III. Жалпы генетика негіздері

373. Генетика зерттейді:

1. даралардың жеке даму барысын

2. +тұ қ ым қ уалаушылық жә не ө згергіштік заң дылық тарын

3. ө згергіштік жә не бейімділік заң дылық тарын

4. ағ заның қ ұ рылысы мен функциясын

5. тіршіліктің жерде пайда болуын

374. Аллельді гендерге тә н:

1. ә ртү рлі гендердің ә ртү рлі формалары, ә ртү рлі гендердің бірдей формалары, ә ртү рлі белгілерге жауап береді

2. +бір геннің ә ртү рлі формалары, гомологты хромосомаларда орналасқ ан, бірдей белгілерге жауап береді

3. ә ртү рлі гомологтық хромосомаларда орналасқ ан, ә ртү рлі локуста, бірдей белгілерге жауап берді

4. бір хромосомада орналасқ ан, ә ртү рлі локуста, ә ртү рлі белгілерге жауап береді

5. ә ртү рлі геномда орналасқ ан, гомологты емес хромосомаларда, бірдей белгілерге жауап береді

375. Аллельді емес гендерге тә н:

1. гомологтық хромосомалардың бірдей локусында орналасқ ан, бірдей белгілерге жауап береді

2. +гомологтық хромосомалардың ә ртү рлі локусында орналасқ ан, ә ртү рлі белгілерге жауап береді

3. ә ртү рлі геномда орналасқ ан, ә ртү рлі белгілерге жауап береді

4. бірдей белгілердің дамуын анық тайды, бірдей локуста орналасады

5. ұ қ сас белгілердің дамуын анық тайды, гомологты хромосомаларда орналасқ ан

376. Гомозиготалы ағ заларғ а жатады:

1. +аллельді гендері гомологтық хромосомаларда бірдей

2. аллельді гендері ә ртү рлі хромосомада орналасқ ан

3. аллельді гендері гомологтық хромосомаларда ә ртү рлі

4. аллельді гендері ә ртү рлі белгілердің дамуына жауап береді

5. аллельді гендері бірдей генофондтың дамуына жауап береді

377. Гетерозиготалы ағ заларғ а тә н:

1. +аллельді гендері альтернативті белгілердің дамуына жауап береді

2. аллельді гендері бірдей белгілердің дамуына жауап береді

3. аллельді гендері гомологтық геномда ә ртү рлі

4. аллельді гендері гомологты хромосомаларда бірдей

5. аллельді гендері ә ртү рлі гомологты хромосомаларда орналасқ ан

378. Плейотропияның анық тамасын берің іздер:

1. +бірнеше белгі бір геннің ә серіне тә уелді болуы

2. ә р тү рлі аллельді емес гендердің бір белгіге ә сер етіп, ол белгінің

жарық қ а шығ уын кү шейтуі

3. бір геннің ә сері ә ртү рлі генотиптердің дамуына жауап береді

4. доминантты аллельдің гетерозиготалы жағ дайында кү шті кө рініс беруі

5. детерминацияланғ ан екі аллельдің гетерозиготалы жағ дайда жарық қ а шығ уы

379. Пенетранттық – бұ л:

1. +осы белгінің дамуын бақ ылайтын геннің ә ртү рлі дараларда кө рініс беру мү мкіндігі

2. ә ртү рлі адамдарда бір белгінің кө ріну дә режесінің ә ртү рлі болуы

3. белгінің дамуының сапалық кө рсеткіші

4. ағ за дамуының сандық кө рсеткіші

5. бір геннің бірнеше белгіге жауап беруі

380. Экспрессивтілік – бұ л:

1. бір геннің бірнеше белгіге жауап беруі

2. +ә ртү рлі адамдарда бір белгінің кө ріну дә режесінің ә ртү рлі болуы

3. даралар дамуының сапалық кө рсеткіші

4. белгінің кө рінуінің сандық кө рсеткіші

5. осы белгінің дамуын бақ ылайтын геннің ә ртү рлі адамдарда кө рініс беру мү мкіндігі

381. Ата – аналарының қ ан топтары II жә не III, гомозиготалы. Олардың балаларының кан топтары қ андай болады:

1. I жә не ІІІ

2. II жә не III

3. I жә не IV

4. II жә не IV

5. +IV, IV

382. АВО жү йесі бойынша IV қ ан топты адамдардың генотипін, антиген жә не антиденелерімен бірге кө рсетің із:

1. I^o I^o, Н, α, β

2. I^A I^о, А, β

3.+ I^A I^В, А, В

4. I^ВI^о, β, α

5. I^АI^А, α, β

383. АВО жү йесі бойынша I жә не IV қ ан топты адамдардың генотипін, антиген жә не антиденелерімен бірге кө рсетің із:

1. I^o I^o, А, В, I^A I^В, α, β

2. I^o I^o, α, β, I^A I^В, А, β

3. +I^o I^o, α, β, I^A I^В, А, В

4. I^o I^o, А, β, I^A I^В , А, β

5. I^o I^o, α, β, I^A I^В , α, β

384. Ұ л баланың кан тобы бірінші, оның ә кпесінің қ ан тобы-тө ртінші. Олардың ата-аналарының мү мкін болатын қ ан топтарын кө рсетің із:

1. I жә не II

2. II жә не III, екеуі де гомозиготалы

3. + II жә не III, екеуі де гетерозиготалы

4. I жә не IV

5. I жә не III

385. АВО жү йесіндегі II қ ан топты адамдардың генотипін, антигендері жә не антиденелерімен бірге кө рсетің із:

1. I^o I^o, А, α, β

2. I^A I^A, А, α, β

3. +I^A I^O, А, β

4. I^OI^B, В, α

5. I^АI^B, А, В, α, β

386. Полимерия дегеніміз:

1. бiр жұ п аллельдi гендердiң ә серінің бірдей болуы

2. екi аллельдi емес доминантты гендердiң ә серлесуiнен жаң а белгiлердiң

жарық қ а шығ уы

3. +ә ртү рлi аллельдi емес гендердiң ә серлесiп, бiр-бiрiн толық тырып белгiнiң фенотипін айқ ындай тү суі

4. комплементарлық қ а қ арама-қ арсы ә серлесуі

5. екі аллельді емес гендердің біреуінің екінші бір аллельді емес геніне басымдылық кө рсетуі

387. Аллельдi гендердiң ө зара ә рекеттесуiнiң тү рлерi:

1. толымсыз доминанттылық жә не комплементарлық

2. +кодоминанттылық жә не аса жоғ ары доминанттылық

3. эпистаз жә не доминанттылық

4. комплементарлық жә не аса жоғ ары доминанттылық

5. аса жоғ ары доминанттылық жә не эпистаз

388. АВО жү йесі бойынша I қ ан топты адамдардың генотипін кө рсетің із:

1. I^АI^B

2. I^A I^о

3. I^В I^O

4. I^ВI^B

5. +ii

389. АВО жү йесі бойынша III қ ан топты адамдардың генотипін кө рсетің із:

1. I^o I^o

2. I^A I^о

3. +I^В I^O

4. ii

5. I^АI^B

390. Толық доминанттылық қ а тә н:

1. +гетерозиготтардың фенотипi гомозиготтардың фенотипімен бірдей

2. гетерозиготтардың фенотипi гомозиготтан ө згеше

3. рецессивтi ген доминантты геннiң ә серiн ә лсiретедi

4. доминантты геннің ә сері, генотиптегі рецессивті генге тә уелді

5. аллельдi гендердiң активтiлiгi бiрдей

391. Толымсыз доминанттылық қ а тә н:

1. гетерозиготтардың фенотипi гомозиготтардың фенотиптерiмен бірдей

2. +гетерозиготтардың фенотипi гомозиготтан ө згеше

3. аллельдi гендердiң активтiлiгi бiрдей

4. аллельдi гендердiң ә серi генотиптегi басқ а бiр аллельдiң ә серiне тә уелсiз

5. бір аллельді геннiң ә серi, генотиптегі басқ а бiр аллельдiң ә серiне тә уелсiз

392. Эпистаз- бұ л:

1. ә ртү рлі аллельдер жұ бының бірін-бірі толық тырып бір белгіні жарық қ а

шығ аруы

2. +аллельді емес гендердің ә рекеттесуі, бір геннің екінші бір алелльді емес генді басуы

3. екі аллельді емес доминантты гендердің ә серінен жаң а белгінің жарық қ а

шығ уы

4. аллельді емес гендердің ә серінен, ұ қ сас аллельдердің бірігіп бірдей ә сер беруі

5. аллельді емес гендердің ә серлерінің бірін-бірі толық тыруы

393. Адамның АВО жү йесі бойынша қ ан топтары бақ ыланады:

1. аллелді жә не аллельді емес гендермен

2. аллелді емес жә не полимерлі гендермен

3. доминантты жә не аллельді емес гендермен

4. репрессивті жә не гетерозиготалы гендермен

5. +рецессивті жә не доминантты аллельді гендермен

394. Қ ояндардың терісінің тү сін бірнеше аллельді (гендер) ә сері тү рімен сипатталады а > а^ch > c^h> а. Шиншил қ ояндарының генотипін кө рсетің із:

1. а^h a^h, a a^ch

2. a a , a a^h

3. a^h a, a a^h

4. +a^ch a^h, a^ch a^ch

5. a^ch a, а а

395. Гендердің ө зара ә серлесуі нә тижесінде кодоминанттылық байқ алады:

1. бір геннің екінші генге толық басымдылығ ы

2. доминантты геннің рецессивті генді толық баса алмауы

3. гетерозиготалы жағ дайда доминантты геннің гомозиготғ а қ арағ анда айқ ын кө рінуі

4. +доминантты екі ген де ө з ә серін бірдей кө рсетеді

5. доминантты жә не рецессивті гендерден басқ а аралық аллельдердің болуы

396. Аллельдi гендердiң ә рекеттесу тү рлерi:

1. комплементарлық жә не доминанттылық

2. эпистаз жә не доминанттылық

3. +кодоминанттылық жә не доминанттылық

4. кодоминанттылық жә не эпистаз

5. толымсыз доминанттылық жә не полимерия

397. Аллельдi емес гендердiң ә рекеттесу тү рлерi:

1. комплементарлық жә не доминанттылық

2. аса жоғ ары доминанттылық жә не эпистаз

3. эпистаз жә не рецессивтілік

4. +полимерия жә не эпистаз

5. кодоминанттылық жә не эпистаз

398. Адамның Х хромосомасында қ анның ұ юына анық тайтын 2 доминантты ген болады. (Н жә не А ә ріптерімен шартты белгіленген). Атосомды доминантты Р геніде тура сондай қ ызмет атқ арады. Осы гендердің біреуінің болмауы гемофилияғ а алып келеді. Аутосомды Х^А, Х^Н жә не Р гендерінің ө зара ә рекеттесу тү рін атаң ыздар:

1. толымсыз доминанттылық

2. толық доминанттылық

3. эпистаз

4.комплементарлық

5. полимерия

399. АВО жү йесіндегі адамның қ ан топтары екі доминатты I^А, I^В жә не рецесивті I^о аллелдерімен анық талады. IV қ ан тобы бар адамның генотипін жә не аллелдердің ә рекеттесу типін анық таң ыз:

1. кодоминаттылық жә не эпистаз

2. аллелдер импритингі жә не кодоминанттылық

3. + кө птік аллелизм жә не кодоминанттылық

4. доминанттылық жә не рецессивтілік

5. кодоминанттылық жә не полимерия

400. Белгінің тұ қ ым қ уалау типін кө рсетің із, егер ол ұ рпақ аттап, кө бінде еркек дараларда кө рініс берсе, дені сау ата-анадан ауру балалар туылуы мү мкін болса:

1. аутосомды-доминантты

2. аутосомды-рецессивті

3. Х-жыныс хромосомасымен тіркес, доминантты

4. + Х-жыныс хромосомасымен тіркес, рецессивті

5. Y-жыныс хромосомасымен тіркес

401. Аллелді гендердің ә рекеттесуі кө рінеді:

1. +доминанттылық та жә не полимерияда

2. тең емес доминанттылық та жә не аса жоғ ары доминанттылық та

3. аса жоғ ары доминанттылық та жә не эпистазда

4. салыстырмалы доминаттылық та жә не кодоминанттылық та

5. кодоминанттылық та жә не доминанттылық та

402. Аллелді емес гендердің ә рекеттесуі кө рінеді:

1. доминантылық та жә не эпистазда

2. полимерияда жә не рецессивтілікте

3. +комплементарлық та жә не эпистазда

4. рецессивтілікте жә не доминанттылық та

5. эпистазда жә не аса жоғ ары доминанттылық та

403. Тауық тардың қ ауырсынының тү сі екі доминантты аллельді емес гендердің ө зара ә серлесуіне байланысты: С-гені пигменттің синтезделуін жә не I- гені пигменттің синтезін басып тастайды. Тү рлі-тү сті қ ауырсынды тауық тардың генотипін кө рсетің із:

1. IICC

2. IiCC

3. IiCc

4. +iiCс

5. iicc

404. Тауық тардың қ ауырсынының тү сі екі доминантты аллельді емес гендердің ө зара ә серлесуіне байланысты: С-гені пигменттің синтезделуін жә не I- гені пигменттің синтезін басып тастайды. Ақ қ ауырсынды тауық тардың генотипін кө рсетің із:

1. iiCC, iiCс

2. iicc, iiCс

3. IICC, iiCС

4. IiCc, iiсC

5. +iicc, IiCc

405. Полигенді белгілер (аурулардың) тағ ы да қ алай аталады:

1. мультифакторлы жә не монофакторлы

2. мультифакторлы жә не моногенді

3. +мультифакторлы жә не тұ қ ым қ уалауғ а бейім

4. мультифакторлы жә не қ оршағ ан орта

5. доминантты жә не рецессивті

406.Гетерозиготалы жағ дайда альтернативті аллельдің ә серін басып тастайтын, белгі:

1. рецессивті

2. +доминантты

3. аралық

4. кодоминанттық

5. толық емес доминанттылық

407.Гомозиготалық жағ дайда ғ ана кө рінетін, белгі:

1. + рецессивті

2. доминантты

3. аралық

4. кодоминанттылық

5. толық емес доминанттылық

408. Гетерозиготалық жағ дайда кө рінетін аралық белгі байқ алады:

1. +толық доминанттылық та

2. комплементарлық та

3. эпистазда

4. кодоминанттылық та

5. толық емес доминанттылық та

409.Толық тіркес тұ қ ым қ уалауда, АаВвСс жә не ааввсс генотиптері бар даралар қ андай типті гаметалар тү зеді:

1. АВс жә не авс

2. АВС жә не АвС

3. Авс жә не авс

4. +авс жә не АВС

5. аВс жә не авс

410.Бір хромосомада орналасқ ан гендердің бірге тұ қ ым қ уалауы – деп аталады:

1. тіркесу тобы

2. +тіркес тұ қ ым қ уалау

3. тә уелсіз тұ қ ым қ уалау

4. толық емес доминанттылық

5. аса жоғ ары доминанттылық

411. Бір хромосомада орналасқ ан гендер қ ұ райды:

1. жұ п гендер тобын

2. +тіркесу тобын

3. доминантты гендер тобын

4. рецессивті гендер тобын

5. минорлы гендер тобын

412. Аса жоғ ары доминанттылық:

1. екі доминантты гендер ә серiнiң бірдей кө рінуі

2. рецессивті геннің доминантты геннен басым тү суі

3. гетерозиготтың рецессивтігомозиготтардан басым болуы

4. доминантты геннің гетерозиготалы жағ дайда рецессивті гомозиготамен

салыстырғ анда ә лсіз ә сер кө рсетуі

5. + доминантты геннің гомозиготалы жағ дайы гетерозиготалы жағ даймен салыстырғ анда ә лсіз ә сер кө рсетуі

413. «Бомбей феномені» аллельді емес гендердің ә рекеттесуінің қ андай типіне жатады:

1. комплементарлық

2. кодоминанттылық

3. доминантты эпистаз

4. +рецессивті эпистаз

5. полимерия

А, В, жә не С гендері бір-бірімен тіркес. А жә не В гендерінің арақ ашық тығ ы 5 морганидке тең, А жә не С гендерінің ара қ ашық тығ ы – 3 морганид.

– хромосомада гендердің орналасу ретін анық таң ыз:

1. АВС

2. +АСВ

3. САВ

4. ВСА

5. СВА