Сабақтар. Теңдеу және есептерді

Тең деу қ ұ ру арқ ылы шығ ару

Сабақ тың мақ саты: балалардың есептерді арифметикалық жә не тең деу қ ұ ру арқ ылы (алгебралық) шығ ару сияқ ты тә сілдері жө ніндегі білімдерін қ орыту; есептеу дағ дыларын жетілдіру.

Сабақ тың барысы

Ауызша орындалатын жұ мысқ а мына кестені қ осуғ а болады:

№1 - уақ ытты белгілеп алып, есептеуден жарыс ө ткізу.

№2 - қ озғ алысқ а берілген есептерді тең деу қ ұ ру арқ ылы шешу (бұ л тә сілмен балалар тұ ң ғ ыш рет кездесіп отыр). Тең деу қ ұ ру арқ ылы есепті шығ ару ережесімен таныстыру.

1. Сызбада белгісіз санды х деп белгілең із (ол ү шін есептің сұ рағ ын оқ ың ыз).

2. Есептің шарты бойынша ө рнек қ ұ растыр.

3. Есептің шарты бойынша тура тең дік қ ұ р.

4. Алынғ ан тең деуді шешіп, дұ рыс-бұ рыстығ ын тексер.

а) Қ ала мен ауылдың арасы 210 км. Студент қ аладан ауылғ а қ айтты. Алдымен ол автобусқ а мінді, автобус сағ атына 50 км жылдамдық пен жү рді. Содан соң ол жолдың 60 км-і қ алғ анда жең іл кө лікке мінді. Студент автобуспен қ анша уақ ыт жү рді?

Тең деу қ ұ ру: 50 ∙ х + 60 = 210

ә) Қ ала мен ауылдың арасы 210 км. Қ аладан ауылғ а жету ү шін студент автобуспен 3 сағ ат жү рді. Автобустың жылдамдығ ы сағ атына 50 км. Кейін ол жең іл кө лікке мінді. Ол қ анша қ ашық тық ты жең іл кө лікпен жү ріп ө тті?

Тең деу қ ұ ру: 50 • 3 + х = 210

№3 есепке нұ сқ ау. Есепті оқ ып шық қ аннан кейін сұ рақ ты белгілеп, белгісіз шаманы х деп белгілең дер. Сосын есеп шартын тағ ы бір рет оқ ып шығ ып, ө рнек пен тең дік қ ұ рың дар.

х - дү кен

150: х - бірнеше дү кенге ә келінді 20 + 30 - бірінші дү кенге ә келінді

150: х = 20 + 30

№8 есепке нү сқ ау. Былайша талдаймыз:

2 + 5 = 7 (л) - қ ұ йып алынды

37 - 7 = 30 (л) - екі бидонда қ алды

30: 2 = 15 (л) - ә р бидонда қ алды

15 + 2 = 17 (л) - 1 бидонда болды

15 + 5 = 20 (л) - 2 бидонда болды

Тексеру: 20 + 17 = 37 (л).

Дайын жауапты бірден бермең із. Олардың ойланып, ө з шешімдерін айтуына мү мкіндік берің із. «Біз бидондардан неше литр сү т қ ұ йып алынғ анын анық тай аламыз ба?», «Олардың ішінде жалпы қ анша литр сү т қ алғ анын біле аламыз ба?» деген сияқ ты жетекші сұ рақ тар қ ойың ыз. Содан соң балаларғ а тағ ы да ойлануғ а мұ рсат берің із.

Оқ улық тағ ы қ алғ ан есептерді мұ ғ алім ө з қ алауынша пайдаланады.

Сабақ тар. Ө ткенді пысық тау.

Білімді тексеру (№1 бақ ылау жү мысы)

Сабақ тың мақ саты: екі таң балы санғ а кө бейту мен бө лудің жазбаша тә сілдерін, қ арама-қ арсы жә не бір бағ ыттағ ы қ озғ алысқ а берілген есептерді мең геру дең гейін саралау; кө п таң балы сандарғ а қ атысты есептерді шығ ару қ абілеті мен дағ дысын жетілдіру; ә ртү рлі есептер шығ ару; кең істікті ойлау мен есте сақ тау қ абілетін дамыту; ө з кү шіне сенуге тә рбиелеу.

102-сабақ та бақ ылау жұ мысын ө ткізің із. Бақ ылау жә не тексеруге арналғ ан баспа дә птерін пайдаланың ыз. Кү рделілік жағ ынан балаларғ а қ ажетті дең гейді таң дап алың ыз. Балаларды ө ткен сабақ тарды қ орытындылауғ а ү йретің із. Қ атесін ө з бетінше іздеп, оны тү зету бағ ытында жұ мыс жасаң ыз. Балалардың білімі мен дағ дысын реттеп отырың ыз. Бақ ылау жұ мысының сапасына қ арай келесі сабақ ты қ атемен жұ мыс істеуге жә не ө ткенді бекітуге пайдаланың ыз.