Механикалық сипаттамалар

М жә не М_с моменттері уақ ытқ а, кү йіне, жылдамдық қ а тә уелді болуы мү мкін. М жә не М_с моменттерінің жылдамдығ ымен байланысы қ ажет. жә не тә уелділіктері сә йкесінше қ озғ алтқ ыштың жә не жү ктеменің (механизмнің) механикалық сипаттамалары деп аталады. Механикалық сипаттамалар электржетектерінің статикалық жә не динамикалық режимдерін сараптау кезінде ың ғ айлы жә не пайдалы қ ұ рал болады.

Моменттер сияқ ты жылдамдық тың да ә р тү рлі белгісі бола алатындық тан механикалық сипаттамалар жазық тығ ының тө рт квадрантында орналасады. 2.2-суретте мысал ретінде асинхронды қ озғ алтқ ыштың (М) жә не центрден тепкіш машинаның (М_с) сипаттамалары кө рсетілген. Қ озғ алыстың бір бағ ытын оң етіп алу арқ ылы шамалардың таң басын таң дайды, мысалы: сағ ат стрелкасымен – “+” немесе жоғ ары – “+” жә не т.с.с. Қ озғ алыспен бағ ытталғ ан моменттердің (қ озғ алатын) таң басы жылдамдық тың таң басымен сә йкес келеді (қ озғ алтқ ыштың сипаттамасының w₀ - М_к.з бө лігі); қ озғ алысқ а қ арсы бағ ытталғ ан моменттердің (тежейтін) таң басы жылдамдық тың таң басына қ арама-қ арсы болады (сипаттамалардың қ алғ ан бө лігі).

Моменттерді активті жә не реактивті деп бө луге болады.

Активті моменттер қ озғ алатын сол сияқ ты тежейтін болуы мү мкін, олардың бағ ыты қ озғ алыстың бағ ытына тә уелсіз болады: электрлік машинадан пайда болғ ан момент (2.3-суреттегі М), жү ктен, серіппеден пайда болғ ан момент жә не т.с.с. Сә йкес механикалық сипаттамалар тө рт квадранттың кез-келгенінде орналаса алады.

Реактивті моменттер – қ озғ алысқ а реакция, олар ә р уақ ытта қ озғ алысқ а қ арсы бағ ытталады, яғ ни ә р уақ ытта тежегіш болады: ү йкеліс кү шінен пайда болғ ан момент, центрден тепкіш машинадан пайда болғ ан момент (2.2-суреттегі М _с) жә не т.с.с. Механикалық сипаттамалар ә р уақ ытта екінші жә не тө ртінші квадрантта орналасады.

Механикалық сипаттамалар олардың қ атаң дығ ымен бағ аланады . Олар (2.4-сурет) абсолютті қ атаң (1) жә не абсолютті жұ мсақ (2) болады жә не теріс < 0(3) немесе оң (4) қ атаң дық қ а ие бола алады.