Лемдік азық-түлік мәселесі , шешу жолдары.

Аштық қ ұ былыс ретінде бұ л ә лемге таң сық жаң алық емес. Мысалы, ХІХ ғ асырда Қ ытай елінде аштық тан 100 млн адам кө з жұ мса, Ү ндістанда соң ғ ы 50 жыл ішінде 20 млн-ғ а жуық адам кө з жұ мғ ан.

Қ азіргі таң да аштық тек жергілікті кө лемде ғ ана ө тпей, барлық континентті жайлап, астрономиялық масштабтарғ а ие. Аштық тың ә р тү рлі формаларынан зардап шегетін зона ә лемдік картада Экватордың екі жағ ын да қ амтып шектерін кемітпесе, ұ лғ айтуда. Африка қ ұ рлығ ын “аштық полюсі” десе артық болмас.

Жалпы аштық қ а ұ шырағ ан адамдардың нақ ты санын беру кү рделі де кешенді жұ мыс болып табылады. Біріншіден, қ ұ рғ ақ шылық жылдар тез арада мол жауын-шашын жылдарымен алмасып, ашық қ андар саны қ ұ былмалы тү рде ө згеріп отырады. Екіншіден, ашық қ андарғ а статистика жү ргізетін ұ йымдардың есептемелері ә рқ ашан ә р қ илы болып келеді.

БҰ Ұ -ның азық -тү лік жә не ауыл шаруашылық мә селелерімен айналысатын қ ұ рылымының (ФАО) есептемесі бойынша ашық қ ан адамдар саны - 800 млн-ге жетті десе, Қ айта қ ұ ру жә не даму халық аралық банкі эксперттерінің есепеуі бойынша – 1 млрд-қ а жетті дейді.

Дамушы мемлекеттер ә лем халқ ының 70 %-ын қ ұ рап, қ олдарында ә лемдік азық тү лік айналымның тек 30 % - ын ғ ана шоғ ырландырғ ан.

Яғ ни, бұ л статистикағ а жү гінетін болсақ, дамушы елдің бір азаматына орташа есеппен алғ анда дамығ ан елдің азаматынан 3 есе кем тағ ам ө німі келеді деген сө з.

Ә рбір минут сайын бір адам аштық тан кө з жұ мып отырады.

1 тә улік сайын 35 мың адам.

Жыл сайын 30-40 млн адам.

Ашық қ ан региондардың дә стү рлі ауыл шаруашылығ ы біртектілігімен жә не консервативтілігімен (ескіні жақ тау) айрық шаланады. Қ алыптасқ ан тенденция бойынша “Ү шінші ә лем” мемлекеттер ең бегінің ө німділігі антикалық Греция мен Римнің ө німділігінен ә лдеқ айда тө мен болып келеді. Тә жірибелер мен тә уекелге барғ ысы келмейтін шаруалар техникалық жә не агрономиялық жаң алық тарды елеп-ескергісі келмейді.

Ә лемдік азық -тү лік мә селесінің ө ткірлігі тек оның жетіспеушілігінде ғ ана емес, сонымен қ атар, оның тө мен сапасында. Ашық қ ан мемлекеттерге сапасы нашар ө німдерді арзан бағ ағ а ө ткізу кең етек алғ ан проблемалардың бірі. Ауыр металдармен, пестицидтермен, канцерогендермен ластанғ ан тағ ам ө німдері демікпе, туберкулез, асқ орыту органдарының ауруына, мидың дисфункциясына алып келеді.

Қ алыптасқ ан ә лемдік азық -тү лік мә селесін шешудің бір жолы – “жасыл революцияны” қ алыптастыру. Бұ л идея алғ аш ХХ ғ асырдың 60-шы жылдары пайда болғ ан. Оның мә ні - тропик жә не субтропик жағ дайларында дә стү рлі бидай ө німдеріне қ арағ анда, мол ө нім бере алатын жаң а “ергежей” бидай сорттарын іс –жү зінде сапалы тү рде енгізіп, кең масштабта пайдалану.

Ресурсты дағ дарыс, салдары, шығ у себебі, шешу жолдары.

Генофондтың ө згеруі, ортаның жалпы агрессиясының ө суі, тірі ағ заларғ а жаң а ә серлердің пайда болуы.