Жалпы ережелер. 1-бап. Қазақстан Республикасының прокуратурасы

Қ азақ стан Республикасы
Бас Прокурорының
13.10.2009 ж. № 1034 оа
Бұ йрығ ымен бекітілген

Қ азақ стан Республикасының прокуратура органдары мен мекемелері қ ызметкерлерінің

АР-НАМЫС КОДЕКСІ

(Прокуратура органдары мен мекемелері қ ызметкерлерінің қ ызметтік ә деп ережесі)

Қ азақ стан Республикасының прокуратура органдары мен мекемелерінде (бұ дан ә рі - прокуратура органдары) қ ызмет атқ ару қ оғ ам жә не мемлекет тарапынан ерекше сенім білдіру туралы болып табылады жә не прокуратура органдарының қ ызметкерлерінің адамгершілігі мен моральдық -этикалық бейнесіне жоғ ары талаптар қ ояды.

Прокуратура органдарының қ ызметкері Қ азақ стан Республикасы прокуратурасының беделі мен абыройын нығ айтуғ а, қ ызметтік міндеттерін адал атқ аруғ а, сондай-ақ қ ызметте жә не тұ рмыста Қ азақ стан Республикасының прокуратура органдары қ ызметкерлерінің ар-намыс кодексінің (Прокуратура органдары мен мекемелерінің қ ызметкерлерінің қ ызметтік ә деп ережесі) (бұ дан ә рі - Кодекс) талаптарын жә не басқ а да моральдық -этикалық нормаларды бұ лжытпай сақ тауғ а тиіс.

Осы Кодекс «Прокуратура туралы» Қ азақ стан Республикасының Заң ына, «Мемлекеттік қ ызмет туралы» Қ азақ стан Республикасының Заң ына, «Сыбайлас жемқ орлық қ а қ арсы кү рес туралы» Қ азақ стан Республикасының Заң ына, Қ азақ стан Республикасы Президентінің 2005 жылғ ы 3 мамырдағ ы № 1567 Жарлығ ымен бекітілген Қ азақ стан Республикасы мемлекеттік қ ызметшілерінің ар-намыс кодексіне (Мемлекеттік қ ызметшілердің қ ызметтік ә деп ережесі), Қ азақ стан Республикасы Президентінің 2008 жылғ ы 20 мамырдағ ы № 595 Жарлығ ымен бекітілген Қ азақ стан Республикасының прокуратура органдарында қ ызмет ө ткеру туралы ережесіне жә не басқ а да нормативтік-қ ұ қ ық тық актілерге сә йкес ә зірленген жә не Қ азақ стан Республикасының прокуратура органдары қ ызметкерлерінің міндетті тү рде сақ тауы тиіс мінез-қ ұ лқ ының негізгі стандарттарын белгілейді.

1. Прокуратура органдарының қ ызметкерлерінеқ ойылатын жалпы талаптар

1. Прокуратура органдарының қ ызметкерлері мемлекет, қ оғ ам жә не азаматтар алдындағ ы жауаптылық ты сезіне отырып, олар:

1) Қ азақ стан Республикасының Конституциясын, заң дарын жә не ө зге де нормативтік қ ұ қ ық тық актілерін бұ лжытпай сақ тауғ а;

2) Қ азақ стан Республикасы Президентінің саясатын жақ тауғ а жә не оны дә йекті жү зеге асыруғ а, ө зінің іс-ә рекетімен мемлекеттік биліктің беделін, азаматтар мен қ оғ амның мемлекет институттарына сенімін нығ айтуғ а ық пал етуге;

3) адамның жә не азаматтың қ ұ қ ық тарын, бостандық тары мен заң ды мү дделерін, мемлекет жә не қ оғ амның, заң ды тұ лғ алардың заң мен қ орғ алатын мү дделерін сақ тау мен қ орғ ауды қ амтамасыз етуге, оларды бұ зуғ а бастайтын іс-ә рекеттерге жол бермеуге;

4) шығ у тегіне, ә леуметтік, лауазымдық жә не мү ліктік жағ дайларына, жынысына, нә сіліне, ұ лтына, тіліне, дінге қ арым-қ атынасына, сеніміне, тұ рғ ылық ты жеріне жә не ө зге де жағ дайларғ а қ арамастан адамның жә не азаматтың ар-намысы мен қ адір-қ асиетін қ ұ рметтеуге;

5) Қ азақ стан Республикасының, мемлекеттік биліктің жә не прокуратура органдарының беделін тү сіретін іс-ә рекеттердің жасалуына жол бермеуге;

6) Қ азақ стан халқ ының бірлігі мен елдегі ұ лтаралық татулық ты нығ айтуғ а жә рдемдесуге;

7) мемлекеттік тілге жә не басқ а тілдерге, Қ азақ стан халқ ының салттары мен дә стү рлеріне қ ұ рметпен қ арауғ а;

8) жалпы қ абылданғ ан адамгершіліктің қ ағ идалары мен нормаларын сақ тауғ а, қ ызметте жә не тұ рмыста жоғ ары парасат пен мә дениеттің ү лгісі болуғ а ұ мтылуы тиіс.

2. Қ ызметтік міндеттерін жү зеге асырумен байланысты прокуратура органдарының қ ызметкерлеріне қ ойылатын талаптар

2. Прокуратура органдарының қ ызметкерлері ө здерінің қ ызметтік іс-ә рекетінде:

1) ө з қ ызметін адалдық, ә ділдік жә не турашылдық пен жү зеге асыруғ а, прокурорлық қ адағ алаудың тиімділігін арттыруғ а, заң дылық пен қ ұ қ ық тық тә ртіпті нығ айтуғ а;

2) кез-келген заң бұ зушылық тарды, олардың себептері мен жағ дайларын анық тауғ а жә не жоюғ а, бұ зылғ ан қ ұ қ ық тарды қ алпына келтіруге заң мен қ арастырылғ ан барлық шараларды қ абылдауғ а;

3) ө зінің кә сіби қ ызметінде мемлекеттік жә не қ ызметтік мү дделерді жеке мү ддесінен жоғ ары ұ стауғ а;

4) сыбайлас жемқ орлық қ ұ қ ық бұ зушылық тың жасалуына жол бермеуге, сыбайлас жемқ орлық қ а қ арсы тұ руғ а, кімнен туындағ анына қ арамастан оның кез-келген кө ріністеріне тө збеуге;

5) ө здеріне мә лім болғ ан сыбайлас жемқ орлық қ ұ қ ық бұ зушылық жағ дайлары туралы, сондай-ақ сыбайлас жемқ орлық қ ұ қ ық бұ зушылық жасауғ а итермелеу мақ сатында қ андай да бір адамдардың ө тініштер білдіру фактілері туралы прокуратура органдарының басшыларына дереу хабарлауғ а;

6) Қ азақ стан Республикасының заң дарымен белгіленген тыйым салуларды жә не шектеулерді, сондай-ақ прокуратура органдарында қ ызмет атқ арумен байланысты талаптарды бұ лжытпай сақ тауғ а;

7) мү дделер қ ақ тығ ысының алдын алуғ а жә не реттеп отыруғ а байланысты Қ азақ стан Республикасының заң намасымен кө зделген шараларды қ абылдауғ а;

8) мемлекеттік қ ұ пиялардың, қ ызметтік немесе заң мен қ орғ алатын басқ а мә ліметтердің жариялануына жол бермеуге, басқ а адамдар тарапынан мұ ндай фактілерді жасаудың жолын кесуге;

9) ө тініштерді шынайылық пен, біліктілікпен, тө решілдік пен сө збұ йдағ а жол бермей қ арауғ а жә не Қ азақ стан Республикасының заң намасымен белгіленген мерзімде қ ажетті шараларды қ олдануғ а;

10) ә ріптестері жә не басқ а мемлекеттік қ ызметшілер тарапынан қ ызметтік ә деп нормаларын бұ зу фактілерінің жолын кесуге;

11) қ ызметтік, ә скери жә не ең бек тә ртібін сақ тауғ а, Қ азақ стан Республикасы прокуратура органдары қ ызметкерлерінің Антына адал болуғ а, прокуратура органдарының беделін жә не имиджін арттыруғ а, ө зінің кә сіби ар-намысын қ орғ ауғ а;

12) қ оғ ам тарапынан сынғ а ұ шырамауғ а, сынағ аны ү шін қ удалауғ а жол бермеуге, сын-ескертпелер негізді болғ ан жағ дайда оны кемшіліктерін жою ү шін пайдалануғ а тиіс;

13) моральдық -психологиялық тұ рғ ыдан ұ стамды жә не тө зімді болуғ а, субординацияны сақ тауғ а, ә ріптестерімен тілектестік қ арым-қ атынаста жү руге, азаматтар жә не заң ды тұ лғ алармен қ арым-қ атынас жасауда сыпайылық пен ұ қ ыптылық танытуғ а;

14) нысанды киім киюдің тә ртібін сақ тауғ а, ө зінің сыртқ ы келбетімен жалпы қ абылданғ ан іскерлік ә деп стандарттарына сә йкес келуге тиіс.

3. Прокуратура органдары қ ызметкерлеріне қ ызметтен тыс уақ ытта қ ойылатын талаптар

3. Прокуратура органдарының қ ызметкерлері қ ызметтен тыс уақ ытта:

1) теріс қ оғ амдық пікірталас тудыратын ә рекеттерге жол бермеуге, олардың атағ ына нұ қ сан келтіруі мү мкін мінез-қ ұ лық тардан тартынып жү руге;

2) қ арапайымдылық танытуғ а, ө зінің лауазымдық жағ дайын баса кө рсетпеуге жә не пайдаланбауғ а;

3) прокуратура органының қ ызметкері жоғ ары атағ ына нұ қ сан келтіретін кез-келген жеке қ арым-қ атынастарғ а бармауғ а;

4) кә сіби міндетін атқ арудың шынайылығ ы мен мінсіздігіне ық пал етуі мү мкін іскерлік жә не қ аржылық қ арым-қ атынастардан тартынып жү руге.

4. Ұ йымдастыру-билік ету ө кілеттігі берілген прокуратура органдары қ ызметкерлеріне қ ойылатын талаптар

Қ Р Бас Прокурорының 2011.18.07. № 64 бұ йрығ ымен 4-тармақ ө згертілді ( бұ р.ред.қ ара )

4. Ұ йымдастыру-билік ету ө кілеттігі берілген прокуратура органдарының қ ызметкерлері:

1) бағ ынысты қ ызметкерлерге анық орындай алмайтын ө кімдер бермеуге жә не олардан қ ызметтік міндеттерінің шең берінен тыс тапсырмалар орындауды талап етпеуге;

2) бағ ынысты қ ызметкерлерге қ атысты негізсіз тә ртіптік жауаптылық қ а тартуғ а, жұ мыстан шығ аруғ а, қ ызметі бойынша жоғ арылауда кедергі жасауғ а, сыныптық шендер мен ә скери атақ тар беру, аттестациядан ө ту кезінде кә сіби, іскерлік жә не жеке қ асиеттерін шынайы бағ аламау фактілеріне, дө рекілікке, адамдық қ адір-қ асиетін кемсітуге, жө нсіздікке жол бермеуге;

3) бағ ынысты қ ызметкерлерді қ ұ қ ық қ а қ айшы теріс қ ылық тар немесе жалпы қ абылданғ ан моральдық -этикалық нормалармен ү йлеспейтін теріс қ ылық тар жасауғ а мә жбү р етпеуге;

4) бағ ынысты қ ызметкерлердің Қ азақ стан Республикасының сыбайлас жемқ орлық қ а қ арсы заң намаларын сақ тауына жеке бақ ылауды қ амтамасыз етуге, сыбайлас жемқ орлық тың кө ріністерінің алдын-алу бойынша уақ ытылы жә не тү пкілікті шараларды қ абылдауғ а;

5) қ атардағ ы қ ызметкерлер арасында сыбайлас жемқ орлық қ а қ арсы кү ресте белсенді кө мек кө рсететін бағ ынысты қ ызметкерлерді қ удалаудан қ орғ ау жә не оларды ынталандыру шараларын қ абылдауғ а;

6) бағ ынысты қ ызметкерлердің осы Кодекстің талаптарын сақ тауды қ амтамасыз етуге, оның бұ зылу фактілеріне қ ағ идаттық тұ рғ ыдан назар аударып, кінә лі адамдардың жауаптылығ ы туралы мә селені шешуге;

7) бағ ынысты қ ызметкерлерді жоғ ары дең гейдегі жалпы жә не кә сіби мә дениетке тә рбиелеуге, осы Кодекстің талаптарын бұ лжытпай сақ таудың ү лгісін кө рсетуге тиіс;

8) тікелей қ арамағ ындағ ы адам жемқ орлық қ ылмыс жасағ ан жағ дайда:

тікелей басшысының, сондай-ақ оны атқ арып отырғ ан қ ызметке тағ айындауғ а ұ сыныс берген лауазымды тұ лғ аның жауапкершілігі туралы мә селені қ арастырсын;

9) кадрларды туыстық, жерлестік жә не жеке берілуі белгілері бойынша іріктеу жә не орналастыру жағ дайына жол берілмесін.

5. Прокуратура органдары қ ызметкерлеріне кө пшілік алдында сө йлеу кезінде қ ойылатын талаптар

5. Прокуратура органдары қ ызметінің мә селелері бойынша кө пшілік алдында оның басшылары немесе бұ ғ ан уә кілеттік берілген лауазымды тұ лғ алары сө йлейді.

Қ ызметкерлер прокуратура органдарының беделіне нұ қ сан келтірмей, пікірталасты ә депті тү рде жү ргізуге тиіс.

6. Прокуратура органдарының қ ызметкерлері мемлекеттік саясат жә не қ ызметтік ісінің мә селелері жө ніндегі ө з пікірін, егер ол:

1) мемлекет саясатының негізгі бағ ыттарына сә йкес келмесе;

2) жариялауғ а рұ қ сат етілмеген қ ызметтік ақ параттарды ашатын болса;

3) жеке жә не заң ды тұ лғ алардың атына ә депсіз сө здер айтудан тұ рса, кө пшілік алдында білдіруге тиіс емес.

Қ Р Бас Прокурорының 2011.18.07. № 64 бұ йрығ ымен 7-тармақ ө згертілді ( бұ р.ред.қ ара )

7. Прокуратура органының қ ызметкерін сыбайлас жемқ орлық жасағ ан деп кө пшілік алдында негізсіз айыптағ ан жағ дайда, ол осындай айыптау анық талғ ан кү ннен бастап бір ай мерзімде бұ л айыптауларды теріске шығ ару, соның ішінде қ ажет болғ ан кезде сот арқ ылы теріске шығ ару шараларын қ абылдауы қ ажет.