Антеннаның негізгі параметрлері мен сипаттамалары

Антеннаның негізгі параметрлері мен сипаттамалары: бағ ыттық ә сер коэффициенті, бағ ытталу диаграммасы, қ амтитын тиімді ауданы (бірден бірнеше мың м2-ге дейін жетеді), таратудағ ы кедергісі (кө бінесе 100 Ом шамасы), толқ ынның полярлану тү рі (сызық тық, шең берлік, эллипстік), т.б. Антеннаның толқ ын тарату бағ ыттылығ ы толқ ынның таралу бағ ытындағ ы толқ ын ө рісі кернеуін жоғ арылатады.

Сурет 5.1. Қ абылдаушы офсетті антенналар

Сө йтіп, таралғ ан толқ ынның қ уатына шамалас толқ ын қ уаты пайда болады. Тарату қ уатындағ ы эквиваленттік ұ тымдылық ты санмен бағ алау ү шін бағ ыттылық ә сер коэффициенті (БӘ К) енгізілген. Антенна бойындағ ы толқ ын қ уаты кең істікке тү гелдей таралмайды. Толқ ын қ уатының біршама бө лігі антенна сымы мен оқ шаулағ ышқ а (изоляторғ а) жә не антенна бекітілген қ ұ рылымғ а кетеді. Тарағ ан толқ ын қ уатының антенна сымдарына кететін қ уатына қ атынасын антеннаның пайдалы ә сер коэффициенті дейді. Ал БӘ К-тің пайдалы ә сер коэффициентіне кө бейтіндісі кү шейту коэффициенті (КК) деп аталады. Кез келген антеннаның бағ ытталу диаграммасының пішіні, БӘ К-і мен пайдалы ә сер коэффиенті қ абылдау режимінде де, тарату режимінде де бірдей. Ұ зын толқ ында радиохабар таратуда (Т, Г ә ріптері тә різді антенналар қ олданылады) толқ ындық кедергіні азайту ү шін антенналарғ а кө лденең інен жә не тігінен бірнеше қ атар сым қ осады. Орта толқ ында радиохабар қ абылдауғ а рама тә різді антенна, магниттік антенна, сондай-ақ рама тә різді антенна мен симметриялы тік вибратордан тұ ратын композициялық антенна қ олданылады. Қ ысқ а толқ ын таратуғ а арналғ ан антенналар тарату қ ашық тығ ына лайық талып жасалады. Қ ысқ а қ ашық тық тағ ы байланыс (бірнеше ондағ ан км-ге дейінгі) жер бетімен кө лбеу таралатын толқ ын арқ ылы жү зеге асады. Мұ ндай қ ашық тық қ а антенна ретінде орта жә не ұ зын толқ ындарғ а арналғ ан вибраторларғ а ұ қ сас симметриялы емес жә не симметриялы тік вибраторлар пайдаланылады. Алыс қ ашық тық тағ ы байланыс (50 – 100 км жә не онан да алыс) ионосферадан бір немесе бірнеше рет шағ ылысып, қ айтқ ан радиотолқ ын арқ ылы жү зеге асады. Қ ысқ а толқ ынды алысқ а таратқ анда байланыс желілеріне БӘ К-і жоғ ары антенна қ олданылады. Мұ ндай антеннағ а симметриялы вибраторлардан тұ ратын жазық торлы синфазалық (бірнеше антенналардан тұ ратын жү йе) антенна жатады. Тарату аясы кең болу ү шін антенналар жерден 100 – 300 м жә не онан да биік дің гек немесе мұ нарағ а орнатылады.