Гуымиртимæ хæст

Царциатæ м гуымиртæ æ рбарвыстой:

— Уæ фыдæ лтæ нæ фыдæ лтæ н афæ дзæ й-афæ дзмæ хъан фидæ г уыдысты æ мæ ныр авд азы дæ ргъы нæ хъаны хай нæ уынæ м æ мæ нын сæ бафидут.

Царциатæ загътой:

— Мах хъан никæ мæ н фыстам, нæ дæ р фидæ м, нæ дæ р фиддзыстæ м, нæ фыдæ лтæ дæ р афтæ уыдысты æ мæ нæ хæ дæ г дæ р афтæ уыдзыстæ м.

Смæ сты сты гуымиртæ æ мæ загътой:

— Кæ д нæ фидут, уæ д нын авд хъаны бæ сты хæ дзарæ н чызг ратдзыстут.

Нæ та сразы сты Царциатæ уыцы ныхасыл дæ р. Уæ д Царциаты Хъæ лæ г Ахуыйы кæ стæ р фырт уыдис, кæ мдæ р хæ тæ нты хатти æ мæ æ рцæ йцыди сæ химæ. Гуымиртæ йæ разы бабадтысты æ мæ йæ æ нæ нхъæ лæ джы æ рцахстой. Гуымиртæ йæ сæ куырдадзмæ бакодтой, уым уæ рм скъахтой, йæ сæ ры йын акъуырдтой æ мæ йын йæ гуыры уыцы уæ рмы ныппæ рстой, стæ й йыл сыджыт ныккалдтой. Хъæ лæ гæ н йæ сæ ры æ мæ йæ русты булкъдаст ныккодтой [1], стæ й йæ фаты фындзыл бабастой æ мæ йæ Царциаты сыхмæ фехстой. Сæ р астæ у сыхы сæ мбæ лди. Æ ркастысты Царциатæ æ мæ загътой:

— Ай Хъæ лæ г уа, æ мæ йыл нæ сæ рыхъуын ис, нæ рихи, нæ боцъо, уæ д цы кодта, кæ нæ чи у йæ марæ г, кæ нæ кæ м ис йæ гуыр та?

Царциатæ зилынтæ систой æ мæ йæ фæ цагуырдтой, никуы йæ ардтой.

Царциаты зондджындæ р Суа уыдис, уый фат фехста хурыскæ сæ ны ’рдæ м æ мæ загъта:

— Хуыцау, ме ’фсымæ ры мард кæ м ис, уырдæ м мын фæ ндаг бацамон.

Хур йæ был сдардта æ мæ гуымирты сыхыл сæ мбæ лди.

Уæ д Суа зæ гъы:

— Хъæ лæ г кæ д амарди, уæ ддæ р гуымирты сыхы.

Царциатæ дард нал агуырдтой, фæ лæ зылдысты гуымирты алыварс. Суа сæ ры къуыдыры милмæ æ рывардта, фат æ м фæ дардта æ мæ зæ гъы:

— Кæ д ме ’фсымæ р Хъæ лæ г дæ, уæ д дыл ацы фат сæ мбæ лæ д æ мæ дæ гуыр кæ м ис, уым æ ртæ хатты æ рзил.

Суа фатæ й сæ ры къуыдыры фехста, фат сæ ры къуыдырыл сæ мбæ лди æ мæ сæ ры къуыдыр атылди, Гуымиртæ куырдадзы раз æ ртæ зылды æ ркодта.

Суа йæ м касти гæ сæ ны [2] сæ рæ й, ауыдта сæ ры къуыдыры гуымирты куырдадзы раз æ ртæ зылды куыд æ ркодта, уый. Бамбæ рста хъуыддаг æ мæ æ рхъуыды кодта фæ ндæ й базонын алцыдæ р.

Суа йæ хи мæ гуыр лæ джы арæ зт скодта, йæ кард буарæ й хæ донæ хсæ н атъыста æ мæ араст ис гуымирты куырдадзмæ, чысыл згъæ ры къæ рттимæ.

Гуымирты куырд кусы, хъæ сдарæ джы æ рцæ вы æ мæ та фæ зæ гъы:

— Царциаты Хъæ лæ джы гуыр кæ рдæ н фæ уай, кæ д куыд зын цæ гъдæ н дæ.

Уыцы рæ стæ джы йæ м бацæ уы Суа мæ гуыр лæ джы хуызы æ мæ йæ м дзуры:

— Фæ рнæ й кусай, гуымирты куырд!

— Фарнхæ ссæ г дæ Хуыцау фæ кæ нæ д, мæ гуыр лæ г!

— Дæ куыстæ й дæ иппæ рд кæ нын, фæ лæ дард бæ лццон дæ н, мæ дзабыртæ фæ хуынчъытæ сты, æ з ын сæ арæ хсон æ мæ мын ацы згъæ рæ й иу туас куы рацæ гъдис, стыр бузныг дæ уаин.

Гуымирты куырд æ ркасти, згъæ ртæ æ ртгомы [3] баппæ рста, куынцы йыл сдымдта, сырх зынг сси згъæ р æ мæ йæ хъæ сдарæ гыл цæ гъды. Куырд згъæ рæ й туасваг фæ лыг кæ нынмæ хъавыди. Уæ д æ м Суа дзуры:

— Дардæ й цæ уын, зæ гъгæ, дын куы загътон. Лыг дзы ма ракæ н, лæ дзæ джы бæ сты йæ мæ къухы айсдзынæ н.

Гуымирты куырд лæ дзæ ггонд рацагъта згъæ рæ й, йæ фындз туасы хуызæ н. Доны йæ атылдта æ мæ стæ й зæ гъы:

— Ох, Царциаты Хъæ лæ джы гуыр кæ рдæ н фæ уай, кæ д куыд зын цæ гъдæ н згъæ р дæ.

Суа райста йæ туас лæ дзæ г æ мæ куырды афарста:

— А кусгæ мын хорз бакодтай, фæ лæ ма Царциаты Хъæ лæ г та чи уыди, мæ туасы кæ мæ н фæ лдисыс?

— Иу хæ рæ г цыдæ р уыди, дæ разы, кæ м лæ ууыс, уым æ мбийы æ нæ сæ рæ й.

— Искуы ма гуыр æ нæ сæ р дæ р вæ ййы?

— Йæ сæ ры йын ацы хъæ сдарæ гыл акъуырдтам, стæ й йæ Царциатæ м дастæ й фехстам.

Уыцы ныхæ стæ м Суа йæ кард фелвæ ста æ мæ зæ гъы:

— Æ, хæ рæ г цыдæ р, уæ дæ ды мæ н æ цæ г мæ гуыр лæ г æ нхъæ лдтай.

Рариуыгъта куырды, йæ сæ ры йын ракъуырдта. Йе ’фсымæ ры сæ ры æ мæ гуыры систа. Уæ рмы та куырды гуыры ныппæ рста æ мæ йыл æ взалытæ бакалдта. Куырды сæ ры сдаста Суа æ мæ йæ гуымирты сыхы астæ умæ фехста. Суа йе ’фсымæ ры марды рахаста. Æ вдадз зæ ппадз сарæ зта, уым æ й бавæ рдта.

Царциатыл гуымиртæ худтысты æ мæ загътой:

— Сæ марды æ нæ гуырæ й ныгæ нынц, гуыры зулчъытæ хæ рынц.

Царциатæ загътой:

— Чи зоны, уыцы гуыры бæ сты гуымирты мыггагæ й искæ й гуыр ис.

Ацы ныхæ стæ м гуымиртæ сæ ры къуыдырмæ æ ркастысты æ мæ загътой:

— Ай нæ куырды сæ р куы у.

Уæ рмы ракъахтой, федтой æ мæ гуымирты куырды гуыр.

Смæ сты сты гуымиртæ. Сæ куырдадзы систой æ мæ йæ æ ндæ р ран скодтой, фæ лæ маст сæ зæ рдæ ты хастой.

Уæ д гуымиртæ иу бон Царциатæ м ныббырстой. Гуымиртæ й-иу чи фæ цагъды ис, уый та изæ р æ гас кодта.

Суа бахъахъхъæ дта гуымирты. Гуымиртæ сæ марды æ лæ ндоны [4] æ хсадтой æ мæ та-иу раудæ гас сты.

Уæ д Царциатæ æ лæ ндоны фæ нык калдтой æ мæ сын нал æ гас кодтой гуымиртæ н сæ мæ рдтæ.

Уыйадыл Царциатæ гуымиртыл стых сты æ мæ сæ фæ тардтой сæ бæ стæ й, кæ й та маргæ акодтой.

Царциатæ фервæ зтысты гуымиртæ й æ мæ та æ рсабыр сты.