғ а тиіс.

8. Темекі бұ йымдарын ө ндіруші, импорттаушы темекінің жә не темекі бұ йымдарының барлық таң баларында никотиннің жә не шайырлы зат­тардың рұ қ сат етілетін шекті қ ұ рамы бойынша зертханалық зерттеулердің нә тижелері туралы, ө ткен он екі айда Қ азақ стан Республикасының аумағ ында ө здері шығ арғ ан немесе шығ аруды ниет еткен, сатқ ан немесе ө зге де жолдармен таратқ ан темекі бұ йымдарының ингредиенттері туралы есептерді келесі жылдың 1 ақ панына дейін уә кілетті орган белгілеген тә ртіппен жыл сайын табыс етуге міндетті.

9. Темекі бұ йымдарын ө ндіруші, импорттаушы темекі бұ йымдарындағ ы никотиннің, шайырлы заттардың жә не басқ а да зиянды қ осындылар – жү йелік улардың, канцерогендік жә не мутагендік заттардың болуын зерттеуді Қ азақ стан Республика­сының заң намасына сә йкес аккредиттелген зертханаларда ө з есебінен жү ргізеді.

10. Қ ұ рамындағ ы никотин жә не шайырлы заттар Қ азақ стан Республиткасының Ү кіметі айқ ындайтын рұ қ сат етілетін шекті дең гейден асатын темекі бұ йымдарын ә келуге, ө ндіруге, сатуғ а жә не таратуғ а тыйым салынады.

11. Темекі бұ йымдарын имитациялайтын тауарларды ө ндіруге, сатуғ а жә не таратуғ а тыйым салынады.

12. Темекі шегуге тыйым салынғ ан орындарда темекі шегуге тыйым салынғ аны туралы белгі орнатылуғ а тиіс.

13. Темекі бұ йымының қ орабында, темекі бұ йымының қ аптамасында уә кілетті орган бекіткен темекі шегудің зияны туралы ескерту болуғ а жә не ол мынадай талаптарғ а сә йкес келуге:

1) темекі бұ йымының қ орабының, темекі бұ йымының қ аптамасының кө лемі бойынша ә рбір ү лкен жағ ының кемінде қ ырық процентін алып жатуғ а;

2) жылтыр орауыш пленкағ а немесе қ андай да бір сыртқ ы орауыш материалғ а басылмауғ а;

3) жазулар жә не (немесе) сурет, пиктограмма, график тү рінде орындалуғ а тиіс.

14. Алкоголь ө німін:

1) жиырма бір жасқ а дейінгі адамдарғ а;

2) Қ азақ стан Республикасының ә кімшілік қ ұ қ ық бұ зушылық туралы заң намасында белгіленген белгілі бір кү ндер мен сағ аттарда;

3) Қ азақ стан Республикасының заң намасында кө зделген ө зге де жағ дайларда ө ткізуге тыйым салынады.