Орытынды. Санитарлық ағартудың негізгі тақырыптары:

Санитарлық ағ артудың негізгі тақ ырыптары:

§ Тамақ тану

§ Салмақ ты тү сіру

§ Шылым шегу

§ Алкоголизм

§ Наркомания

§ Спортпен шұ ғ ылдану

§ Ұ йық тау жә не дем алу

§ Жыныс жолдары арқ ылы берілетін аурулардың алдын алу

§ Эмоционалдық жағ дайды жең у

Денсаулық ты сақ тауғ а байланысты маң ызды кең естер:

§ Шылым шегуді тоқ тату

§ Ішімдік ішуді азайту – ер адамдар ү шін тә улігіне 30 мл, ал ә йелдерге – 20 мл аспайды, ішімдікі аптасына 3 реттен артық қ олдануғ а болмайды.

§ Кофені ішу мө лшерін азайту – тә улігіне 3 шыныдан аспайды

§ Дене жаттығ уларын ү збей жасау – аптасына 3 рет 30 минуттан

§ Холестерин дең гейін тө мендету – 210 мг % дейін

§ АҚ қ алыпты дең гейін ұ стау, дене массасының индексін 20-25 кг/м² шегінде сақ тау

§ Майларды, жылдам сің ірілетін кө міртектерді жә не ас тұ зын пайдалануды азайту

§ Эмоционалдық қ олдау кө рсететін достармен араласу

§ Сезімдерін еркін кө рсете білу

§ Біреумен болсын ө з қ иындық тарың ызды талқ ылау

§ Жақ ындарың ызбен қ арым-қ атынасың ызды нығ айту

§ Ішімдік ішкенде, ашу немесе алаң дау ү стіне кө лік жү ргізуден бас тарту

§ Гинекологқ а қ аралу, матка мойнынан алынғ ан жағ ындыны ә р 2 жыл сайын цитологиялық зерттеу

§ Кездейсоқ жыныстық қ атынастан бас тарту, презервативті қ олдану

Сырқ атты емес науқ асты емдеу

Қ азіргі медицинаның маң ызды жағ ы – науқ асты қ арау мен емдеудің біртұ тастығ ында. Толық диагноз екі қ ұ рауыштан тұ рады – сырқ атының даму тарихына жазылатын сырқ аттың диагнозынан жә не емдеуді тағ айындау кезінде ескерілетін науқ астың жеке басының қ асиеттерінен.

Сырқ аттың диагнозын анамнездің, физикалық, инструментальдық жә не лабораториялық зерттеулердің нә тижесінде қ ояды. Сырқ ат диагнозы патологиялық жағ дайларын анық тау арқ ылы ғ ана қ ойылады, ал науқ астың жеке басының қ асиеттері:

· Науқ астың ө з жағ дайына деген кө зқ арасына;

· Науқ астың отбасына;

· Жолдастарымен ара қ атынастарына;

· Жұ мысына жә не бос уақ ытын ө ткізуіне;

· Ө мір сү ру салтына, қ оршағ ан ортасына байланысты болады.

Науқ асты емдеу

Психологиялық қ олдау кө рсету

Науқ ас дә рігерге сенім білдіурге болатынын сезінуі қ ажет. Ол ү шін оны толғ андыратын барлық сұ рақ тарғ а мә н беріп, физикалық зерттеулерді мұ қ ият жү ргізіп, науқ асқ а ауруы бойынша жә рдем ақ ы алуына жә не т.б. қ ұ жаттармен байланысқ ан кү рделі процедураларды рә сімдеуіне кө мектесу керек. Дә рігер науқ асты тыныштандырып, оғ ан оның сырқ атының емделетінін, оғ ан кемтарлық жә не рак қ аупі тө нбейтіндігін тү сіндіруі керек.

Мынаны естен шығ армау керек: жедел ауру науқ асты қ ауіптендіреді, ал созылмалы ауру – салғ ырттандырады.

Науқ асты сауаттандыру

Емдеудің маң ызды кезең і – науқ асқ а сырқ атының себебі жайлы тү сіндіру. Оны толғ андыратын сұ рақ тарды талқ ылап, сырқ аттың жұ байлық қ атынасқ а ә сері жайлы ә ң гімелеседі.