Алматы 2015

Силлабус фармакология пә ні бойынша Мемлекеттік жалпы білім беру стандарттарына сә йкес жә не 051301 – «Жалпы медицина» мамандығ ы бойынша ГОСО Қ Р 3.08.388 – 2006 ж. Қ азММА Оқ у ә дістемелік секциясында жоғ арғ ы жә не жоғ арғ ы оқ у орнынан кейінгі білім беру мамандығ ы бойынша жұ мыс бағ дарламасына сә йкес жасалынып, қ айт қ аралып кафедра мә жілісінде талқ ыланды.

Қ ұ растырғ андар: Смагулова Г.С. жә не кафедра оқ ытушылары

№22 хаттама «19» сә уір 2014 ж.

Кафедра мең герушісі, доцент Сатбаева Э.М.

1. Жалпы мә ліметтер

1.1 С.Д.Асфендияров атындағ ы Қ азақ Ұ лттық медицина университеті

1.2 Фармакология кафедрасы

1.3 Фармакология пә ні Far-1 2213

1.4 Мамандығ ы: 051301 Жалпы медицина

1.5 Оқ у сағ атының саны: 90 сағ ат

1.6 Курс жә не оқ ыту семестрі – 2 курс, 4 семестр

1.7 Оқ ытушылар жайлы мә ліметтер:

1.8 Байланыс ақ параттары:

Алматы қ, Толе би кө шесі 92, №4 ғ имарат, 2 қ абат.

Жұ мыс. тел. 292-68-18, 292-17-96 (287, 226)

1.9 Пә н саясаты:

- сабақ қ а кешікпей келу;

- студенттер сабақ қ а жә не дә рістерге тек ақ халатпен жіберіледі;

- сабақ ты себепсіз жіберуге болмайды;

- жіберілген сабақ тарды ө теу кестесіне сә йкес қ айта ө теу;

- оқ у ү рдісіне белсенді қ атынасу;

- дозасын білуге жә не талдауғ а арналғ ан препараттарды рецепте жаза білу;

- СӨ Ж талаптарғ а сә йкес жә не белгіленген уақ ыттан қ алдырмай ө ткізу; СӨ Ж бойынша

2 тақ ырыпты міндетті тү рде тапсыру керек;

- аралық бақ ылауды толығ ымен тапсырмағ ан студенттер емтиханғ а жіберілмейді;

- практикалық сабақ тарды себепсіз жіберген студенттер аралық бақ ылауғ а жіберілмейді

- белгілі себеппен сабақ ты босатқ ан студенттерге деканаттың жарлығ ы бойынша 3 сабақ ты ө теуге рұ қ сат етіледі;

- практикалық сабақ, аралық бақ ылау, емтихан барысында ұ ялы телефонды, шпаргалка жә не т.б. қ ұ ралдарды пайдалануғ а рұ қ сат етілмейді.

2. Бағ дарлама.

2.1 Кіріспе.

Фармакология – дә рілік заттардың ағ замен ө зара ә серлесуі жә не жаң а дә рілік заттарды іздестіру жолдары туралы ғ ылым.

Фармакология медицина тә жірибесінде дә рілерді рационалды қ олданудың теориялық базасын қ алптастырады. Фармакология ғ ылымы қ алыпты жә не патологиялық физиология, биохимия курстарын негізге ала отырып, медико-биологиялық жә не клиникалық пә ндерді ө зара байланыстырушысы болып табылады.

Фармакология теориялық жә не клиникалық пә ндердің арасындағ ы байланыстырушысы бола отырып кө птеген ғ ылыми бағ ыттардың дамуына септігін тигізеді. Фармакология аймағ ында қ алыптасқ ан жаң а ғ ылыми бағ ыттар, яғ ни жаң а препараттарды іздеп табу жә не медицина тә жірибесіне енгізу қ олданбалы аспектілер ретінде қ арастырылады.

Фармакология медико-биологиялық пә ннің дамуына ә сері ө те зор. Экспериментаторлар ү шін фармакологиялық заттардың негізгі маң ыздылығ ы кө птеген биохимиялық жә не физиологиялық ү рдістерді басқ арудағ ы жоғ арғ ы мү мкіншілікке ие болуымен сипатталады.

Фармакологияның жетістіктері мен алғ а басуы клиникалық пә ндердің дамуына тигізетін ә серінің орасан зор екендігі даусыз. Соң ғ ы жылдарда фармакологияның қ арқ ынды дамуы жә не жаң а дә рілік заттардың пайда болуы нә тижесінде фармакотерапия кө птеген ауыруларды емдеудегі ә мбебап ә дістердің бірі болып отыр. Сондық тан да, фармакология медициналық білім беру жү йесінде ө те маң ызды орын оала отырып, кез келген мамандық тағ ы дә рігерлерді дайындау ү шін қ ажетті пә ндердің бірі болып табылады.

2.2 Пә ннің мақ саты: дә рілік заттардың фармакодинамикасы жә не фармакокинетикасының ерекшеліктерін ескере отырып, препараттарды патология тү рлеріне сә йкес рационалды тағ айындай білу дағ дысын қ алыптастыру.

2.3 Пә ннің міндеттері:

· Рецепттерді жазудың негізгі принциптерін білу, ә р тү рлі дә рілік қ алыптарды рецепте жаза білу жә не олардың бір реттік дозасы мен концентрациясын есептей білуді ү йрету;

· Дә рілік қ алыпты жә не дә рілік заттардың қ олдану тү рлерін таң дай білуге ү йрету;

· Дә рілік заттар мен биомолекулалар арасындағ ы біріншілік фармакологиялық ә серлесулерді талдай білуге ү йрету;

· Дә рілік заттардың фармакодинамикасы мен фармакокинетикасының жалпы заң дылың қ тары жайлы тү сінікті қ алыптастыру;

· Фармакологиялық ә серлер нә тижесінде мү шелер мен жү йелер қ ызметінде болатын ө згерістерді болжай білу;

· Дә рілік заттардың қ асиеттерін ескере отырып, оларды тағ айындай білуге ү йрету;

· ШЖЖ, ОЖЖ қ ызметіне, қ абыну жә не аллергиялық ү рдістер мен патогенді микроорганизмдерге, қ арапайымдыларғ а, ішек қ ұ рттарына ә сер ететін дә рілік заттарды таң дай білуге ү йрету.

2.4 Оқ ытудың соң ғ ы нә тижелері:

Студент білу керек:

· Фармакологияның міндеттері мен фармакологиялық терминологияны білу;

· Дә рі, дә рі - дә рмектік зат, дә рілік қ алып жә не дә рілік препарат жайлы тү сінік;

· Шұ ғ ыл жағ дайларда қ олданылатын ө мірге қ ажетті дә рілік зататардың халық аралық патенттелмеген атауларын білу;

· рецепт, рецепттің қ ұ рылымын білу жә не ә р тү рлі дә рілік қ алыптарды рецептте жаза білу;

· Дә рілік заттардың фармакодинамикасы мен фармакокинетикасының жалпы заң дылың қ тарын;

· Дә рілік заттардың жіктелулерін;

· Дә рілік заттардың ә сер ету механизмдерін;

· Дә рілік заттардың жанама жә не жағ ымсыз ә серлерін білу жә не олардың алдын алу;

Студент жасай білу керек:

· ә р тү рлі дә рілік қ алыптарды рецептте жазу;

· Дә рілік қ алыпты жә не дә рілік заттардың қ олдану тү рлерін, енгізу жолдарын таң дау;

· Рецептерге тү зетулер енгізу, препаратты алмастыра білу, дозасын анық тау;

· Дә рілерді фармакологиялық қ асиеттеріне, ә сер ету механизмдеріне жә не ә сер ету орнына байланысты ә серлерін талдап, топтастыра білу;

· ә р тү рлі мү шелер мен жү йелердің қ ызметін ө згертуге бағ ытталғ ан жә не патогенді микроорганизмдерге, қ арапайымдыларғ а, ішек қ ұ рттарына ә сер ететін дә рілік заттарды таң дау.

· Дә рілік заттардың жанама жә не жағ ымсыз ә серлерін анық тап жә не олардың алдын алу;

· Жаң а дә рілік заттар арсеналын білу, олардың қ олданылып жү рген препараттардан артық шылығ ы мен жиі қ олданылатын синонимдерін білу;

Дағ дыларды игеру:

· рецепттерді қ ұ растыру, ә р тү рлі дә рілік қ алыптарды рецептте жаза білу;

· Кейбір ө мірге қ ажетті дә рілік заттарды рецепте жазу

· Дә рілік заттардың дозалары мен концентрациясын анық тау;

· Енгізу жолдарын анық тау;

· Клиникалық жә не аптека қ ызметкерлеріне жә не тұ рғ ындарғ а дә рілік заттар туралы ақ параттармен қ амтамасыз ету;

2.5 Реквизитке дейінгі жә не реквизиттен кейінгі пә ндер

Реквизитке дейінгі: молекулалық биология жә не медициналық генетика, биологиялық химия, физиология - 1, микробиология, анатомия -1

Реквизиттен кейінгі: ішкі аурулар, хирургиялық аурулар жә не жұ қ палы аурулар, клиникалық фармакология.

2.6 Пә ннің қ ысқ аша мазмұ ны.

Фармакология – дә рілік заттардың ағ замен ә серлесуі жә не жаң а дә рілік заттарды іздестіру жолдары туралы ғ ылым.

Соң ғ ы жылдары жаң а дә рілік заттардың пайда болуы фармакологияның қ арқ ынды дамуына жол ашты. Сондық тан, фармакотерапия кө птеген ауыруларды емдеудің негізгі жолы болып табылады. Осығ ан орай, фармакология медициналық білім беру саласында негізгі орын ала отырып, кез келген саладағ ы дә рігерлер ү шін қ ажетті пә н болып табылады

2.7 Дә рістердің, практикалық сабақ тардың, СОӨ Ж, СӨ Ж тақ ырыптық жоспарлары

2.7.1 СОӨ Ж тақ ырыптық жоспары

2.7.2. Судентердің ө зіндік жұ мыс тақ ырыптары (СӨ Ж)

*Ескерту. Ә р студент аудиториядан тыс ө зіндік жұ мыс (АСӨ Ж) бойынша 2 тақ ырыпты орындап, тапсыруы керек

2.8 Бағ дарламалық препараттар.