Карта: картаға арналған есептеуші құрал халықаралық ережелерге ISO 7816 сәйкес дайындалған.

16 тә уелсіз ө лшеу ұ яшық тары бар.

Принтер. Зерттелетін қ ан сынамаларын араластыруғ а арналғ ан қ ұ рал.

Жұ мыстың шарты: ауа температурасы – 15º С -тан 40º С дейін

қ оректенуі – 12В тұ рақ ты тоқ

адаптор – 220В, 50 Гц.

Жұ мыстың шарты –бейне кө ру камерада қ олданылуғ а ұ қ сас, сызбалы сенсор кө мегімен эритроциттердің шө гу дең гейін ү здіксіз ө лшеуге негізделген жү йе. Сынамадағ ы шө гу жылдамдығ ын есептеуі жү йе ә рбір 250 милли секунд сайын жү зеге асырады.

Талдау ү шін қ ажет тұ тас қ ан мө лшері - 0, 8 мл. Талдауды жү ргізу ү шін натрий цитратмен ө ң делген, арнайы бір рет қ ана қ олданылатын пробиркағ а жиналғ ан венадан алынғ ан қ ан қ олданылады. Қ ан сынамалары 16 ө лшеуіне ұ яшық тардың біріне салынады.

Араластырылғ ан қ ан сынамасында ЭШЖ ө лшеу уақ ыты 4 минуттан (егер ЭШЖ > 120 мм/сағ болса) 14 минутқ а дейін (СОЭ < 2 мм /сағ).

ЭШЖ есептеу процедурасы толығ ымен статистикалық, яғ ни талдағ ыш бағ дарламасымен қ амтамасыз етілген. Қ ұ ралдың жұ мысында белгілі бір код нө мері бар микропроцессорларлық карточка қ олданылады. Мұ ндай карточканы енгізу, қ ұ ралдың ө зін - ө зі тексеруді, жү ргізу ү шін жә не орындауғ а мү мкін анализ санын анық тау ү шін қ ажет. Ә рбір карточкағ а 100-5000 тестті орындау ү шін бағ дарлама ең гізілген.

Ves-Static ЭТЖ жылдам жә не нақ ты анық тауды қ амтамасыз етеді. Нә тижелер қ оршағ ан орта температурасы бойынша автоматты тү рде тү зетіледі (ауа температурасының ә сері жоқ қ а шығ арылады). Қ ұ рал 1сағ.мм ЭШЖ талдау нә тижесін береді. Қ ұ рал сағ атына 100 анализге дейін жасауғ а мү мкіндік береді. Микропроцессорлық карта кө мегімен дербестік, қ ұ ралды штрих-кодты есептеуге қ осу ү шін арналғ ан интерфейс жә не аппараттың компьютерге қ осылу мү мкіншілігі; қ ұ ралды тә жірибе жү зінде жетілдіріп жасайды.

Жұ мыс тә ртібі:

1.Зерттелетін қ ан ү лгісін алу жә не араластыру (6-8 рет).

2. " ЭШЖ" анализаторын қ осу, ө зін-ө зі бақ ылауды (" Auto-test") жү ргізу; зерттелетін қ ан ү лгісін бос ұ яшық тардың біріне салу жә не науқ астың, кодын теру.

3. Талдауды жү ргізу (8минут).

4. Талдауды соң ғ ы нә тижелерін термопринтерде басып шығ ару.

Қ анның клиникалық зерттеулерінің кейбір кө рсеткіштері

WBC (white blood cells) - лейкоциттердің мө лшерлері.

Қ алыпты жағ дайдағ ы лейкоциттер - 4, 0-8, 0·10⁹/ л.

Лейкоциттерге гранулоцитарлы, моноцитарлы жә не лимфоидты қ атардағ ы жасушаларды жатқ ызады.

Қ андағ ы лейкоциттердің кейбір тү рлерінің мө лшері абсолютті немесе салыстырмалы болуы - ол жалпы лейкоциттердің қ алыпты, жоғ ары немесе тө мен болуына байланысты. Қ азіргі уақ ыттағ ы гематологиялық анализаторлар: WBC - лейкоциттердің жалпы санын; MXD – орташа жасушалық қ ұ рамын (моноциттер, базофильдер, эозинофильдер); NEUT - нейтрофильдер мө лшерін; LYM –лимфоциттер мө лшерін анық тайды жә не гистограмманы тіркейді.

MCV (mean corpuscular volume) – орташа корпускулярлы кө лемі – эритроциттердің орташа кө лемі, фемтолитрмен (fl)немесе кубтық микрометр (мкм³) арқ ылы ө лшенеді.

MCV-тің клиникалық маң ызы тү стік кө рсеткішке жә не эритроциттегі гемоглобин мө лшері бір бағ ыттағ ы ө згерістеріне ұ қ сас, ө йткені ә детте, макроцитарлы қ ан аздығ ында бір уақ ытта гиперхромды (немесе нормохромды), ал микроцитарлы – гипохромды болып келеді. MCV –ні, негізгі анемияның тү рін сипаттау ү шін қ олданады.

MCV ө згерістері су-электролитті тепе-тең дігінің бұ зылуы жайында жақ сы мә лімет беруі мү мкін. MCV жоғ ары болуы, су–электролиттік тепе-тең дік гипотоникалық бұ зылуын, ал тө мен болуы - гипертоникалық бұ зылуын кө рсетеді.

MCV 80-110 fl шамада болуының маң ызы: эритроцит, нормоцит; 80 fl –ден тө мен болуы - микроцит; 110 fl жоғ ары болуы - макроцит екендігін кө рсетеді.

MCH (mean corpuscular hemoglobin) - эритроциттердегі гемоглобиннің орташа мө лшері. MCH ө зіндік маң ызы жоқ. MCV, тү сті кө рсеткішке жә не MCHC сә йкес қ аралады. Осы кө рсеткіштердің негізінде қ алыпты, гипо-жә не гиперхромды анемияларды ажыратады.

MCH тө мендеуі (яғ ни, гипохромия) гипохромды жә не микроцитарлы, темір тапшылығ ы анемияларда жә не созылмалы ауруларда, талассемияда кездесетін анемияда, кейбір гемоглобинопатияларда, қ орғ асынмен уланғ анда, порфирин жинағ ының бұ зылуында байқ алады.

MCH жоғ арылауы (яғ ни гиперхромия) - мегалобластты, кө птеген созылмалы гемолитикалық анемияларда, гипопластикалық анемияда, жедел қ ан жоғ алтудан кейін, гипотиреоз, бауыр ауруларында, қ атерлі ісіктердің метастаздарында, цитостатиктер, контрацептивті, тырыспағ а қ арсы дә рі-дә рмектерді қ абылдағ ан кезде байқ алады.

RDW (red cell distribution width) – эритроциттердің аумақ бойынша таралу кө рсеткіші, эритроциттердің кө лемінің ө згергіштігін сипаттайды.

Қ алыпты жағ дайдағ ы RDW кө лемі - 11, 5 - 14, 5%, гематологиялық анализаторлар кө мегімен алынғ ан гистограммада эритроциттердің кө лемін кө рсетеді.

RDW мө лшерінің жоғ ары болуы, эритроциттер популяциясының гетерогендігін немесе қ анда бірнеше эритроциттер популяциясының болуын кө рсетеді. Сондық тан RDW-ні эритроциттердің гистограммасымен бірге талдау қ ажет.

MCHC (mean corpuscular hemoglobin concentration) – эритроциттердегі гемоглобиннің орташа концентрациясы, эритроциттердің гемоглобинмен қ анығ у кө рсеткіші.

MPV (mean platelet volume) – тромбоциттердің орташа кө лемі

Қ алыпты жағ дайда MPV - 3, 6 - 9, 4 мкм³ немесе fl. Қ азіргі кездегі гематологиялық жіктегіштер тромбоциттердің кө лемі бойынша таралу гистограммасын сызады (тромбоцитометрлік қ исық).

Тромбоциттердің ө лшемі жә не олардың функционалды белсенділігіне ө зара байланысты. Тромбоциттердің ескіруі бойынша кө лемі тө мендейді, сондық тан тромбоциттердің функционалды белсенділігі де тө мендейді.

Гистограммаларда ескі жасушалар сол жақ та, ал жас жасушалар оң жақ қ а орналасады. Керісінше, қ анда тромбоциттердің жас жасушалары кө п болуы, гистограмманы оң ғ а, ескі жасушаның кө п болуы тромбоциттердің солғ а ығ ысуын кө рсетеді.

ИС= М + ММ + П/С, мұ ндағ ы М - миелоциттер, ММ – метамиелоциттер, П- таяқ ша тә різді-ядролы нейтрофильдер, С – сегмент тә різді ядролы нейтрофильдер.

Қ алыпты ЫИ (ығ ысу индексі) 0, 06 тең – нейтрофильдер ядросының ығ ысуы (нейтрофильдердің жетілген жә не жетілмеген жасұ нақ тық ығ ысуарақ атынасының) айқ ындылығ ымен сипатталады.

Эндогенді улану айқ ындылығ ын бағ алау ү шін уланудың лейкоцитарлы индексін (УЛИ) есептейді:

ЛИИ=

Қ алыпты жағ дайда ЛИИ шамамен 1, 0 қ ұ райды.