Дәрілік препараттарды фальсификациялау.

Жалғ ан жасалғ ан дә рілік заттардың келесідей тү рлері бар:

· қ ұ рамындағ ы ә сер етуші затының болмауы (этикеткасында кө рсетілуіне қ арамастан);

· қ ұ рамында бар ә сер етуші заттардың этикеткада кө рсетілгенмен сә йкес еместігі;

· қ ұ рамында ә сер етуші заттың болуы, бірақ этикеткада кө рсетілгеннен аз мө лшерде (кей жағ дайда кө п мө лшерде);

· ә сер етуші заттардың болуы, олардың этикеткада кө рсетілген мө лшермен қ ұ рамы жағ ынан жә не саны жағ ынан сә йкес, бірақ этикеткада кө рсетілген ө ндірушілерден басқ а ө ндірушілер дайындағ ан.

Жалғ ан дә рілік заттарды дайындаумен кей жағ дайларда техниканың соң ғ ы жетістіктерімен жабдық талғ ан ірі кә сіпорындар айналысады, кейде - ө ндірістік технологияларғ а мү лдем сә йкес келмейтін ұ сақ кә сіпкерлер айналысады. Мұ ның нә тижесінде жалғ ан дә рілік заттар заң ды жұ мыс істеп тұ рғ ан кө п елдердің фармацевтикалық жү йелеріне тү сіп, заң ды дұ рыс жолмен ө ндірілген жә не тіркелген препараттармен араласып араласып кетеді. Бұ дан ө зге олар кейбір дамушы мемлекеттердің дә рілік заттардың бақ ылаусыз реттелмеген нарығ ында таратылады (қ ара жә не «сұ р»*).

Жалғ ан дә рілік заттарды жасауғ а ық пал ететін факторлар:

· заң намалық базаның ә лсіздігі;

· қ олданыстағ ы заң намалық қ ұ жаттарды толық қ анды тиімді қ олданбау;

· дә рілік препараттарды регмаменттейтін ұ лттық органның немесе оның қ ұ зіретінің жетіспеушілігі, қ аржылық жә не кадрлар ресурсының болмауы;

· айналым сферасындағ ы заң бұ зушылық тар ү шін жеткіліксіз жазалау;

· дә рілік препараттардың фармацевтикалық нарық та жылжу схемасының шектен тыс кө п этаптылығ ы, соның ішінде делдалдар санының кө птігі;

· бағ аның тым қ ымбаттығ ы;

· дә рілік препараттарды заң сыз ө ндіру мү мкіндіктерінің дамуы (соң ғ ы заманауи жабдық тардың қ олжетімділігі, атап айтқ анда полиграфиялық);

· коррупция жә не кө зқ арастардың конфликті;

· сұ раныстың ұ сыныстан артық болуы.

Жалғ ан дә рілік препараттарды органолептикалық ә діспен анық тау тә сілдері

Дә рілік заттың жалғ ан екендігін анық тауда ең кө п нә тижені дә рілік қ алыпты жә не орамын сыртқ ы қ арау арқ ылы анық тау береді.

Мү мкін болатын жалғ андық белгілер:

· этикетка тексіндегі қ ателер, біріншіден препараттың, ө ндірушінің атауларының дұ рыс еместігі, сондай-ақ тауарлық белгіні (эмблеманы) жасағ анда жіберілетін қ ателіктер;

· этикетка форматының немесе орам формасының тү пнұ сқ алық ө німдікінен ө згешелігі;

· тү пнұ сқ амен салыстырғ анда этикетка мен орамдағ ы басылым сапасының жә не графикасының тө мен болуы,;

Жалғ ан дә рілік заттар бө ліну жү йелерінде жиі кездеседі: дә ріханаларда, кө терме сауда базаларында, ауруханаларда жә не т.б. Оларды фармацетвикалық инспекторлар, кеден, полиция қ ызметкерлері, фармацевтикалық ө ндірістің ө кілдері, дә ріхана қ ызметкерлері, медперсонал, дистрибьюторлық ұ йымдардың қ ызметкерлері, бақ ылау-сараптама зертханасының аналитиктері анық тайды.