Автор-газет-оқырман арасындағы байланыс.

Репортаж. Бұ л жанр тө ң ірегінде зерттеушілер арасында тү рлі кө зқ арастар бар. Ал, осы пікірлерден шығ атын қ орытынды, біріншіден, репортаж - негізгі фактіге қ ұ рылатын, оқ иғ аны шындық пен суреттейтін ә рі белгілі бір объектіге арналатын жанр. Бұ л қ асиеттердің барлығ ы оның хабарлама жанрына жататынын дә лелдейді.
Екіншіден, репортаж - эмоциямен жазылады. Оқ иғ аны ә серлі етіп, ә демі сө здермен ө рнектейді.
Ү шіншіден, репортаж - халық тың кө зі мен қ ұ лағ ы тә різді. Оны жазу кез келгеннің қ олынан келе бермейді. Репортажды жазу ү шін оның жанрлық ерекшелігін жете мең герген жө н. Оны жазғ ан журналист ө зі қ атысқ ан немесе ө зі бақ ылап тұ рғ ан оқ иғ аны ә лі жеткенше кө ркем тілмен жазуы керек.
Тө ртіншіден, репортаж - нақ ты бір уақ ыт аралығ ындағ ы болып ө ткен жаң алық ты, оқ иғ аны қ амтиды. Репортаж басқ а хабар жанрлары сияқ ты жаң алық ты, оқ иғ а, қ ұ былысты жай хабарлай салмайды, кө з алдымызғ а елестетеді, суреттеп кө рсетеді. Оқ иғ аның болғ ан жері, ондағ ы кейіпкердің кө ң іл-кү йі репортаж арқ ылы кө рсетілуге тиіс.
Бесіншіден, репортажда автор кө рген-білгенін тізе беру емес, оқ иғ аның ең маң ызды, керек тұ старын ғ ана баяндайды. Репортажда проблема кө теріліп, ұ сы-ныс-пікір айтылуы тиіс. Репортажда ойдан қ осуғ а болмайды, ол оқ иғ а сә ттерін дә л беруге, ондағ ы ә рбір сә тті шын, болғ ан қ алпында суреттеп, иә болмаса хабарлауы керек. Ең негізгісі - факті дә л ә рі нақ ты берілуі тиіс.
Репортаждағ ы басты мақ сат — оқ иғ аны елестету, кө рсету, суреттеу болып табылады. Мысалы, газет репортажы ең қ иыны. Себебі, оқ ырман оны оқ ып отырып, оқ иғ аны кө з алдынан еткізуі шарт. Бұ ндағ ы оқ ырманның оны кө з алдынан ө ткізіп, сезінуі, бір сө збен айтқ анда, барлығ ы да автордың жазу шеберлігіне байланысты. Ал, керісінше, радио мен теледидарда салыстырмалы тү рде жең ілірек. Ө йткені, эфирден дауыс, кө ң іл-кү й естіледі, теледидардан ә рі кө ріп, ә рі естиді.
Репортаж негізінен 3-ші жақ та баяндалады. Ә йтсе де, онда автордың «мені» айрық ша білініп тұ рғ аны шарт. Ө йткені, оның осы «мені» репортажда оны жә не бір қ ырынан кө рсетуге кө мектеседі. Автор мұ нда мә селенің тек сыртына ғ ана ү ң іліп қ оймай, «ө зінің» «мені» арқ ылы оқ иғ аның ішкі тылсымын да тү сіндіруге тырысады. Яғ ни, бұ л жерде репортаждың басты кейіпкері-автордың ө зі. Басқ а хабарлама жанр-лар негізінен болғ ан оқ иғ аны хабарлаумен шектелсе, ал репортаж болса қ ысқ а жазылатынына қ арамастан, қ ұ былысты жан-жақ ты, барлық кө рінісімен суреттеуге тырысып, ә рекет жасайды.Енді репортаждың тілдік қ ү рылымына келетін болсақ, онда репортаж жазу барысында кө птеген нә рселер қ амтылады. Мысалы, хабарлау, суреттеу, кө рсету, бағ алау т.б. Бұ л қ асиеттерді қ амту автор тілінің тартымдылығ ын талап етеді. Сондық тан да біз репортаждан басқ а да газет жанрларына тә н элементтерді кездестіріп отырамыз. Бұ л жө нінде орыс зерттеушісі Е.Рябчиков: «Репортаж басқ а жанрлардың арасында кө рнекті орын алады. Ол бойына очерк, интервью, есеп, корреспонденция сияқ ты тү рлі жанрлардың ең жақ сы белгілерін жинай білген. Оның басқ алардан айырмашылығ ы - белсенділігі мен кү рескерлігінде, ө мірдің алуан тү рлі тақ ырыптарын қ озғ ай білуінде. Кез келген оқ иғ аны жаза отырып, репортер оқ иғ а кө ріністерін ә демі суреттейді, қ атысушы адамдарғ а мінездеме беріп, олардың бет-бейнесін шебер жасайды. Сондай-ақ, оқ ырманғ а олардың тілдік белгілерін кө рсетуге, езі жазып отырғ ан (завод, цех, т.б.) органдарының ауасымен тыныстатуғ а тырысады», - деп жазғ ан.
Репортаж, ә детте, бір оқ иғ а тө ң ірегінде жазылғ ан-дық тан нақ ты фактіге қ ұ рылуы керек. Басты міндет - шындық ты кө рсету. Жалпы алғ анда, репортаж ауызекі сө йлеу жә не кітаби стилмен жазылады. Ал, ауызекі сө йлеу стилі болса, автордың «менімен» тығ ыз байланысты. Бә рімізге белгілі бұ л екі стилдің жазылуы ө те жең іл ә рі баршағ а тү сінікті болып келеді. Бұ ғ ан себеп, репортаж қ ысқ а болғ ан соң, оғ ан тү сінікті, қ арапайым тілмен жазылу тә н. Тегі, репортажды жақ сы жазамын деп ә рсіз метафора, эпитет, қ иын да кү рделі метонимия, ә лсіз ә серлі ету қ ұ ралдарын қ олдану дұ рыс емес. Себебі, дұ рыс қ олданыс таппағ ан тіркестер, материалдың шынайы рең ін, ә рін жояды. Бұ л жерде тағ ы бір ескеретін жай репортажды ә серлі етіп жазудың екінші бір жолы - диалогты қ олдану. Егер автор ө зінің айтар ойын оқ ырманғ а диалог арқ ылы ұ қ тыра алса, репортаж кө ркемдігі одан ә рі арта тү сері сө зсіз.