Технология. «Технология» пәні оқушылардың өзіндік еңбек өмірі, дайындыққа жәрдем етеді

«Технология» пә ні оқ ушылардың ө зіндік ең бек ө мірі, дайындық қ а жә рдем етеді, олардың жасампаз жә не қ айта қ ұ рылу саласына байланысты, кә сіби тұ рғ ыда ө зін-ө зі анық талуына мү мкіндік жасайды.

10-11 сыныптарда пә нді оқ ытудың мақ саты – техника мен технология саласында оқ ушылардың заманауи ө ндірісінде алғ ан білімі жү йесінің нә тижелілігіне бағ ытталғ ан функционалдық сауаттылығ ын қ амсыздандыру, сонымен қ атар, технологиялық ойлау қ абілетін, болмысқ а деген шығ армашылық кө зқ арасын дамыту.

Мақ сатқ а сә йкес келесі оқ ыту міндеттері анық талғ ан:

- техника, технология жә не заманауи ө ндіріс негіздерінен жү йеленген білімді қ алыптастыру;

- қ ұ рылымдық материалдарды ө ң деу технологиясы, жобалау іс-ә рекеттерін іске асыру бойынша жалпы ең бектік, жалпы ө ндірістік жә не арнайы икемділіктер мен дағ дыларын қ алыптастыру;

- технологиялық ойлау қ абілетін жә не ең бекке деген шығ армашылық кө зқ арасын дамыту;

- оқ ып жү рген технологиялармен байланысты мамандық тар ә лемі, ең бек нарығ ындағ ы олардың талап етілуі туралы тү сініктерін қ алыптастыру, ө зінің ө мірлік жә не кә сіби жоспарларын саналы тү рде анық тауына ық пал ету;

- ең бек ету жә не кә сіби іс-ә рекеті ү рдісінде эстетикалық, адамгершілік, экономикалық, экологиялық, дене жә не қ ұ қ ық тық тә рбие беру;

- оқ ушылардың Қ азақ стан халық тарының ұ лттық мә дениетіне, салт-дә стү рлеріне деген қ ұ рметкө зқ арасын қ алыптастыру.

«Технология» пә нін оқ ыту барысында барлық тө рт компонент кіреді азаматтардың ә леуметтік тә жірибесі: біліп тану саласының тә жірибесі (тү рлі облыстағ ы ақ иқ ат туралы білімі), танымал ә дістер саласында тә жірибе орындау, шығ армашылық қ ызмет тә жірибесі мен эмоциональды-қ ұ ндылық тар қ атынас объектілеріне жә не адам қ ызметіне тә жірибе қ ұ ралдары. Бұ л барлық компонентер оқ у курсының мазмұ нында бар.

Соғ ан байланысты 10-11-сынып материалдарында ер балаларғ а келесі бө лімдер бойынша тақ ырыптар беріледі (7-кесте).

7-кесте. Ер балаларғ а арналғ ан бө лімдердің тақ ырыптары

«Қ азіргі заман ө ндірісі жә не жоғ арғ ы білім» жаң а бө лім, оқ у барысында тұ лғ алық қ асиеттер жә не мамандық таң дау, қ азіргі заман талабы, кә сіптік саласы, жоғ арғ ы оқ у орындары жә не жоғ арғ ы білімді алып мең геру жолдарын оқ ыту кіреді. Ұ йымдастыру пішіндері технологиялық дайындау оқ ушының дамыту дең гейі анық талу жә не ә дістерді қ олдану, олардың оқ уына ең бекке, қ ызмет кө рсету саласына дайындығ ы.

Сабақ ө ткізу барысында қ азіргі заман оқ ыту технологияларын қ олданады, пішіндер, ұ йымдастыру ә дістері жә не оқ у ү дерістерін қ адағ алау жә не оқ ушылардың ғ ылыми-зерттеу жұ мыстары, «Технология» пә нін оқ ыту барысында ерекше сапалыларын іске асыру дидактикалық талаптар.

Басым ә дістер жаттығ у, практикалық -оқ у жұ мыстары, жобалау ә дістері болып келеді. Жыл қ ортындысы бойынша ұ сынылғ ан, жасалуы жә не жобаларын қ орғ ау. Жобалардың кө бі – дербес. Сонымен қ атар жоба топ оқ ушыларымен орындалуына рұ қ сат беріледі.

10-11-сынып оқ ушыларымен кә сіби бағ ытты апталық ө ткізу барысында мақ сатқ а лайық тылық, қ алыптастыруғ а дайындық кә сіби шешім қ абылдау, тренинг сабақ тар ө ткізу, сонымен қ атар сана-сезімімен қ ажеттілік «ө ң деу» негізгі жә не қ осымша (ық тималды) варианттарды таң дау пішін жұ мысқ а тұ ру немесе білім беру саласының траекториясы, ә мбебап қ абілеттерінің дамуы, керекті кә сіптік мобилділік ү шін жә не бә секеші қ абілеттілік.

Қ Р «Мә дени мұ ра» мемлекеттік бағ дарламасын іске асыру «Технология» пә нінің барлық бө лімдері арқ ылы іске асырылады, бірақ негізгі тірек «Сә ндік қ олданбалы ө нерінің элементерімен кө ркем материалдарды ө ң деу технологиясы» бө ліміне жасалынады. Кө ркем мә дениеттік бастапқ ы қ ағ идаларғ а, «Технология» пә нінің мазмұ ны мү мкіндіктері алдын-ала қ арастырылғ ан жалпы адамдық жә не ұ лттық мә дени қ ұ ндылық тарын қ алыптастыру ү шін, ең бек ө зіндік қ ұ ндылық пен ө мір саласының негізі ретінде қ арастырылады.

Соғ ан байланысты 10-11-сынып материалдарында қ ыз балаларғ а келесі бө лімдер бойынша тақ ырыптар беріледі (8-кесте).

8-кесте. Қ ыз балаларғ а арналғ ан бө лімдердің тақ ырыптары

Қ олө нермен шұ ғ ылданушылық ә рбір халық тың мә дениетінің материалдық қ олданушысы болып табылады. Сондық тан оқ ушылардың ең бек пен технологиялық мә дениетін қ алыптастыру, оның тұ лғ а ретіндегі ең бекшілдік, азаматтық жә не патриоттық қ асиеттеріне тә рбиелеу жә не мектеп бітірушілердің ең бек нарығ ы жағ дайында кә сіби ө зін-ө зі анық тауы мақ сатында технология сабағ ында кө пғ асырлық халық тық жә не ұ лттық қ олө нерлерді міндетті тү рде оқ ыту мен қ олдануғ а назар аударуды ұ сынамыз.

Қ аладағ ы, ауылдағ ы жә не шағ ын жинақ ты мектептерде сыныптардың толымдылығ ына қ арамастан ұ л мен қ ыз топтарына бө лінуі іске асырылады.

10-11-сыныптарда «Технология» пә ні бойынша оқ у жү ктемесінің кө лемі ә рбір сыныпта аптасына 1 сағ атты, оқ у жылында 34 сағ атты қ ұ райды.