Клиникалық мысал

72 жастағ ы ер адам, 2 кү н бойы несеп шығ армағ анына шағ ымданады. Осы уақ ытқ а дейін жиі-жиі тү нде несеп шығ аратынына (бір тү нде 8 ретке дейін), сонымен қ атар несеп шығ ару кезінде зә рдің бө лінуі ұ зақ уақ ыт, ү зілісті болуына, несеп шығ ару соң ында несепқ уық тың босамауы сезіміне шағ ымдары болғ ан. Бұ л шағ ымдары ү ш жыл бұ рын пайда болып, біртіндеп ү дей тү скен. Жалпы жағ дайы қ анағ аттанарлық қ а жақ ын. Тері тургоры қ алыпты. Гемодинамикасы ө згеріссіз. АҚ Қ 125/80 мм.с.б.б., симфизді пальпациялау барысында қ асағ а ү стінде жұ мсақ, басқ анда ауырмайтын тү зіліс анық талды. ЖҚ А ерекшеліктерсіз, биохимиялық қ ан анализінде: креатинин 320 мкмоль/л, мочевина 14ммоль/л, зә рде лейкоциттер 12-16 к/а, эритроциттер 4-6 к/а.

Талқ ылау

Несеп шығ ару ө зегінің бітелуі нә тижесінде дамығ ан постреналды БЖЗ, 3 (F) сатысы, 24 сағ аттан артық ануриямен жә не сарысу креатининінің 3 еседен артық жоғ арлауымен байланысты (KDIGO, 2012). Бұ л жастағ ы науқ астарда ең мү мкін болатын себебі – қ уық асты безінің гиперплазиясы (қ атерсіз жә не қ атерлі). Қ уық асты безінің гиперплазиясының этиологиясы – тестостерон ө ндірілуінің бұ зылысы. Қ уық асты безінің қ атерсіз гиперплазиясы, ал кейде оның жасушаларының рактық ө згерісі дамуы мү мкін. 70 жастан кейін ер адамдарда кездесу жиілігі 90 %. Несептің іркілуі зә ршығ ару жү йесі инфекциясының дамуына ық пал жасауы мү мкін. Диагностикасы: осығ ан тә н шағ ымдары мен анамнезі, несепқ уық тың, қ уық асты безінің пальпациясы, гиперкреатининемия, ЖЗА. Бү йрек, несепқ уық жә не қ уық асты безінің УДЗ-і, микционды цистография, қ атерлі жә не қ атерсіз тү зілістер арасында ажырату диагностикасын жү ргізу ү шін – қ уық асты безіне тә н антиген дең гейін анық тау. Тез арада жү ргізілетін ем: қ уық катетеризациясы, зақ ымдалу сатысы мен себептеріне байланысты қ уық асты безі кө лемін оперативті (трансуретральді резекция, простатэктомия) немесе консервативті (альфа-адреноблокаторларды тағ айындау) кішірейту.

Қ азіргі кезде БЖЗ-ның: ауруханалық жә не ауруханадан тыс 2 тү рін ажыратады.

Ауруханадан тыс БЖЗ пререналды (70%), постреналды (17%) себептерден дамиды, олардың ішінде жалпы ө лім кө рсеткіші 15% қ ұ райды. Ауруханалық БЖЗ-да ө лім кө рсеткіші жоғ ары. 40%-да ЖТН болады, 15% - дә рілік препараттар, 10% - рентгенконтрастты препараттар, 5% - Қ Қ СЕП ә серінен дамиды. БЖЗ реанимация бө лімшесінде кө біне ЖТН нә тижесінде дамиды (76%), ал пререналды себебі аз (18%) (Р.Шрайер, 2009). ЖТН реанимация бө лімшесінде кө п факторлы жә не полиорганды жетіспеушілік синдромының бір кө рінісі болып табылады.

БҮ ЙРЕКТІҢ ЖЕДЕЛ ЗАҚ ЫМДАЛУЫНЫҢ ПАТОГЕНЕЗІ

БЖЗ-ын сә тті емдеу дә рігердің бү йрек зақ ымдалуының себептерін жә не оның даму барысын жетік білуіне байланысты. Соң ғ ы жылдарда БЖЗ-ның патогенезі жө ніндегі тү сініктер кең ейді.