Минералды заттар 11 страница

Дә рілерді к ө пшілік жағ дайда тама қ алдында, ал кейбіреулерін тіпті асты ң ү стінде ішкізеді. Ас қ азанны ң шырышты қ абы ғ ын қ атты тітіркендіретін ө ткір д ә рілерді (йодтан, бромнан, мышьяктан, темірден жасал ғ ан) тама қ тан кейін ішкен тиімде. Іш ө ткізетін ж ә не арамтама қ қ ұ рттар ғ а қ арсы беретін д ә рілерді аш қ ұ рса қ қ а ішкізген д ұ рыс.

Мейірбикештер ү шін е ң жауапты с ә т ол д ә рілерді тарату, ішкізу болып есептеледі. Е ң ә уелі д ә рілерді д ә рігерді ң ауру тарихында белгілеуі бойынша жылжымалы ү стелді ң ү стіне, ә р сыр қ ат қ а арнап жеке - дара ыды старғ а т ү ймеда ғ ын, ұ нта ғ ын б ө ліп салып алады. Ал с ұ йы қ д ә ріні беруге тиісті м ө лшерде мензуркалар ғ а қ ұ йып дайындап қ ояды. Б ұ л жерде: 1 асхана қ асы ғ ыны ң м ө лшері 15 мл дистилляциялан ғ ан суды ң м ө лшеріндей, 1 бал қ асы қ - 8-10 мл, 1 ш ә й қ асы қ - 4-5 мл болатын ес те сақ та ғ ан ж ө н.

Барлық д ә ріні нау қ ас мейірбикеш к ө зінше ішуі керек. Кішкентай н ә рестелер д ә ріні ө здігінен немесе ө з еркімен іше алмайды. Сонды қ тан олар ғ а к ө мектесіп, с ұ йы қ д ә рілер мен т ү ймеда қ тарды, ұ нта қ тарды су ғ а ә бден езіп алады да, не ш ә й, не бал, не ас қ асы ғ ымен баланы ң м ұ рнын қ ысып т ұ рып, аузына қ ұ яды. Бала тыныс алу ү шін аузын аш қ ан кезде д ә ріні ы қ тиярсыз ж ұ тады. Сол с ә тте м ұ рнын босатады.

Ө здігінен жұ тына алмайтын, аузы мен к ө мекейі жара қ аттан ғ ан, к ү йген балаларды ң ас қ азанына тама қ тандыру ү шін, м ұ р нының тесігі ар қ ылы т ү тік қ ойып қ ой ғ ан болса, онда ішкізетін д ә рілерді де сол т ү тік ар қ ылы тікелей ас қ азанына қ ұ йып т ұ ру ғ а болады.

Дә ріні к ө тен ішекке енгізу т ә сілі де ке ң інен тара ғ ан. Бала ес - т ү ссіз, ө н - бойы тырысып, (судорогасы), ұ стамасы ұ стап жатса нем есе жұ т қ ынша ғ ы мен ө ң еші к ү йіп қ алса, ауызы ар қ ылы тама қ іше алмайтынды қ тан, онда д ә рі - д ә рмектерді к ө тен ішегіне енгізу ар қ ылы емдеуге болады. К ө тен ішекке енгізетін д ә рілер, к ө бінесе шыра ғ дан т ү рінде май қ осып (какао майына) жасалынады. Шыра ғ дандарды то ң а зытқ ышта ұ стамаса май еріп, пошымы б ұ зылып, к ө тен ішекке енгізуге жарамайды. Шыра ғ данды к ө тен ішекке кіргізбес б ұ рын, ү лкен д ә ріті болмаса, клизма жасап ампуласын босатып ал ғ ан ж ө н. Егер к ө тен ішекті ң ампуласы н ә жіске толып т ұ р ғ ан болса, шыра ғ дан қ ой ғ ан с оң оны ң ү лкен д ә реті ж ү ріп кетуі м ү мкін. С ө йтіп д ә рі денеге сі ң іп ү лгерместен жатып сырт қ а шы ғ ып кетеді.

Шырағ данды к ө тен ішекке енгізу ү шін, сырт қ атты о ң жамбасына, тізесін ішіне қ арай б ү гіп жат қ ызады. Мейірбике сол қ олымен сыр қ атты ң сол жа қ б ө лігін тарты ң қ ырап, кө тен са ң ылауын ажыратады да, о ң қ олымен шыра ғ данны ң ү шкір жа ғ ын к ө тенні ң тесігіне жайлап енгізеді. Шыра ғ дан сфинктерді ң ар жа ғ ына ө тіп кеткенше бойлата беру керек. Ө йтпейінше сфинктер жиырылып - жазыл ғ анда, шыра ғ данды сырт қ а итеріп шы ғ арып тастайды. Шырағ данды к ө тен ішекке қ ой ғ ан со ң, бала біраз уа қ ыт жатпаса, д ә рі қ айта шы ғ ып кетуі ы қ тимал.

Қ уы қ пен кө тен ішекті ң ауыр ғ анын азайтып, тырысуын жазу ү шін атропин, анестезин, белладон қ осып жасал ғ ан, немесе оларды ң қ абынуына қ арсы антибиотиктер қ осып жаса лғ ан шыра ғ дандарды пайдаланады.

Дә рілерді сырт қ а пайдалану т ә сілдерін мейірбикелер жа қ сы игерулері керек. М ұ рын ғ а ж ә не қ ұ ла қ қ а д ә рі тамызу ү шін сыр қ атты жат қ ызып қ ой ғ ан д ұ рыс, ал к ө зге отыр ғ ызып қ ойып та тамыза беруге болады.

Мұ рынына д ә рі тамызу ү шін бал а алдымен сің біріп таста ғ аны д ұ рыс, сонан со ң ауруды ар қ асына жасты қ қ оймай жат қ ызады да, басын арт қ а қ арай шал қ айтады. С ө йтіп е ң ә уелі м ұ рынны ң бір тесігіне, содан со ң екінші тесігіне д ә рі тамызады.