ЖАЛПЫ БӨЛІМ

Ұ сынып отырғ ан жобаның шегінде жаң а домна цехын істеу жұ мыстары орындалады. Қ азіргі кезде домна ө ндірісінде қ олданылатын кө птеген мө лшерде типтік жобалар, қ ұ рылмалық шешімдер жә не ү лгіленген жабдық тар мен механизмдер қ ұ рылмалары бар. Осындай жабдық тардың жұ мысы бойынша едә уір практикалық материал жинақ талғ ан. Бұ л цехты жобалағ анда оларды технологияның негізіне алуғ а жә не қ ортындыланғ ан статикалық мә ліметтері олардың тиімділігін бағ алауғ а пайдалануғ а мү мкіндік береді. Жобаланып отырғ ан цех ү шін жабдық тарды іріктеп алу алдағ ы ұ зақ келешекке сай жү зеге асырылғ ан, оғ ан ә р тү рлі жабдық тар вариантының салыстырмалы сараптамасы негіз болғ ан.

Домна цехы жылдық ө німділігі 8 млн.тонна қ айта ө ң делінетін шойынғ а есептелінген.

Қ азіргі жаң а домна цехтары, ө ндірістің технологиялық байланысты, бірдей қ ұ рылымда болады: цехтың басты технологиялық жобдығ ына домна пеші жатады, онымен бірге қ алғ ан басқ а жабдық тар жұ мыс істейді. Ә детте домна цехында бірнеше домна пеші болады, олардың ә рқ айсысы дербес кө мекші қ ұ рылғ ылар мен механизмдермен (газ тазалау, шихтаны жеткізіп беріп тұ ру, ү рлемені даярлау жә не т.б.) жабдық талынады. Алайда бұ л жабдық тардың орналасуымен ө зара байланысына, олардың орналасу жоспары деп аталынатын, жалпы домна цехының тиімділігіне жә не ү немділігіне сай болатын, бір қ атар басты талаптар қ ойылады. Бұ л талаптарғ а мыналар жатады:

1. Теміржол тараптарының ү йлесуі жә не олардың дамуы цех ішіндегі жү ктің айналымының тиімді болуын қ амтамасыз етуге, жү к ағ ындарының қ арама қ арсы болмауын жоюғ а, балқ ама ө німдерін жинап алу ү шін ожауларды тез беріп тұ руғ а ың ғ айлы болу мү мкіндігін қ амтамасыз етуге тиісті.Сонымен қ атар теміржол торабы оларды басқ а дамақ сатқ а (пештерді жө ндеу, апат жағ дайларында) пайдалану мү мкіндігін беруге тисті.

2. Цех қ ұ рлыстарының, цехтың ауданының, коммуникациялардың жә не олардың қ осымша қ ұ рылыстарының (жолдар, эстакадалар, кө ліктер жә не т.б.) аралық тары мү мкіншілігінше аз болғ аны жә не ө неркә сіп обиектілеріндегі қ ұ рылыс нормаларына сай болғ аны дұ рыс.

3. Цехтың басқ а цехтармен байланысы икемді жә не тиімді болуғ а тиісті.

4. Цехтың келешекте одан ары дамуына кедергі болмауғ а тиісті.

Цехты жобалағ ан кезде пайдалану саласына жататын талаптарды есепке алу дұ рыс болады.

1. Агрегаттар ұ зақ уақ ыт тоқ таусыз, бір агрегатты жө ндегенде басқ алары ү здіксіз жұ мыс істеуі қ амтамасыз етілетін, жұ мыс істейтіндей болып орналауғ а тиісті.

2. Сұ йық балқ ыма ө німдерін тасымалдау аз маневр жасап жү ргізілуге тиісті, астаулар, тракттар қ ысқ а болуғ а тиісті.

3. Кө ліктің жақ ындау габариттері қ ауіпсіздік шарттарын қ анағ аттандырарлық болуғ а тиісті.

4. Автоматизация жә не байланыс қ ұ ралдарының барлық аппаратуралары, пешті апаттық жағ дайда тоқ тататын қ ұ ралдар (снорт жә не т.б.), тұ рмыс орындар газдалғ ан жә не шаң далғ ан учаскелерден, сонымен қ атар қ ауіптілігін жоғ ары учаскелерден алыстау жерге орналасуғ а тиісті.

5. Теміржол тораптарын пештердің бойық сызығ ының бойында орналас-тыру қ ажет; ең кіші айналу (бұ рылу) радиусы 120 м, жолдар арасындағ ы қ ашық тық 4, 5 м-ден кем болмау керек, алайда колонналар пайда болғ анда бұ л мө лшерге колоннаның ені қ осылуғ а тиісті; шығ атын жолдардың ең істігі 25°-тан аспау керек. Шойын таситын жә не шлак таситын жолдардың ең істігі мен кө те-рілу бұ рышы тиісінше 10° жә не 15°-тан артық болуғ а рұ қ сат берілмейді.

Қ азіргі кезде бұ л талптардың барлығ ына салынып жатқ ан орташа пештер (3200 м³-ге дейін) жә не ү лкен (5500 м³-ге дейін) кө лемді, аралша орналасқ ан пештер сай келеді.

Цехтың қ ұ рамына мыналар кіреді:

1. Салынып жатқ ан пештердің қ ызмет кө рсететін жабдық тарының (колошник қ ұ рылғ ысымен бірге домна пештерінің ө здері, қ ұ йғ ыш ауласы, ауа қ ыздырғ ыш блогі, газ жү йелерімен бірге шаң ұ стағ ыштар, бункер эстакадалар, шихтаның скиптік тиеулері, домна пештері мен ауа қ ыздырғ ыштарының басқ ару пункттары) орталық тү йіндері;

2. Қ ұ йғ ыш машиналары;

3. Суығ ан шойын қ оймасы;

4. Ожаулар жө ндеуінің депосы;

5. Оттө зімді массалары дайындау учаскесі;

6. Кокс орынына беретін ауыстырғ ыштарды (мазутты) беріп тұ ратын қ ондарғ ы;

7. Шлак ожауларын ә к ерітіндісімен бү ркетін қ ондырғ ы;

8. Шлак ө ң дейтін участогі;

9. Ожаулар паркі;

10. Домна цехының электростанциясы;

11. Цехтың насостық (сорғ ылар) станциясы;

12. Басқ а обиектер (тү тін сорғ ыш, мех.шеберханасы, Ә ТК жә не басқ алар).

Жобаланатын пештің, цехтың ө те маң ызды ерекшелігі типті пештердің ұ қ сас (тө рт пештің де пайдалы кө лемдері V=3200 м³) жә не оларда істейтін жабдық тар кешендерінің де бірың ғ ай болғ аны дұ рыс.

Пештердің пайдалы кө лемдерін осылайша алу цехты икемді етеді, жабдық тарды ауыстыру оң айғ а тү седі, жө ндеу жұ мыстарының мерзімі қ ысқ арады.