Гиперсілтеме бойынша ауысу

Форматтау тә сілдерін мең геру ү шін Блокнот жә не Іnternet Explorer программаларынан ө зге Интернеттен немесе кітаптардан сканер арқ ы­лы кө шіріліп алынғ ан суреттік файлдар: жан-жануарлар (мысық, ит) су­рет­тері – cat01.jpg, cat02.jpg, dog01.jpg, dog02.jpg, dog03.jpg, Қ азақ стан елтаң басы (гербі) – gerbRK.gif мен туы – znamjaRK.gif бо­луы тиіс. Уақ ытты ү немдеу мақ сатында суреттерге, басқ а файлдарғ а гиперсілтемелер арқ ылы кө шуді ұ йымдас­тыру арқ ылы алдын ала дайындалғ ан программалық мә тіндер де форматтау тә сілдерін мең ге­руді жең ілдетеді.

Web-парақ тардың басқ а Web-парақ тарғ а қ атысты сілтеме­лері­нің болуы – World Wіde Web жү йесінің ең тартымды ерек­шеліктерінің бірі. HTML қ ұ жаттарында ги­пермә тіндік сілтемелерді қ ұ ру ө те жең іл. Ол ү шін атрибуты, яғ ни параметрі бар < A...> жә не < /A> тә гтері пайдаланылады. Жалпы сілтемелер жасағ ан кезде мынадай ережелерді есте сақ тағ ан жө н.

1. Гиперсілтемелерді қ ұ рғ ан кезде HREF= ”...” атрибуты міндетті тү р­­де қ ажет. Оның мә ні сол сілтеме кө рсетіп тұ рғ ан файл атынан немесе оның Интернеттегі URL-адресінен тұ рады. Сілтеме мә тін < A> мен < /A> тә гтерінің арасына орналасады. Сілтеме сө з броузерде бейнеленген кезде кө бінесе оның асты сызылып, кө к тү спен бейнеленеді. Сол сілте­ме сө здің ү стіне курсорды қ ойып тышқ анды шерту кө рсетіл­ген файлғ а немесе желі бойындағ ы URL-адреске кө шуді қ амтамасыз етеді. Гипермә тіндік сілтем­елер адрестен ө зге кез келген файлды немесе адреске сә йкес Web-парақ ты (немесе Web-тораптағ ы кез келген файл­ды) кө рсетуі мү мкін. Мысалы, мына жол:

< A HREF=”C: \МОИ ДОКУМЕНТЫ\CEPІK.HTM”> файл < /A>

экранғ а кө к тү спен боялғ ан файл сө зін бейнелейді, сол сө зді тышқ ан­мен шерту Менің қ ұ жаттарым (оны кө рсетпесек, ағ ымдағ ы) бумасы ішіндегі CEPІK.HTM файлына кө шу ә рекетін орындайды. Одан қ ай­тып оралу ү шін броузер аспаптар тақ тасының КЕРІ Қ АРАЙ (НАЗАД) батырмасын шерту керек немесе тағ ы гиперсілтеме қ ұ ру керек. Тө мен­дегі жол:

< A HREF=" dog.jpg" > ит < /A>

экранғ а ит сө зін шығ арады, оны шерту ағ ымдағ ы бумадағ ы сурет салынғ ан dog.jpg файлына кө шу ісін атқ арады.

Егер сілтеме кө рсетіп тұ рғ ан Web-парақ басқ а бір Web-торапта орналасқ ан болса, онда HREF=... атрибуты мә ні ретінде сол қ ұ жаттың толық URL-адресі пайдаланылады, оның ішіне хаттаманың атауы мен Web-тораптың адресі де кіреді. Осындай сілтемелер сыртқ ы сілтеме деп аталады. Мысалы, мынадай жол:

< A HREF=”https://www.mіcrosoft.com> Mіcrosoft < /A>

экранғ а Mіcrosoft сө зін шығ арып, оны шерту Интернет желісіндегі Mіcrosoft ком­паниясының web-парағ ының алғ ашқ ы бетіне кө шуді қ ам­та­­масыз етеді. Егер сілтеме сол Web-тораптың басқ а парағ ын кө р­се­тетін болса, онда қ ұ жаттың тек салыстырмалы жолын беруге бо­лады. Мұ ндайда ішкі сілтеме қ ұ рылады. Ішкі сілтемелерді пайда­лан­ғ ан қ о­лай­лырақ, себебі Web-торапты басқ а серверге ауы­стырғ ан кез­де, жеке қ ұ жаттар адресіне ө згеріс енгізу талап етілмейді.

2. Гиперсілтеме ретінде сө з тіркесін ғ ана емес, суреттерді де пай­да­лануғ а болады. Суреттер мә тін сияқ ты сілтеме бола алады. Бұ л ү шін < ІMG...> тә гі сілтемелерді анық тайтын < A> жә не < /A> тә гтерінің ортасында тұ руы тиіс. Суреттік сілтеме кө к тү сті қ оршаудың ішіне орналастырылады. Осындай суретке курсорды алып барсақ, ол курсор­ды сілтеме мә тінге бағ ыттағ ан кездегідей тү рге келеді. Осы тә сіл арқ ылы Web-парақ тарда олардың бірінен біріне ауысудың графикалық батырмалары жасалады. Мысалы:

< A HREF=" dog.htm" > < ІMG SRC=" dog.gіf" > < /A>

жолында < ІMG SRC=" dog.gіf" > тіркесі гиперсілтеме ретінде кішке­не ит суретін береді де, оны шерту иттер туралы мә лімет беретін dog.htm файлына ауыстырады (ІMGтуралы кейінірек айтылғ ан).

3. Егер файл басы емес, оның мә тінінің ішіндегі басқ а бір қ ажетті орынғ а кө шу керек болса, онда сол орынғ а алдын ала анкер (белгі­лен­ген сө з) орнатамыз. Сонда ги­пермә тіндік сілтемелер сол парақ ішіндегі анкері бар белгілі бір орынды кө рсетуі мү мкін. Анкер қ ұ руда да < A> жә не < /A> тә гтері қ олданылады, бірақ мұ н­дай­да HREF= ”#....” атри­бутына қ осымша NAME= ”...” атрибутын пайдалану керек. Ол тек латын ә ріптері мен сандардан тұ рады да, олардың ішінде бос орын таң басы болмауы керек, бірақ соң ғ ы броузерлер орыс (қ азақ) ә ріптерін де ала береді. Мысалы:

< A HREF=" 2.htm#AAA" > ААА анкеріне кө шу< /A>

< A NAME=" AAA" > Кө шу орындалды< /A>

жолдары 2.htm файлындағ ы ААА сө зіне кө шіреді. Ал егер кө ріп отырғ ан мә тін ішіндегі басқ а бір 1.1 тіркесіне кө шу ү шін:

< A HREF=" #1.1" > 1.1 анкеріне кө шу< /A>

< A NAME=" 1.1" > < /A>

қ атарларын жазу қ ажет.

Ескерту. Орнатылғ ан анкерге сілтеме жасау ү шін, URL адресінен кейін # таң басымен бө лінген анкер атауы кө рсетілуі керек. Бір қ ұ жат ішіндегі анкер алдына адрес жазылмайды. Мысалы (3-1 мысал):