Дидактиканың пәні.

Дидактика (гр. δ ι α λ ε κ τ ι κ ή – тә лімді) – білім беру, оқ ыту, тә рбиелеу теориясы; педагогиканың ү йренушілерге білімді, машық пен дағ дыны мең герту жә не тә рбиелеу заң дылық тарын зерттейтін, ә р кезең де берілетін білім мазмұ нының кө лемі мен қ ұ рылымын айқ ындайтын, білім берудің ә дістері мен ұ йымдық формаларын жетілдіру жолдарын ғ ылыми негіздеумен айналысатын саласы.

2) Оқ у мен білім беру теориясының дамуына Я.А.Коменский, И.Г.Песталоцийдің, К.Д. Ушинскийдің жә не Ы.Алтынсарин, Ж.Аймауытов, М.Жұ мабаевтың қ осқ ан ү лесі.

Дидактика ежелгі Грекияда жас ұ рпақ ты «оқ ыту-ү йрету» тә жірибесінің негізінде пайда болды. Қ айта ө рлеу дә уірінде жалпы мә дениеттің, ғ ылымның дамуына, оқ ыту жү йесі мен тә лім-тә рбие ісін жаң аша қ ұ ру міндетіне байланысты, педагогика ғ ылымының негізгі саласы болып қ алыптасты. «Дидактика» терминін XVII ғ асырда чехғ алымы Я.А.Коменский ө зінің «Ұ лы дидактика» (1657) деген зерттеуінде алғ аш рет пайдаланды. Ол білім берудің мазмұ нын, дидактикалық принциптер мен кө рнекілікті, дә йектілікті жә не табиғ атпен сә йкес келуді негіздеп, сабақ ө ткізу жү йесін ұ йымдастыруды ғ ылыми тұ рғ ыдан тұ жырымдап берді. Коменскийдің дидактикалық идеяларыXVIII-XIXғ асырлардағ ы швейцариялық педагог И.Г.Песталоцийдің, неміс ғ алымы Ф.А.Дистервегтің, Ресейде К.Д. Ушинскийдің ең бектерінде одан ә рі дамытылды.Қ азақ станда дидактикалық ой философиялық, ә леуметтік, этникалық, ә деби шығ армалар арқ ылы дамыды. Кө не тү ркі жазба ескерткіштерінде, «Қ орқ ыт ата кітабында», ежелгі жыр-аң ыздарда, мақ алмә телдерде, ертегілерде ұ рпақ тә рбиесіне қ атысты ойлар мен толғ аныстар мол. Ә бу Наср ә л-Фараби ө зінің философиялық трактаттарындаадамгершілігі мен білімі кемел адамды ә ділетті қ оғ ам қ ұ рудағ ы шешуші тұ лғ а ретінде қ арастырды.. Отандық педагогика ғ ылымы тарихында таза ағ артушылық қ ызметпен айналысып, тә рбие мен оқ у-ағ арту ісін дамытуғ а кә сіби теориялық тұ жырымдамаларымен ат салысқ ан ғ алым – Ы.Алтынсарин. Оның мақ алалары мен хаттарында, «Қ ырғ ыз (қ азақ) хрестоматиясы», «Қ ырғ ыздарды (қ азақ тарды) орыс тіліне оқ ыту ісіне алғ ашқ ы басшылық», т.б. кітаптарында сол замандағ ы дидактика мә селелері ә р қ ырынан сө з болады. XX ғ асырдың басында балаларды оқ ыту, тә рбиелеу мә селелері А.Байтұ рсынұ лы, Ж.Аймауытов, М.Дулатов, М.Жұ мабаев, т.б. кітаптарында жан-жақ ты талқ ыланды. Кейін оқ ыту теориясымен айналысқ ан педагог ғ алымдар (Қ.Жұ банов, Т.Тә жібаев, Р.Г.Лемберг, Н.Кө шекбаев, т.б.) ә лемдік дидактиканың заң дылық тары мен принциптерін отандық оқ у-ағ арту ісіне қ атысты тұ жырымдап, тә жірибеге енгізді. Қ азіргі заманғ ы дидактика ғ ылымы білім беру теориясы болып табылады. Оның зерттеу пә ні – оқ ытудың мақ саты, мазмұ ны, заң дылық тары мен принциптері. Дидактика ө зінің алдына қ ойғ ан мақ саттарғ а жету ү шін белгілі бір дидактикалық принциптерге негізделеді. Дидактикалық принциптер оқ у-тә рбие жұ мыстарының заң ды жү йесін кө рсетеді, оқ ыту ісінде табысқ а жетудің қ ажетті шарты болып табылады. Олар бір-бірімен тығ ыз байланысты қ ұ рылғ ан.