Главная страница Случайная страница
Разделы сайта
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
Домна пешінің оттөзімді қалауы
|
|
Пештің ә р бө лігіндегі оттө зімді қ алауғ а ә серер ету тү рлі, сондық тан иніштің материалын жә не пештің жеке бө ліктерінің қ ұ рылмасын осы ә серлерді ала отырып таң дау қ ажет.
Жылулық тың, газдардың қ ысымы, шихтаның жә не балқ ыманың сұ йық ө німдерінің ә серлері жоғ арғ ы аймақ тардан тө мендеріне қ арай арта тү седі. Температураның жоғ арылауына қ арай оттө зімді материалдардың қ осынды-лармен қ анығ уы кшейе тү седі. Олар оның, тіпті балқ ығ анғ а дейін (оттө зімдінің шлактануына дейін), оттө зімділігін тө мендетеді.
Пештің қ алауы ә рдайым сұ йық шойынмен шайылып тұ рады, ү лкен гидростатикалық қ ысымғ а тү седі жә не температуралық кернеулерге тап болады. Олар қ алауды беріксіздендіреді. Табанның тұ рақ тылығ ын жоғ арылыту ү шін қ алауын саң ылаулары ө те кіші ү лкен ө лшемді кірпіштерден (блоктардан) жасайды.
Металл қ абылдағ ыштың да қ алауы қ атайып келе жатқ ан шойынның сыналап ажырату ә серіне тап болады, шлакпен жуылып тұ рады.
Кө рік қ алауының ү стің гі бө лігінің -фурмалық аймақ тың -жұ мыс істеу жағ дайы оның металл қ абылдағ ышта атқ аратын жұ мысынан ө згеше болады. Бұ л аймақ а ең жоғ ары температура даму алады, ал қ алғ ан жағ дайларда қ алау табан мен металл қ абылдағ ышқ а қ арағ анда одан жағ дайда болмайды, ол қ алауғ а ә сер етеді. Бұ л жерде материал ө те оттө зімді болуғ а тиісті жә не шлак пен газдың еріткіш ә серіне жақ сы қ арсылауғ а тиісті.
Иық тар тікелей жану ошағ ының қ асына орналасқ ан, жоғ ары температура дамиды, шойын мен шлактың ағ ыстарымен шайылып тұ рады. Сө йтіп, термиялық кернеуден басқ а газдардың, сұ йық шлактың жә не шойынның химиялық ә серіне тү сіп, ө те қ ыйын жағ дайда жұ мыс істейді.
Шахтаның тө менді бө лігіндегі қ абырғ асы ө те кү шті жылулық кернеуге жә не шлактың химиялық ә серіне тү седі, шихтаның кесектерімен жә не жоғ ары кө терілген газ ағ ынындағ ы шаң ның тү йіршіктерімен аз ү йкеліске тү седі. Жоғ ары бө лігінде, керісінше, жылулық кернеу кү шіті емес, химиялық ә сер жоқ, ал материалдардың жә не газ ағ ынының абразивтік ә сері кү штілеу болып келеді.
Шахтаның орта жә не жоғ ары бө ліктеріндегі оттө зімді қ алаудың қ ирауы жіктері мен сызаттарында кө міртек (||) оксидінің келесі реакциясының нә тижесінде тү зілетін кү йе кө міртегінің отыру себебінде жү реді:
2CO®CО2+Cкү йе
Кү йе кө міртектің шө гуі оттө зімді кірпіштің қ ұ рылымының ө згеруін, сонымен қ алаудың қ алың дауын тудырады. Кү йе кө міртектің ө те кө п шө гуі 500 - 600°С-дегі температураның аралығ ында жү реді.
Пештің ә р тү рлі бө ліктерінде қ алауды пайдалану тә ртібіне қ арай оттө зімді кірпішке қ ойылатын талаптар пайда болады. Мұ ның пештің тө менгі бө ліктерін қ алап шығ аруғ а маң ызы зор, ө йткені кірпіш қ ызу барысында механикалық беріктігін жоғ альпауғ а жә не шлакта ерімеуге тиісті.
Кө рік қ алауының ү стің гі бө лігінің -фурмалық аймақ тың -жұ мыс істеу жағ дайы оның металл қ абылдағ ышта атқ аратын жұ мысынан ө згеше болады. Бұ л аймақ а ең жоғ ары температура даму алады, ал қ алғ ан жағ дайларда қ алау табан мен металл қ абылдағ ышқ а қ арағ анда одан жағ дайда болмайды, ол қ алауғ а ә сер етеді. Бұ л жерде материал ө те оттө зімді болуғ а тиісті жә не шлак пен газдың еріткіш ә серіне жақ сы қ арсылауғ а тиісті.
Иық тар тікелей жану ошағ ының қ асына орналасқ ан, жоғ ары температура дамиды, шойын мен шлактың ағ ыстарымен шайылып тұ рады. Сө йтіп, термиялық кернеуден басқ а газдардың, сұ йық шлактың жә не шойынның химиялық ә серіне тү сіп, ө те қ ыйын жағ дайда жұ мыс істейді.
Шахтаның тө менді бө лігіндегі қ абырғ асы ө те кү шті жылулық кернеуге жә не шлактың химиялық ә серіне тү седі, шихтаның кесектерімен жә не жоғ ары кө терілген газ ағ ынындағ ы шаң ның тү йіршіктерімен аз ү йкеліске тү седі. Жоғ ары бө лігінде, керісінше, жылулық кернеу кү шіті емес, химиялық ә сер жоқ, ал материалдардың жә не газ ағ ынының абразивтік ә сері кү штілеу болып келеді.
Домна пешін иніштеуге шамот, жоғ ары глиноземді жә не кө міртекті кірпіштерді қ олданады. Жоғ ары глиноземді кірпіштерге қ ұ рамында 45%-дан кем емес глиноземі (Al2O3) бар оттө зімділер жатады. Кірпіштердің қ ұ рамы мен қ асиеттері №10 кестеде келтірілген.
5-сурет Домна пештерінің оттө зімді қ алауы.
Домна пешін қ алауғ а орналғ ан оттө зімді кірпіштердің қ ұ рамы мен қ асиеттері
10 кесте
| Кө рсеткіш | К І Р П І Ш | ||||
| Шамоттық | Жоғ ары глиноземді | Кө міртекті | |||
| А класы | Б класы | ДВ-1 ДВ-2 | ДВ-5 ДВ-6 | ||
| Химиялық қ ұ рам, % Al2O3+TiO2, тө мен емес | - | ||||
| Fe2O3 артық емес | 1, 6 | 1, 6 | 1, 5 | 1, 5 | - |
| SiO2 | 53, 5 | 36, 5 | - | ||
| RO+R2O, артық емес | 4, 4 | 4, 4 | - | - | - |
| C, артық емес | - | - | - | - | |
| Кү л, артық емес | - | - | - | - | |
| Оттө зімділік, °С, тө мен емес | - | ||||
| Салмақ астында деформацияланудың басталуының температурасы, °С, (2ОН/см2), тө мен емес | - | ||||
| 1400°С-де қ осымша шө гу, артық емес | 0, 2 | 0, 3 | 0, 2 | 0, 2 | - |
| Кө рінетін тығ ыздық, % артық емес | |||||
| Беріктіктің сық қ андарғ ы шегі, кН/см2, тө мен емес | 4, 0 | 5, 5 | 5, 0 | 6, 0 | 2, 5 – 3, 0 |
Кө міртекті оттө зімділер тотық тандырмайтын атмосферада жоғ ары температурағ а жақ сы тө теп береді. Оның жылуө ткізгіштігі шамоттікіне қ арағ анда жоғ ары. Шамот кірпіштері тік жә не сына формалы тү рде келіп тү седі. Тік кірпіштің ө лшемдері – 230х150х75 жә не 345х150х120; 550х200х150 жә не 550х200х120 мм; кө міртекті блоктардың ө лшемдері – 3200х410х400 жә не 3200х550х550 мм, олар тікжә не қ апталдары мен қ ырлары бір бұ рышта қ иылғ ан да болып келеді (пештің табанын салу ү шін) жә не 1500х415х400 немесе 1500х550х550 мм, қ апталдары тік жә не қ иылғ ан (пештің кө рін қ алау ү шін); графиттелінген кө міртекті блоктардың ө лшемі – 1600х400х400 мм.
Қ алаудың жауапты жерлеріне БАЗ (ПАВ) заттар жә не желімдегім затар ү стемелерімен пластификацияландырылғ ан мертемдерді қ олданады. Кө міртекті оттө зімділердің арасындағ ы саң ылауларды толтыру ү шін қ ұ ймалық кокс пен майлы тек тен (45% тек жә не 55% май) тұ ратын кө міртекті пастаны қ олданады.
|
|