Геометрия. Жалпы орта білім беру деңгейіндегі геометрия курсының мазмұны кеңістіктегі геометриялық фигураларды және олардың

Жалпы орта білім беру дең гейіндегі геометрия курсының мазмұ ны кең істіктегі геометриялық фигураларды жә не олардың қ асиеттерін, геометриялық шамаларды ө лшеуді оқ ып білуді қ арастырады.

10-11-сыныптарда геометрия курсын оқ ып білу интеллектуалды дамығ ан тұ лғ аны тә рбиелеуде логикалық ойлауды одан ә рі дамыту; тұ рақ ты кең істіктік тү сініктерді жә не кең істіктік елестерді дамыту; кең істіктік фигураларды кескіндеу дағ дыларын дамыту; геометриялық білім негізінде практикалық жә не математикалық іс-ә рекеттер дағ дыларын дамыту; бейнелік ойлауды дамыту; функционалдық сауаттылық ты дамыту; графикалық сауаттылық ты, эстетикалық талғ амды дамыту; геометрия тарихымен жә не оның ғ ылыми-техникалық прогрестің дамуына ә серін таныстыру арқ ылы тұ лғ аның мә дениетін тә рбиелеу мақ саттарына қ ол жеткізуге бағ ытталғ ан.

Жалпы білім беретін мектептің қ оғ амдық -гуманитарлық бағ ытындағ ы.
10-11-сыныптарда геометрия курсын оқ у пә ні ретінде оқ ытудың мақ саты – барлық оқ ушыларды одан ә рі жоғ ары мектепте оқ уын жалғ астыруы ү шін геометрия аймағ ындағ ы математикалық дайындық тың қ ажетті дең гейімен қ амтамасыз ету; оқ ушыларғ а сабақ тас пә ндерді оқ ып білуге қ ажетті геометриялық білім мен біліктер жү йесін мең герту болып табылады.

Қ оғ амдық -гуманитарлық бағ ытындағ ы 10-11-сыныптарда геометрияны оқ ытудың міндеттері: болашақ практикалық қ ызметіне қ ажетті негізгі стереометриялық деректер мен ә дістер туралы білім жү йесін қ алыптастыру; дедукциялық ойлау (тура ә діс, қ арсы ұ йғ ару ә дісі) дағ дыларын дамыту; жазық жә не кең істіктік фигуралардың қ асиеттері туралы теориялық білім қ орын кең ейту; кең істіктік фигуралардың кескіндерін салу біліктігі мен дағ дыларын дамыту; кү рделілігі ә ртү рлі суреттердегі геометриялық фигураларды танып білу, есептерді шешу кезінде қ осымша салулар мен кө мекші сызбаларды пайдалану біліктігі мен дағ дыларын дамыту; нақ тылы объектіні бір немесе бірнеше геометриялық фигуралар тү рінде бере білу біліктігі мен дағ дыларын дамыту; есептеуге жә не дә лелдеуге арналғ ан геометриялық есептерді шешу біліктігі мен дағ дыларын дамыту; геометриялық есептерді шешуде алгебраны жә не тригонометрияны қ олдану біліктігі мен дағ дыларын дамыту; практикалық мазмұ нды есептерді шешуде геометриялық ә дістерді қ олдану біліктігі мен дағ дыларын қ алыптастыру.

Жаратылыстану-математикалық бағ ытындағ ы 10-11-сыныптарда геометрия курсын оқ у пә ні ретінде оқ ытудың мақ саты – барлық оқ ушыларды одан ә рі математика облыстарында білім алуын жалғ астыруы мен ө здігінен ә рекет етуі ү шін, сонымен қ атар болашақ кә сіби қ ызметі ү шін геометрия аймағ ындағ ы математикалық дайындық тың қ ажетті дең гейімен қ амтамасыз ету.

Жаратылыстану-математикалық бағ ытындағ ы 10-11-сыныптарда геометрияны оқ ытудың міндеттері: кең істіктік фигуралардың қ асиеттері туралы білім жү йесін қ алыптастыру; кең істіктік фигуралардың қ асиеттерін оқ у барысында формалды-логикалық ойлау дағ дыларын дамыту; кең істіктік фигуралардың кескіндерін жә не осы кескіндерде қ осымша салуларды салу біліктігі мен дағ дыларын дамыту; сызбалардағ ы кескіндері бойынша жазық жә не кең істіктік геометриялық фигураларды танып білу біліктігі мен дағ дыларын дамыту; кең істіктік фигуралардың симметриялары туралы тұ рақ ты тү сініктерін қ алыптастыру; геометриялық шамаларды ө лшеу туралы білім жү йесін қ алыптастыру; есептеуге жә не дә лелдеуге арналғ ан геометриялық есептерді шешу біліктігі мен дағ дыларын дамыту; геометриялық есептерді шешуде алгебраны жә не тригонометрияны қ олдану біліктігі мен дағ дыларын дамыту; нақ тылы объектіні бір немесе бірнеше геометриялық фигуралар тү рінде бере білу біліктігін дамыту; практикалық мазмұ нды есептерді шешуде геометриялық ә дістерді қ олдану біліктігі мен дағ дыларын қ алыптастыру; жазық жә не кең істіктік геометриялық фигуралардың қ асиеттері мен геометриялық шамаларды табу туралы ғ ылыми ақ параттарды жинақ тай, талдай, ө ң дей жә не пайдалана білу біліктігін дамыту; жү ргізілген зерттеулерді безендіру, тү сіндіру жә не дә лелдеу ү шін геометриялық модельдер мен кө рнекі қ ұ ралдарды тү сіне жә не пайдалана білу біліктігін дамыту.

10-11-сыныптардағ ы геометрия курсында кең істіктегі тү зулер мен жазық тық тардың ө зара орналасуы, екіжақ ты бұ рыштардың геометриялық модельдерде (призма, пирамида, дұ рыс кө пжақ тар жә не т.б.) қ арастырылуы кө рнекіліктермен баяндалуы қ ажет. Бұ л «Геометрия» пә нін анағ ұ рлым кө рнекті етуге жә не стереометрияның теоремалары мен қ асиеттерін иллюстрациялауғ а мү мкіндік береді. Кең істіктегі фигуралардың жазық тық тағ ы кескіндеріне жә не олардың жазық тық пен қ ималарына назар аударғ ан жө н. Есептерді шығ ару барысында оқ ушылар қ андай формуланы пайдалану керектігін, яғ ни геометриялық фигураның оның ө лшемімен байланысын анық тап алуы керек. Кейін есептің шартына байланысты немесе формулағ а қ ажетті ішкі параметрлерінің барлық мә ндерін тауып, формула бойынша есептеу жү зеге асырылады.

Қ оғ амдық -гуманитарлық бағ ытындағ ы геометрия курсында оқ ушылар кең істіктік геометриялық фигуралармен (екіжақ ты бұ рыш, жартыкең істік, кө пжақ тар, айналу денелері) жә не олардың қ асиеттерімен танысады. Оқ ушылар кең істіктегі геометриялық фигуралардың ө зара орналасуын; геометриялық шамаларды (екіжақ ты бұ рыштарды, беттің ауданын, геометриялық дененің кө лемін) ө лшеуді; кө пжақ тардың, айналу денелерінің жә не олардың жазық тық пен қ ималарының кескіндерін салуды; кең істіктегі нү ктелердің жә не векторлардың координаталарын оқ ып біледі. Бұ л бағ ытта геометриялық білім мазмұ нындағ ы кө птеген теориялық деректер дә лелдеулерсіз қ арастырылып, теоремалар мен қ асиеттердің дә лелдеулері кө рнекілік тү сініктер негізінде берілуі жә не қ арапайым дең гейдегі жаттығ улармен шектелуі тиіс. Жекелеген тараулар тү сініктермен, дә лелдеулерсіз жә не кү рделі ө згеріссіз оқ ытылуы қ ажет.

Жаратылыстану-математикалық бағ ытындағ ы геометрия курсында оқ ушылар кең істіктік геометриялық фигуралармен (екіжақ ты бұ рыш, жартыкең істік, кө пжақ тар, айналу денелері) жә не олардың қ асиеттерімен танысады. Оқ ушылар кең істіктегі геометриялық фигуралардың ө зара орналасуын; кең істіктік фигуралардың тең дігін; дө ң ес фигураларды; геометриялық шамаларды (екіжақ ты бұ рыштардың ө лшемі, беттің ауданын, геометриялық дененің кө лемін) ө лшеуді; кө пжақ тардың, айналу денелерінің жә не олардың жазық тық пен қ ималарының кескіндерін салуды; кең істіктегі нү ктелердің жә не векторлардың координаталарын; кең істіктік геометриялық фигуралардың тең деулермен жә не тең сіздіктермен берілуін; геометриялық фигураның симметрияларын (центрлік симметрияны, тү зуге жә не жазық тық қ а қ атысты симметрияларды) оқ ып біледі. Бұ л бағ ытта оқ ушылардың бойында математикалық мә дениеттің қ алыптасуына, ә р оқ ушының интеллектуалдық дамуына жә не олардың шығ армашылық қ абілеттерін дамытуғ а кө ң іл бө лу қ ажет. Сонымен қ атар, кең істіктік фигураларды салуғ а жә не денелердің беттерінің ауданы мен кө лемін табуғ а арналғ ан қ олданбалы есептерді қ арастыру ерекше орын алуы тиіс.

«Геометрия» пә ні бойынша оқ у жү ктемесі:

– қ оғ амдық -гуманитарлық бағ ыт бойынша: 10-11 сыныптарда – аптасына
1 сағ аттан, ә р сыныпта оқ у жылында 34 сағ атты қ ұ райды;

– жаратылыстану-математикалық бағ ыт бойынша: 10-11 сыныптарда – аптасына 2 сағ аттан, ә р сыныпта оқ у жылында 68 сағ атты қ ұ райды.