Орытынды. Бұл дипломдық зерттеу жұмысында жарнаманы қолданудың психологиялық аспектілерінің ерекшеліктері сөз болды

Бұ л дипломдық зерттеу жұ мысында жарнаманы қ олданудың психологиялық аспектілерінің ерекшеліктері сө з болды. Теориялық зерттеу бө лімінің ө зі ү лкен маң ызды мә селелерді қ озғ айтын ү ш бө ліктерден тұ рады.

Жарнама іс-ә рекетінің психологиялық ерекшеліктері, жарнамада қ олданылғ ан суггестивті психотехнологиялар сонымен қ атар жарнаманың адам санасына ә сері туралы жә не жарнаманы қ абылдауда таным процестерінің рө лі туралы анық талады. Ресейлік, шетелдік психолог-ғ алымдар, ө зге ғ ылымдар ө кілдерінің қ ұ нды ой-пікірлері айқ ындалады.

Дипломдық зерттеу жұ мысы мазмұ нын жарнамадағ ы суггестивті психотехнологиялар, жарнамадағ ы мотивация, жарнама шаралары, жарнама бейнелерін қ алыптастырудағ ы психикалық процестердің рө лі жайлы теорияларда толық тыра тү седі.

Жарнама іс-ә рекетінің психологиясы жайлы жазғ ан атақ ты психолог А.Н. Лебедев, Р.И. Мокшанцев, Сэндидж Ч. Фрайбургер В. Ротцолл Феофонов О. Кө зқ арастары толығ ымен ашылып, Жарнаманың жалпы керектігі жә не оны қ олдана білуде адамдардың психологиялық ерекшеліктерін ескеру керектігі дә лелденді.

Жарнама психологиясы жайлы Қ азақ станда ә лі ешкім зерттемеген. Соң ғ ы уақ ытта Қ азақ станда жарнама іс-ә рекеті қ ызу ө рістеуде. Жарнаманы ө ндіруде, зерттеуде ә леуметтік, ә леуметтік- психологиялық, қ абылдаудың ұ лттық этникалық (ә дет-ғ ұ рып, ө неге жә не діни салттар) ерекшеліктерін, экономикалық жағ дайларды ескеру қ ажет. Бізде пайдаланып жү рген жарнамалар Ресей мамандарының жұ мысына сү йенеді. Жарнама ө німдері қ абылдаудың психологиялық ерекшеліктерін ескермей жасалғ андық тан, тиімділігі тө мен болып жатады.

Жарнама ө з мақ сатына толық жету ү шін жарнама мә тінін, бейнесін, тү сті таң дауда адам психикасының ерекшеліктерін есеру керек. Жарнаманың психикалық ә серіне- зейінді тарту, қ ызығ у туғ ызу, тілектерді ояту, интеллект пен эмоцияғ а жағ ымды ә сер ету сияқ ты жағ дайлар жатқ ызылады. Адамғ а жарнаманың ә серін ә леуметтік- психологиялық ішкі дайындық тың жиынтығ ы ретінде тү сіндіретін негізгі компоненттерге- когнитивті, мінез-қ ұ лық тық жә не эмоционалды компоненттерді жатқ ызуғ а болады.

Жарнама мына жағ дайда керек: жаң а ешкімге таныс емес фирма пайда болғ анда; пайдаланушығ а ә лі таныс емес тауар ұ сынғ анда; нарық бір типті тауарлармен толғ анда жә не сатушы дә л ө зінің ө німіне зейін аудару керекті болғ анда; сату кө лемі тө мендегенде; сатушы сатудың кө лемін тез кең ейтуді жоспарлағ анда, жаң а клиенттерді ө зіне қ аратқ анда, жаң а нарық территориясын «иемдену» керек кезінде.

Жарнама мен тұ тынушының мінез-қ ұ лқ ының арасындағ ы арақ атынасты тү сіну ү шін біріншіден, адам мінез-қ ұ лқ ының кө п жақ тылығ ы, оғ ан ә сер ететін факторларды, екіншіден маркетингпен айналысатындар мінез-қ ұ лық тенденцияларына қ арай қ алай топтастырады, ә сер ететін факторлардан қ алай капитал жинайды деген сұ раныстарды нақ тылау керек.

Жарнама ә серінің психологиялық тиімділігін дұ рыс тү сінбеу осы бағ ыттың методологиялық дамуына зиянын тигізеді. Тиімділікті жарнамамен тауар сатудың арасындағ ы тура байланыс деп тү сінеді, яғ ни жарнаманың тұ тынушының тілегіне ә сер ете алатын қ абілетін ғ ана бағ алайды. Ең негізгісі-жарнама тұ тынушығ а тү сінікті болу керек, зейінді аудартатындай, жең іл есте қ алатындай жағ ымды эмоция туғ ызатындай жасалуы тиіс. Осы бағ ыттағ ы психологиялық теория мә селелері жарнаманы қ абылдаудың психологиялық қ ұ рылымы жә не соғ ан сә йкес жарнамалық ә серлердің психологиялық аспектілері жатады.

Жарнаманы кә сіби сараптау мә селелері де кө п зерттелінбеген, психо-семантикалық ық палды қ ажет етеді. Жарнамалық агенттікте істейтін психологтар ү шін кө птеген практикалық қ олданбалы зертттеулер жү ргізу, шығ армашылық ізденіс қ ажет. Тапсырыс берушінің де тұ тынушының да талаптарын ескерген жарнама тиімді болып табылады. Психологтар осы екі жақ тың арасындағ ы диологты қ амтамасыз етуге ұ мтылу керек. Жарнама-объективті, кә сіби абайлы болуы керек. Жарнама тек технологиялық ғ ана емес психологиялық факторлар аймағ ында да жү зеге асырылуы керек.

Сонымен қ орыта келе, адамдардың жарнамағ а тә уелділігі олардың жас ерекшеліктеріне байланысты болатындығ ы, сонымен қ атар жалпы жарнама қ оғ амғ а керек екендігі зерттеу жұ мысында дә лелденді.