Ртүрлі елдердің ипотекалық нарығы

Тұ рғ ын ү й сферасына инвестиция салу қ ағ идалары:

· контракттік жинақ;

· ипотекалық несиелеу;

· мемлекеттік қ олдау.

Ипотекалық несиелеу нарығ ын дамытуда Малазиялық мо­дель неғ ұ рлым қ ызық ты. Бұ л модель Ұ лттық банктің, ірі коммерциялық банктердің жә не басқ а да қ аржылық ұ йымдардың қ атысуымен – арнайы ипотекалық компанияларды ЖАҚ формасында арнайы ипотекалық компанияларды қ ұ ру жолымен қ ызмет етуде. Олар ипотекалық несиені кредиторлардан (банктерден) сатып алып, бағ алы қ ағ аздар шығ арады - ипо­текалық облигациялар, алынғ ан ипотеканың пуласымен қ амтамасыз етілген (басқ а сө збен айтқ анда, жылжымайтын мү лікке кепілдік қ ұ қ ық). Ипотекалық облигацияларды сата отырып, корпорация ө зінің шығ ындарын ипотекалық несиені сатып алудан жабады, ал банктер жаң а несиені ұ сыну ү шін алынғ ан қ аражатты қ олдану мү мкіндігіне ие болады.

Малазиялық модельдің негізгі артық шылығ ы қ арапайымдылығ ы мен сенімділігінде, оны мемлекет ипотекалық компания капиталына қ атысу арқ ылы қ амтамасыз етеді.

Европалық ипотекалық нарық облигацияларды шығ ару сұ рақ тарында банктердің ө збетінділігін қ арастырады жә не секь­юритизацияны жү ргізетін қ андайда бір агенствалардың болуын кө біне талап етпейді. Несиелеу схемамы жай болып келеді: банктер ликвидті, табысты жә не жоғ ары сенімді бағ алы қ ағ аздардың қ ажеттілігін жә не тө мен бағ а бойынша жылжымайтын мү лікті несиелеуде заемшылардың қ ажетіліктерін ү йлестіріп, нарық та делдар ретінде жұ мыс істейді. Банк ең алдымен жылжымайтын мү лікке біріншікласстық кепілхат болғ анда несие береді, содан кейін бұ л несиелер біртекті пулдарғ а сначала предоставляет кре­диты под обеспечение первоклассных закладных на недвижи­мость, затем данные кредиты группитопталады. Сондық тан, ипотекалық облигациялар берілген ипотекалық несиелерді қ айта қ аржыландыру ү шін қ ызмет етеді.

Германияда контракттық жинақ тың классикалық формасы бар – қ ұ рылыстық жинақ кассалары, тұ рғ ын ү йлер қ ұ руғ а қ аражаттарды біріктірудің қ арапайым қ ағ идасы бойынша қ ызмет етеді. Қ азіргі қ ұ рылыстық жинақ кассалары – германиядағ ы тұ рғ ын ү й сферасын инвестициялаудың негізгі институттарының бірі.

Францияда тұ рғ ын ү й жинақ шоттарының екі тү рі бар. Біріншісі – жинақ кітапшасы деп аталады. Екіншісі- PEL (тұ рғ ын ү й жинағ ының жоспары) шоттары. орташа жә не ұ зақ мерзімді ипотекалық ссудаларды берумен байланысты ипотекалық операциялар кө біне ірі қ ұ рылыс компанияларына жә не жер иелеріне 3 жылдан 20 жылғ а дейін.

Ұ лы Британия қ ұ рылысшылар қ оғ амының жү йесі табысты қ ызмет етуде, мұ нда тұ рғ ын ү й несиесін алу ү шін қ ұ рылым қ оғ амының салымшысы болу міндетті емес. Соң ғ ы жылдары банктік заң намаларды либерализациялау нә тижесінде, қ ұ рылыс қ оғ амының қ ызметі коммерциялық банктердің қ ызметімен кө біне қ иылысуда.

АҚ Ш тың ипотекалық тұ рғ ын ү й несиесі – бұ л алынатын ү йдің кепілдігіне міндетті орындау ретінде тұ рғ ын ү й алуы ү шін банктерге (несиелік ұ йымдар) немесе заң ды тұ лғ алар (несиелік емес ұ йымдар)физикалық тұ лғ ағ а (азаматтарғ а) 3 жә не оданда жоғ ары мерзімге ұ сынылатын несие. Бү гінгі АҚ Штағ ы тұ рғ ын ү йді қ аржыландыру жү йесі – бұ л жалпы ұ лттық масштабтағ ы кү рделі нарық. Мұ нда кө птеген мекемелер саны, сонымен қ атар ипотекалық банктер, жинақ жә не несие ассоциациялары, коммерциялық жә не жинақ банкілері, сақ тандыру компаниялар, зейнетақ ы қ орлары жә не т.б. қ ызмет етуде.