Тақырыбы: Христиан дінінің негізгі бағыттары. Православие діні.

1. Православие дінінің ерекшелігі жә не ондағ ы басты шіркеулер.

2. Православие дініндегі ғ ибадат ету ерекшеліктері.

3. Орыс православие шіркеуі жә не оның тарихы.

Қ азіргі уақ ытта православиелік шіркеу бірқ атар автокефальды (тә уелсіз) шіркеулерден тү рады. Олардың қ атарына Константино­поль, Александрия, Антиохия (Сирия, Ливан), Иерусалим, Орыс, Польша, Чехославак, Американдық жоне т.б. кіреді. Авгономды православие шіркеулері де кездеседі.

Автономиялық шіркеулердің тә уелсіздік шең бері оларғ а автономия берген актокефальды шіркеумен келісіледі. Автономды шіркеулердің басшылары жергілікті соборларда сайланады жә не автокефальды шіркеу патриархымен бекітіледі.

Ә кімшілік тұ рғ ыда автокефальды шіркеулер ә кзархаттарга, епархияларғ а, викариаттық тарғ а, благочиния мен приходтарғ а болінеді. Сонымен қ атар бірнеше автокефальды шіркеулердің баска православиелік шіркеулерде миссиялары, благочиниялары мен подворьялары бар.

Барлық православиелік шіркеулер ү шін діни ілім, культ, канондық іс-ә рекет ортақ болып табылады.

Жана қ оғ амдық -тарихи жағ дайлардағ ы православиелік шіркеу. Самодержавие қ ү лағ аннан кейін шіркеу ө зінің басқ ару жү йесін нығ айту ү шін бірқ атар шараларды іске асырды.

1917 жылы 15-тамызда жергілікті Собор жиналып, патриарх- шылдық ты қ алпына келтірді. 1917 жылы 18-қ арашада Москеу митрополиті Тихон (Беллавин) (1865-1925) патриарх болып сай- ланды. Озінің дінбасылары мен діндарларына жолдауында Тихон сенімді кү шейтуге, қ оғ амғ а адамгсршілік ық палды артгыруғ а, саясатқ а араласпауғ а шақ ырады. Бірақ Кең ес ү кіметі Синодтык типографияны торкілеу, ажырасу, ө сіресе, «шіркеуді мемлекет пен мектептен болу» туралы декреттер мен қ аулыларды қ абылдағ ан соң Тихон мемлекеттік актілерді айыптайтын қ ү жатгарды жария- лады. Тихон 1922 жылы 23 ақ панда жарық корген аштыкқ а ү шыра- ғ андарғ а комек корсету мақ сатында шіркеудің қ ү нды мү ліктерін тә ркілеу туралы ВЦИК-тің декретіне ашық қ арсы шығ ып, 1922 жылдың 28 ақ гіанындағ ы дінбасылары мен діндарларғ а ү ндеуінде декретке қ арсылық корсетуге шақ ырды. 1922 жылдың мамырында патриарх кылмыстық жауапқ а тартылды. Ол мемлекет пен шіркеу- дің тайталасының шіркеу ү шін ауыр зардаптары болуы мү мкін екенін тү сінді.

Православиелік сенім қ ұ дайылық аянның нотижелері болып табылатын озгермейтін ақ иқ агтар - догматтар жиынтығ ына негізделеді. Олардың ішіндегі негізгілері - Қ ұ дайдың ү штік бірлігі догматы, Қ ұ дайғ а айналу мен кү ноны ө теу догматгары. Ү штік догматтың мә ні мынада. Қ ұ дай тек тү лғ алық емес, рухани мон. Ол ү ш бейнеде (ипостастарда) - Қ ұ дай-Ә ке, Қ ұ дай-Бала, Қ ұ дай- Қ асиетті Рух болып кө рінеді. Бү л ү ш бейне ө з монінде ажырамай- тын, Қ ұ дайылық дорежесі тең біртү тас Қ асиетті ү штікті қ ү райды.

Қ ұ дай-Ә ке тумайды жә не басқ алардан бастау алмайды. Ол «Православиелік катехезистің» анық тамасына сай «Мә ң гілік, Мейірімді, Борін білетін, Ә ділетті, Қ ү діретті, Ө згермейтін, Рахымшыл, Бә рін кө ретін Рух» /4/ (Православный церковный календарь. 1991. 84 б.). Ол жер мен аспанды, козге корінетін жоне корінбейтін дү ниені ештең еден жаратты. Қ ұ дай топырақ тан алғ ашқ ы пенде Адамды, ал оның қ абырғ асынан алғ ашқ ы ә йел Еваны жаратты. Адамның жаратылыстағ ы мақ саты - Қ ұ дайды танып, Қ ұ дайды мадақ тау, сол арқ ылы рахатқ а белену. Адамды жаратқ ан Қ ұ дай оғ ан ез ә рекетін де таратты. Ол дегеніміз Жаратушы адамдарды қ олдап, оларды жақ сылық жолына салады, зұ лымдық ты тоқ тагады, парызды бұ зуғ а жол бермейді