Негізгі ережелер

Санитариялық қ ағ идалары

1. Осы санитариялық қ ағ идалар ө ндірістік объектілердегі ө ндіріс жә не тұ тыну қ алдық тарын, қ атты тұ рмыстық қ алдық тар мен денсаулық сақ тау объектілерінде пайда болатын қ алдық тарды жинауғ а, пайдалануғ а, қ олдануғ а, залалсыздандыруғ а, тасымалдауғ а, сақ тауғ а жә не кө муге қ ойылатын санитариялық -эпидемиологиялық талаптарды (бұ дан ә рі - Санитариялық қ ағ идалар) белгілейді.

2. Осы Санитариялық қ ағ идаларда мынадай анық тамалар пайдаланылды:

1) қ алдық тарды кө му – қ алдық тарды шектеусіз мерзім бойы оларды қ ауіпсіз сақ тау ү шін арнайы белгіленген орындарда қ алдық тарды жинау;

2) медициналық қ алдық тарды кө му – зиянды заттардың қ оршағ ан ортағ а тү суінің алдын алу бағ ытталғ ан жә не осы медициналық қ алдық тарды пайдалану мү мкіндігін болдырмайтын залалсыздандырылғ ан медициналық қ алдық тарды кейін қ айта алу ниетінсіз оларды топырақ қ а қ ауіпсіз орналастыру;

3) қ алдық тардың сыныптамасы – оларды қ алдық тардың қ оршағ ан орта мен адамның денсаулығ ы ү шін қ ауіптілігіне сә йкес оларды қ алдық тардың сыныптарғ а жатқ ызу тә ртібі;

4) қ алдық тар сыныптауышы – қ алдық тарды сыныптау нә тижелері қ амтылғ ан, қ олданбалы сипаттағ ы ақ параттық -анық тамалық қ ұ жат;

5) медициналық қ алдық тар – медициналық қ ызметтерді кө рсету жә не медициналық манипуляциялар жү ргізу ү дерісінде пайда болатын қ алдық тар;

6) ө ндіріс жә не тұ тыну қ алдық тары - ө ндіріс немесе тұ тыну ү дерісінде пайда болғ ан шикізаттың қ алдық тары, материалдардың, ө зге де бұ йымдар мен ө німдердің, сондай-ақ ө здерінің тұ тынушылық қ асиеттерін жоғ алтқ ан тауарлар (ө німдер);

7) қ алдық тармен жұ мыс істеу – осы операцияларды бақ ылауды жә не жою орындарын қ адағ алауды қ оса алғ анда, қ алдық тардың пайда болуының алдын алуғ а, оларды жинауғ а, тасымалдауғ а, сақ тауғ а, ө ң деуге, кә деге жаратуғ а, жоюғ а, залалсыздандыруғ а жә не кө муге бағ ытталғ ан іс-қ имылдар;

8) қ алдық тарды залалсыздандыру – механикалық, физикалық -химиялық немесе биологиялық ө ң деу жолымен қ алдық тардың қ ауіпті қ асиеттерін азайту немесе жою;

9) қ алдық тармен жұ мыс істеу объектілері – қ алдық тарды жинау, сақ тау, ө ң деу, кә деге жарату, жою, залалсыздандыру жә не кө му ү шін пайдаланылатын орындар немесе объектілер;

10) қ алдық тарды ө ң деу (қ айта ө ң деу) – қ алдық тарды экологиялық қ ауіпсіз сақ тауғ а, тасымалдауғ а, кә деге жаратуғ а немесе жоюғ а дайындау мақ сатында олардың физикалық, химиялық немесе биологиялық қ ұ рамын ө згертуге байланысты кез келген технологиялық операцияларды жү зеге асыру;

11) қ ауіпті қ алдық тар – қ ұ рамында қ ауіпті қ асиеттерге (уыттылық, жарылысуғ а қ ауіпті, радиоактивтілік, ө ртке қ ауіпті, реакциялық қ абілеті жоғ ары) ие зиянды заттар бар жә не дербес немесе басқ а заттармен байланысқ а тү скен кезде қ оршағ ан ортағ а жә не адам денсаулығ ына тікелей немесе ә леуетті қ ауіп тудыруы мү мкін қ алдық тар;

12) қ алдық тарды қ айта ө ң деу – қ алдық тардың сипаттамасын олардың кө лемін азайту немесе олармен жұ мыс істеуді жең ілдететін немесе оларды кә деге жаратуды жақ сартатын қ ауіпті қ асиеттерін азайту ү шін ө згертетін, сұ рыптауды қ оса алғ анда физикалық, жылу, химиялық немесе биологиялық ү дерістер;

13) жоспарлы-тұ рақ ты тазарту – қ алдық тарды белгіленген жиілікпен жинау жә не жою бойынша іс-шаралар жү йесі;

14) қ атты тұ рмыстық қ алдық тарғ а арналғ ан полигондар – қ атты тұ рмыстық қ алдық тарды оқ шаулауғ а жә не залалсыздандыруғ а арналғ ан арнайы қ ұ рылыстар;

15) ассенизациялау алқ абы, жер жырту алқ абы – елді мекеннің шегінен тыс сұ йық қ алдық тарды жинау жә не залалсыздандыру ү шін арнайы бө лінген аумақ;

16) ө ндірістік объект - адамның тіршілік ету ортасына жә не денсаулығ ына ә сер ету кө здері болып табылатын ү дерістерді, жабдық ты жә не технологияны пайдалана отырып жү зеге асырылатын ө німді шығ арумен, жұ мыстарды орындаумен жә не қ ызмет кө рсетумен байланысты шаруашылық қ ызмет объектісі;

17) ө неркә сіптік алаң – ө ндіріс жә не тұ тыну қ алдық тарын уақ ытша сақ тау ү шін ө ндірістік объектіде бө лінетін функционалдық аймақ;

18) санитариялық тазарту – мақ саты елді мекенде халық тың тіршілік ә рекеті нә тижесінде пайда болатын қ алдық тарды жинау, жою жә не залалсыздандыру болып табылатын іс-шаралар жү йесі;

19) қ алдық тарды жинау – қ алдық тарды одан ә рі кә деге жарату немесе жою мақ сатында оларды сұ рыптауды қ амтитын қ алдық тарды арнайы бө лінген орындарғ а немесе объектілерге шығ аруғ а, жинау жә не орналастыруғ а байланысты қ ызмет;

20) ағ ызу станциялары – сұ йық қ алдық тарды кә різге жинауғ а жә не ағ ызуғ а арналғ ан қ ұ рылыстар;

21) ө лген малды кө метін орын – арам ө лген не шарасыздық тан сойғ аннан кейін малдардың ө лекселерін залалсыздандыруғ а жә не кө муге арналғ ан қ ұ рылыс;

22) мамандандырылғ ан кә сіпорындар – қ алдық тарды жинауды, пайдалануды, қ олдануды, залалсыздандыруды, тасымалдауды, сақ тауды жә не кө мудіжү зеге асыратын ұ йымдар;

23) санитариялық -қ орғ аныш аймағ ы (бұ дан ә рі - СҚ А) – арнаулы мақ саттағ ы аймақ тарды, сондай-ақ елді мекендегі ө неркә сіп ұ йымдары мен басқ а да ө ндірістік, коммуналдық жә не қ оймалық объектілерді жақ ын маң дағ ы қ оныстану аумақ тарынан, тұ рғ ын ү й-азаматтық мақ саттағ ы ғ имараттар мен қ ұ рылыстардан оларғ а қ олайсыз факторлардың ә сер етуін азайту мақ сатында бө ліп тұ ратын аумақ;

24) қ оныстану аумағ ы – тұ рғ ын ү й, қ оғ амдық (қ оғ амдық -іскерлік) жә не рекреациялық аймақ тарды, сондай-ақ инженерлік жә не кө лік инфрақ ұ рылымдарының жекелеген бө ліктерін, басқ а да орналастырылуы мен қ ызметі арнаулы санитариялық -қ орғ аныш аймақ тарын талап ететіндей ә сер етпейтін басқ а да объектілерді орналастыруғ а арналғ ан, елді мекен аумағ ының бір бө лігі;

25) қ алдық тарды тасымалдау – қ алдық тарды олардың пайда болғ ан немесе сақ талғ ан жерінен ө ң деу, кә деге жарату немесе жою орындарына немесе объектілеріне тасымалдау;

26) қ атты тұ рмыстық қ алдық тар (бұ дан ә рі – Қ ТҚ)– халық тың тұ тынуынан немесе пайдалануынан кейінгі қ оғ амдық немесе жеке тұ тыну (тіршілік ету) қ алдық тары;

27) қ алдық тарды кә деге жарату – қ алдық тарды қ айталама материалдық немесе энергетикалық ресурстар ретінде қ олдану;

28) қ алдық тарды сақ тау – қ алдық тарды кейіннен қ ауіпсіз жою мақ сатында арнайы бө лінген орындарда жинау.

Ндірістік объектілердегі қ алдық тарды жинауғ а, пайдалануғ а, қ олдануғ а, залалсыздандыруғ а, тасымалдауғ а, сақ тауғ а жә не кө муге қ ойылатын санитариялық -эпидемиологиялық талаптар

3. Ө ндірістік объектілерде ө ндіріс қ алдық тарын жинау жә не уақ ытша сақ тау (орналастыру) қ алдық тардың қ ауіптілік дең гейіне сә йкес келетін арнайы ө неркә сіптік алаң дарда ө ткізіледі. Қ алдық тарды жиналуына қ арай олардың қ ауіптілік сыныбына сә йкес ә рбір қ алдық тар топтарына арналғ ан ыдысқ а жинайды.

4. Қ алдық тарды сақ тау орындарынан (ө неркә сіптік алаң) тұ рғ ын ү й қ ұ рылысы, коммуналдық жә не ө ндірістік мақ саттағ ы объектілердің аумағ ына дейінгі СҚ А кө лемдері Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі бекіткен санитариялық қ ағ идаларғ а сә йкес айқ ындалады.

5. Ө ндіріс қ алдық тары қ ауіптілік дә режесі бойынша мынадай 4 қ ауіптілік сыныбына бө лінеді:

І қ ауіптілік сыныбы – тө тенше қ ауіпті қ алдық тар;

ІІ қ ауіптілік сыныбы – қ ауіптілігі жоғ ары қ алдық тар;

ІІІ қ ауіптілік сыныбы – қ ауіптілігі орташа қ алдық тар;

ІV қ ауіптілік сыныбы – қ ауіптілігі аз қ алдық тар.

6. I қ ауіптілік сыныбының қ алдық тары тұ мшаланғ ан ыдыста сақ талады (болат бө шкелер, контейнерлер). Толуына қ арай қ алдық тар салынғ ан ыдысты болат қ ақ пақ пен жабады, қ ажеті болғ ан кезде электрлі газбен дә некерлейді.

7. II қ ауіптілік сыныбының ө ндіріс қ алдық тары агрегаттық кү йіне сә йкес полиэтилен қ аптарда, пакеттерде, бө шкелерде жә не зиянды заттардың (ингридиенттердің) таралуына кедергі болатын ыдыстардың басқ а да тү рлерінде сақ талады.

8. III қ ауіптілік сыныбының ө ндіріс қ алдық тары жайылтпай сақ тауды қ амтамасыз ететін, тиеу-тү сіру жұ мыстарын орындауғ а мү мкіндік беретін жә не зиянды заттардың таралуын болдырмайтын ыдыста сақ талады.

9. IV қ ауіптілік сыныбының ө ндіріс қ алдық тары ө неркә сіптік алаң дарда конус тә різді ү йінді тү рінде ашық сақ талады, сол жақ тан олар автотиегішпен автокө лікке тиеледі жә не кә деге жарату жә не кө му орындарына жеткізіледі. Бұ л қ алдық тарды тұ тыну қ алдық тарын кө му орындарында олармен біріктіруге немесе оқ шаулағ ыш материал немесе аумақ тағ ы жоспарлау жұ мыстары тү рінде пайдалануғ а жол беріледі.

10. Сұ йық жә не газ тү ріндегі қ алдық тар тұ мшаланғ ан ыдыста сақ талады жә не кә сіпорын аумағ ынан бір тә улік ішінде шығ арылады немесе оны залалсыздандыруды ө неркә сіптік объектіде жү ргізеді. (2011.06.06. берілген ө згерістер мен толық тырулармен )

11. Қ атты, оның ішінде сусымалы қ алдық тар контейнерлерде, пластик, қ ағ аз пакеттерде немесе қ аптарда сақ талады жә не олардың жиналуы бойынша шығ арылады.

12. Қ алдық тарды уақ ытша сақ тауғ а арналғ ан ө неркә сіптік алаң ды кә сіпорын аумағ ында желдің ық жағ ына орналастырады. Алаң ды қ атты жә не уытты заттарды ө ткізбейтін материалмен жабады, тазарту қ ұ рылыстары жағ ына қ арай кұ йылыс қ ұ рылғ ысы жә не ең ісі бар тө сеніш тө сейді. Алаң дардың бетіндегі жиналғ ан суларды жалпы жауын-шашын бұ рғ ышына бағ ыттауғ а жол берілмейді. Алаң дардың бетіндегі жиналғ ан сулар ү шін уытты заттармен жұ мыс істеуді, тазалауды жә не оларды залалсыздандыруды қ амтамасыз ететін арнайы тазарту қ ұ рылыстары кө зделеді. Алаң да қ алдық тарды атмосфералық жауын-шашынның жә не желдің ә серінен қ орғ ау кө зделеді.

13. Ө ндіріс қ алдық тарын сақ тайтын орындарда стационарлық немесе жылжымалы тиеу-тү сіру механизмдері қ арастырылады.

14. Ө неркә сіптік алаң аумағ ындағ ы қ алдық тардың рұ қ сат етілетін мө лшерін кә сіпорын қ ауіптілік дең гейі бойынша қ алдық тарды сыныптау негізінде анық тайды.

15. Қ алдық тарды сақ тайтын алаң дардың орналасқ ан ауданындағ ы (орнындағ ы) қ оршағ ан ортаның жағ дайын бақ ылау ө ндірістік объектінің ө ндірістік зертханасында не аккредиттелген зертхананы тарта отырып жү зеге асырылады.

16. Кә сіпорындардың ө ндірістік объектілерде мынадай жағ дайларда:

1) қ алдық тарды пайдалану кезінде оларды кә деге жарату мақ сатында;

2) кө муге арналғ ан полигондардың немесе қ алдық тарды шығ аратын кө лік қ ұ ралдары уақ ытша жоқ болғ анда қ алдық тарды жинақ тауғ а жә не сақ тауғ а жол беріледі.

17. Ө неркә сіптік алаң дарда қ алдық тарды арнайы салынғ ан шлам, шлак, кү л жинағ ыштар жә не ү йінді болғ ан жағ дайда қ алдық тарды жинауғ а жә не сақ тауғ а жол беріледі.

18. Қ азақ стан Республикасының халық тың санитариялық -эпидемиологиялық салауаттылығ ы саласындағ ы мемлекеттік органының кө лікке санитариялық -эпидемиологиялық қ орытындысы бар болғ анда, осы ү шін арнайы жабдық талғ ан кө лік қ ұ ралдарында ө ндіріс қ алдық тарын тасымалдауғ а жол беріледі.

19. Тасымалданатын қ алдық тардың мө лшері кө ліктің жү к кө леміне сә йкес келеді. Ө ндіріс қ алдық тарын тасымалдау кезің де оларды толтыру, тасымалдау жә не тү сіру орындарында қ оршағ ан ортаны ластауғ а жол берілмейді.

20. I-III қ ауіптілік сыныбының қ алдық тарын тиеуге, тасымалдауғ а жә не тү сіруге байланысты барлық ү дерістерді механикаландырылады. Жартылай сұ йық (паста тә різді) қ алдық тарды тасымалдауғ а арналғ ан кө лік ағ ызуғ а арналғ ан шлангы қ ұ рылғ ысымен жабдық талады.

21. Қ атты жә не шаң тә різді қ алдық тарды тасымалдағ ан кезде кө лік қ орғ аныш қ абық шамен немесе тү сіруге арналғ ан дербес автокранмен жабдық талады.

22. Шаң тә різді қ алдық тарды барлық кезең де: тиеу, тасымалдау, тү сіру кезең дерінде ылғ алдайды.

23. Ө ндіріс қ алдық тарын тасымалдау кезінде кә сіпорынның кө лікті басқ арушы адамынан жә не персоналынан басқ а бө тен адамдардың болуына жол берілмейді.

24. Қ алдық тарды шикізат ретінде қ олданатын кә сіпорындарда технологиялық ү дерістерді автоматтандыруды жә не механикаландыруды қ амтамасыз етеді.

Кә деге жарату алдында қ ауіпті қ алдық тар қ алдық тардың қ ауіптілік дең гейіне байланысты залалсыздандыруғ а жатады.

25. Кә деге жарату орындарында жинақ талғ ан ө ндіріс қ алдық тарының мө лшері қ алдық тарды ө ндейтін ө ндірістік жабдық тың екі апталық қ уатынан аспауы тиіс.

26. Ө ндіріс қ алдық тарын (ІІІ-ІV қ ауіптілік сыныбы) залалсыздандыру ү шін ө ндіріс қ алдық тарының бір бө лігін тиісті кә сіпорындарда тұ тыну қ алдық тарымен бірге ө ң деу жә не ө ндіріс қ алдық тарының бір бө лігін Қ ТҚ полигонында жинақ тау тә сілдері қ олданылады. Уытты ө ндіріс қ алдық тарын (I-II қ ауіптілік сыныбы) залалсыздандыруды уытты ө ндіріс қ алдық тарын кө му полигондарында жү зеге асырады.

27. Суда ерімейтін уытты ингредиенттері бар II-III қ ауіпсіздік сыныбының қ атты жә не шаң тә різді қ алдық тарын кө муді ө ндіріс қ алдық тары полигондарында қ азаншұ ң қ ырларда жү зеге асырады. Қ азаншұ ң қ ырларда қ алдық тарды тө гуді қ абаттап тығ ыздау арқ ылы жү ргізеді. Қ азаншұ ң қ ырлардағ ы қ алдық тардың ең жоғ ары дең гейі жоспарланғ ан белгіден тө мен, қ азаншұ ң қ ырлар аумағ ына іргелес кемінде 2 метр (бұ дан ә рі – м) қ арастырылады.

Қ азаншұ ң қ ырларды жабдық тау кезінде қ азаншұ ң қ ырларғ а іргелес аумақ тың енін кемінде 8 м қ арастырады. Топырақ тың сү згілеу коэффициенті тә улігіне 6-10 метрден (бұ дан ә рі - м/тә у) аспағ анда кө муге жол беріледі.

28. Шаң тә різді қ алдық тарды кө муді осы қ алдық тардың желмен таралуын болдырмауғ а кепілдік беретін іс-шараларды есепке ала отырып қ азаншұ ң қ ырларда жү ргізеді. Кө мудің тә уліктік жұ мыс алаң ы ең аз болуы тиіс. Қ азаншұ ң қ ырларғ а шаң тә різді қ алдық тарды ә рбір тиегеннен кейін оларды қ алың дығ ы кемінде 20 сантиметр (бұ дан ә рі - см) топырақ пен оқ шаулайды.

29. Суда еритін уытты заттары бар II-III қ ауіптілік сыныбының қ атты жә не паста тә різді қ алдық тары тү бі мен бү йір қ абырғ аларын қ алың дығ ы 1 м тығ ыздалғ ан балшық қ абатымен жә не полиэтилен қ абық шадан жасалғ ан қ орғ аныш қ алқ амен оқ шаулау арқ ылы қ азаншұ ң қ ырларда кө муді жү зеге асырылады.

30. Қ азаншұ ң қ ырдың кө мілген учаскесін топырақ тың тығ ыздалғ ан қ абатымен жабады, оның ү стінен қ азаншұ ң қ ырдың қ алғ ан бө лігін толтыру ү шін қ алдық тарды тасымалдау жү зеге асырылады. Қ алдық тарды топырақ тың тығ ыздалғ ан қ абаты бойынша тасымалдау оны бұ збауы тиіс.

31. Нашар еритін уытты заттары бар бірінші қ ауіптілік сыныбының қ алдық тарын кө мген кезде олардың топырақ қ а жә не жер асты суларына кө шуін болдырмау бойынша мынадай шаралар қ абылдайды:

1) қ азаншұ ң қ ырлардың тү бі мен бү йір қ абырғ аларын сү згілеу коэффициенті 10 м/тә у аспайтын кемінде бір метр балшық қ абатымен қ ымтау;

2) қ осылғ ан жерлерді битум, гудрон немесе басқ а да су ө ткізбейтін материалдар қ ұ ю арқ ылы қ азаншұ ң қ ырлардың тү біне бетон плиталар салу жә не қ абырғ аларын бекіту.

32. Бірінші қ ауіптілік сыныбына жататын, суда еритін қ алдық тарды кө му қ азаншұ нқ ырларда болат контейнерлерде немесе бетон қ ораптарғ а салынатын, оларды толтырғ анғ а дейін жә не одан кейін тұ мшалануын екі рет бақ ылай отырып, қ абырғ аларының қ алың дығ ы кемінде 10 миллиметр (бұ дан ә рі – мм) баллондарда жү ргізеді.

33. Қ алдық тармен толтырылғ ан қ азаншұ ң қ ырларды қ алындығ ы 2 м тығ ыздалғ ан топырақ қ абатымен оқ шаулайды, содан кейін гудроннан, тез қ атаятын шайырдан, цементті гудроннан жасалғ ан су ө ткізбейтін жабынмен жабады.

34. Су ө ткізбейтін жабындар жә не тығ ыздалғ ан қ абаттар қ азаншұ ң қ ырларғ а іргелес аумақ тардан шығ ып тұ рады. Су ө ткізбейтін жабындар қ азаншұ ң қ ырлардың кө лемінің ә р жағ ынан 2-2, 5 м шығ ып тұ рады жә не кө рші қ азаншұ ң қ ырлар жабындарымен тү йіседі. Тү йіскен жерлер қ азаншұ ң қ ырлар бетіндегі жауын-шашын жә не еріген суларды арнайы буландыратын алаң ғ а жинауғ а жә не шығ аруғ а мү мкіндік беретіндей етіп жасалады.

35. Қ азаншұ ң қ ырлардың оқ шаулайтын жабындарын, су бұ ратын арналарын жабдық тау бойынша жұ мыстарды ұ йымдастыруды, оларды толтыру тә сілін ә р нақ ты жағ дайда учаскенің бедерін, гидрогеологиялық жағ дайларды, тиісті механизмдердің болуын есепке ала отырып шешеді.

36. Жағ уғ а жататын ө ндіріс қ алдық тарын жою кезінде жұ мыс режимі 1000-1200 градус Цельсий температурамен (бұ дан ә рі – º С) жұ мыс істейтін пештерді пайдаланады. Полигонғ а ауыр металдар мен басқ а да заттарды алудың тиімді ә дістері ә зірленген ө ндіріс қ алдық тарын, ө ң деуге жататын радиоактивті қ алдық тарды, мұ най ө німдерін қ абылдауғ а жол берілмейді.

37. І-ІІІ қ ауіптілік сыныбының сұ йық қ алдық тарын полигонғ а шығ ару алдында паста тә різді консистенцияғ а айналдырады. Қ алдық тарды сұ йық кү йінде кө муге жол берілмейді.

Атты тұ рмыстық қ алдық тарды жинауғ а, пайдалануғ а, қ олдануғ а, залалсыздандыруғ а, тасымалдауғ а, сақ тауғ а жә не кө муге қ ойылатын санитариялық -эпидемиологиялық талаптар

38. Елді мекендер аумағ ында тұ тыну қ алдық тарын жинауды, пайдалануды, қ олдануды, залалсыздандыруды, тасымалдауды, сақ тауды жә не кө муді мамандандырылғ ан кә сіпорындар жү зеге асырады.

39. Инфекциялық стационарларын қ оспағ анда (оның ішінде туберкулезге қ арсы, тері-венерологиялық) қ оғ амдық тамақ тану, сауда, жалпы білім беру, санаториилік-курорт ұ йымдарының жә не басқ а объектілердің тағ ам қ алдық тары қ ақ пағ ы бар сыйымдылық тарғ а жиналады, салқ ындатылатын ү й-жайларда немесе тоң азытқ ыш камераларда сақ талады. Инфекциялық стациоонарларды қ оспағ анда (оның ішінде туберкулезге қ арсы, тері-венерологиялық жә не басқ алары) тағ ам қ алдық тарын малғ а тамақ ретінде пайдалануғ а жол беріледі.

40. Иеліктегі ү йлердің, ұ йымдардың, мә дени-кө пшілік мекемелері, демалыс аймақ тары аумақ тарында кө лік кіретін жерлері бар, қ алдық тарды жинауғ а арналғ ан контейнерлерді орналастыруғ а арналғ ан арнайы алаң дар бө лінеді. Алаң ғ а су ө ткізбейтін жабын жә не біртұ тас қ оршау орнатылады.

41. Қ ТҚ жинауғ а арналғ ан контейнерлерді қ ақ пақ пен жабдық тайды. Контейнерлерден алаң ның шетіне дейінгі қ ашық тық кемінде 1 м кө зделеді. Алаң ды тұ рғ ын жә не қ оғ амдық қ ұ рылыстардан, барлық бейіндегі ұ йымдардан, спорт алаң дарынан жә не халық тың демалатын орындарынан кем дегенде 25 м жә не 100 м артық емес қ ашық тық та орналастырады.

42. Контейнерлердің есепті мө лшері қ алдық тардың іс жү зіндегі жиналуына сә йкес келуі тиіс.

Орнатылатын контейнерлердің санын есептеуді қ оқ ыс жинағ ыштарды пайдаланатын халық тың санын, қ алдық тардың жиналу нормасын, олардың сақ талу мерзімін есепке ала отырып жү ргізеді.

Контейнерлерде қ алдық тарды сақ тау мерзімін 0 º С температурада жә не одан тө мен болғ анда 3 тә уліктен асыруғ а, температура плюс болғ анда 1 тә уліктен асыруғ а жол берілмейді.

43. Қ ТҚ жинау ү шін абаттандырылғ ан тұ рғ ын ү й қ орында контейнерлер, жекеменшік ү й иелігінде (ағ аш, металл жә не басқ а) қ ақ пағ ы бар еркін конструкциялы сыйымдылық тарды пайдалануғ а жол беріледі.

44. Орталық тандырылғ ан сумен жабдық тау, кә різ жү йелеріне қ осылғ ан тұ рғ ын объектілері, ұ йымдар мен кә сіпорындар аумағ ында қ оқ ыс жинауғ а арналғ ан аулалық қ ондырғ ылар, қ азылғ ан қ оқ ыс тө гетін орлар мен алаң дар салуғ а немесе қ айтадан жабдық тауғ а жол берілмейді.

45. Сұ йық қ алдық тарды жинау ү шін су ө ткізбейтін оры бар жә не нә жісті бө луге арналғ ан қ ақ пағ ы мен торымен жер беті бө лігі бар қ оқ ыс тө гетін орларда жү зеге асырылады. Аулалық дә ретхана бар жерлерде қ оқ ыс тө гетін орлар жалпы болуы мү мкін.

46. Кә різденбеген аулалық жә не қ оғ амдық дә ретханалар тұ рғ ын жә не қ оғ амдық ғ имараттардан, балалар ойнайтын алаң нан жә не дем алатын орындардан кем дегенде 25 м қ ашық тық қ а, қ ұ дық тан, бұ лақ кө зінен кем дегенде 50 м қ ашық тық қ а алшақ татады.

47. Кө п қ абатты тұ рғ ын ү й қ ұ рылысы аудандарында алаң ның шетінен 1, 5 м радиустағ ы контейнер алаң ына іргелес аумақ та қ ажеттілігіне қ арай Қ ТҚ -дан жоспарлы-тұ рақ ты тазарту жү ргізеді.

48. Қ алдық тарды тасымалдауғ а арналғ ан кө ліктердің санын салынып жатқ ан учаскенің іс жү зінде дамуын жә не нақ ты елді мекеннің жергілікті жағ дайларын есепке ала отырып анық тайды.

49. Кө лік қ ұ ралдарын жууғ а арналғ ан алаң ды шаруашылық аймағ ынан тыс жерде орналастырады. Алаң да салқ ын су келтірілген жуу бө лімшесі қ арастырылады. Таза жә не лас контейнерлердің жә не полигонғ а келетін қ оқ ыс тасығ ыштардың кө лік ағ ындары қ иылыспауы тиіс.

50. Су қ ұ быры суы жоқ болғ анда контейнерлерді жуу сыртқ ы ауаның температурасы плюс 5⁰ С-ден жоғ ары болғ анда су себетін машиналармен жү зеге асырылады.

51. Контейнерлер мен автокө лікті жуғ ан шайынды сулар булану ү шін карталарғ а жіберіледі немесе Қ ТҚ -нды ылғ алдандыру ү шін пайдаланылады.

52. Полигоннан шығ атын жерде қ оқ ыс тасымалдағ ыштардың дө ң гелектерін залалсыздандыруғ а арналғ ан дезинфекциялаушы бетон ванна орнатады. Ваннаның ұ зындығ ы кемінде 8 м, ені 3 м, терең дігі 0, 3 м болып қ арастырылады.

53. Полигонның барлық аумағ ының периметрі бойынша жең іл қ оршау немесе терең дігі 2 м астам кептіретін траншея немесе биіктігі 2 м аспайтын топырақ ү йінділерін орнатады.

Денсаулық сақ тау объектілерінде жиналатын қ алдық тарды жинауғ а, пайдалануғ а, қ олдануғ а, залалсыздандыруғ а, тасымалдауғ а, сақ тауғ а жә не кө муге қ ойылатын санитариялық -эпидемиологиялық талаптар

54. Медициналық қ алдық тар қ ауіптілік дә режесі бойынша мынадай 5 қ ауіптілік сыныбына бө лінеді:

А сыныбы – Қ ТҚ ұ қ сас қ ауіпті емес медициналық қ алдық тар;

Б сыныбы – қ ауіпті (қ атерлі) медициналық қ алдық тар;

В сыныбы – тө тенше қ ауіпті медициналық қ алдық тар;

Г сыныбы – қ ұ рамы бойынша ө неркә сіп қ алдық тарына ұ қ сас медициналық қ алдық тар;

Д сыныбы – радиоактивті медициналық қ алдық тар;

55. Медициналық қ алдық тарды тасымалдауды жү зеге асыратын адамдар кө лік қ ұ ралына тиеген сә ттен бастап белгіленген орында оларды қ абылдағ анғ а дейін олармен қ ауіпсіз жұ мыс істеу шараларын сақ тауы тиіс.

56. Медициналық қ алдық тарды жинау, қ абылдау жә не тасымалдау бір рет қ олданылатын пакеттерде, сыйымдылық тарда, қ ауіпсіз кә деге жарату қ ораптарында (бұ дан ә рі – Қ КЖҚ), контейнерлерде жү зеге асырылады. Медициналық қ алдық тардың ә р сыныбы ү шін контейнерлердің, сыйымдылық тар мен пакеттердің бояуы таң балануы ә ртү рлі болуы тиіс. Контейнерлердің конструкциясы су ө ткізбейтін болуы, бө тен адамдардың олардың ішіндегімен жанасу мү мкіндігін болдырмауы тиіс.

57. Медициналық қ алдық тарды қ олмен нығ ыздауғ а жә не медициналық қ алдық тарды жинауды, сұ рыптауды жеке қ орғ аныш қ ұ ралынсыз жү зеге асыруғ а жол берілмейді.

58. Б сыныбының медициналық қ алдық тары арнайы қ ондырғ ыларда залалсыздандырылады.

59. Пайдаланылғ ан шанышқ ылы жә не басқ а да ө ткір заттар (инелер, қ ауырсын тә різді қ ұ ралдар, ұ старалар, ампулалар) алдын ала сұ рыпталмастан кә деге жаратылатын Қ КЖҚ -на қ абылданады.

60. Инфекциялық емес науқ астардың операциялық бө лімшелерінің органикалық қ алдық тары (ағ залар, тіндер) бейіттердің арнайы бө лінген орындарында кө муге жатады.

61. Пайдаланылғ ан люминесцентті шамдар, қ ұ рамында сынабы бар аспаптар мен жабдық тар сақ тау жә не тасымалдау кезінде сынуын болдырмайтын тығ ыз жабылатын сыйымдылық тарда тасымалданады жә не сақ талады.

62. Медициналық қ алдық тарын жағ у ө німдері немесе кү л А сыныбының қ алдық тары сияқ ты жойылады.

63. Г сыныбының медициналық қ алдық тарын кө му уытты заттарғ а арналғ ан полигондарда жү зеге асырылады.

64. Медициналық қ алдық тарды тасымалдауғ а су ө ткізбейтін жабық кузовпен жабдық талғ ан, дезинфекциялық оң ай ө ң делетін кө лік қ ұ ралында кө лікке Қ азақ стан Республикасының халық тың санитариялық -эпидемиологиялық салауаттылығ ы саласындағ ы мемлекеттік органының санитариялық -эпидемиологиялық қ орытындысы бар болғ анда жол беріледі.

65. Медициналық қ алдық тарды тү сіргеннен кейін кө лік қ ұ ралы жуылады жә не дезинфекцияланады, таза кү йінде ұ сталады.

66. Медициналық қ алдық тарды объектілер мен елді мекендердің аумағ ында арнаулы қ ондырғ ылардан тыс жағ уғ а тыйым салынады.

67. Медициналық қ алдық тарды термиялық тә сілмен залалсыздандыру (жағ у) медициналық қ алдық тарғ а термиялық ә сер ету жолымен 800-1000º С температурада жү ргізіледі.

68. Медициналық қ алдық тар залалсыздандыруғ а қ алдық тардың сыныбы мен кө лемі кө рсетілген, объектінің басшысы (жауапты тұ лғ асы) қ ол қ ойғ ан ілеспе актісі бар болғ анда қ абылданады.

69. Медициналық қ алдық тарды қ абылдау қ аптамаланғ ан кү йде, арнайы журналда сапалық жә не сандық есепке ала отырып жү зеге асырылады.

70. Медициналық қ алдық тарды залалсыздандыруғ а арналғ ан арнайы қ ондырғ ыны дайындаушының тезхникалық қ ұ жаттамасына сә йкес орналастыру жә не пайдалану қ ажет.

71. Медициналық қ алдық тарды сұ рыптауғ а жә не уақ ытша сақ тауғ а арналғ ан бө лменің алаң ы кемінде 12 м² болуы тиіс жә не ішке сору-сыртқ а шығ ару желдеткішімен, биологиялық қ алдық тарды сақ тауғ а арналғ ан тоң азытқ ыш жабдығ ымен, стеллаждармен, медициналық қ алдық тар бар пакеттерді жинауғ а арналғ ан контейнерлермен, таразымен, ыстық жә не суық су келтірілген раковинамен, бактерицидті шаммен жабдық талады. Ә р ү й-жайда сыйымдылық тарды жууғ а, сақ тауғ а жә не залалсыздандыруғ а арналғ ан жағ дайлар жасалады. Қ ызмет кө рсететін персонал ү шін жеке арнайы киім бө лінеді.

72. Медициналық қ алдық тарды уақ ытша сақ тауғ а арналғ ан ү й-жайдың едені, қ абырғ асы, тө бесі жуу жә не дезинфекциялау қ ұ ралдарына тө зімді материалдардан жасалады.

73. Негізгі ү й-жайлардан басқ а персонал ү шін алаң ы кемінде 6 м² ү й-жайлар, жинау мү каммалына, жуу жә не дезинфекциялау қ ұ ралдарына, жуатын айналым ыдысына (бар болғ анда) арналғ ан қ ойма кемінде 4 м² бө лінеді.

74. Жуу бө лмесі ағ ынды салқ ын жә не ыстық су келтірілген ваннамен немесе еденге тү сетін кранмен жабдық талады. Персоналдың жеке гигиена қ ағ идаларын сақ тауы ү шін қ олды жууғ а жә не кептіруге арналғ ан қ ұ ралдармен жарақ талғ ан, салқ ын жә не ыстық су келтірілген раковина бө лінеді.

75. Объектінің басшысы алдын ала (жұ мысқ а тұ ру алдында) жә не мерзімдік медициналық тексерулер жү ргізуді қ амтамасыз етеді. Жұ мыскерлердің жеке медициналық кітапшалары жұ мыс орнында сақ талады.

76. Медициналық қ алдық тарды кө му орындарында мынадай жеке гигиена талаптары сақ талады:

1) жұ мыс қ орғ аныш бетпердесімен, экрандармен, бір рет пайдаланылатын резең ке, латекс қ олғ аптармен жү зеге асырылады;

2) жұ мыс орнында темекі шегуге жә не тамақ ішуге жол берілмейді;

3) жұ мыс арнайы киімде жү зеге асырылады;

4) жеке жә не арнайы киімдер шкафтарда сақ талады.