Дроссельдік шығындарды азайту жолдары

Дроссельді айналманың суық ө ндірімінің азаю себебі тоң азытқ ыш заттың бір бө лігінің дроссельдеу кезінде буғ а айналуы. Тоң азытқ ыш зат дроссельге қ анық қ ан сұ йық кү йінде келтіріледі. Дроссельденгенде булануды азайту ү шін тоң азытқ ыш затты дроссельдеу алдында аса суыту қ ажет (21- сурет).

Аса суыту шық тандырғ ыштың ө зінде арнайы жылу алмастырғ ышта 10°С дейін, регенативті жылу алмастырғ ышта 25°С дейін болуы мү мкін. Аса суытқ анда артезиан қ ұ дығ ының суы алдымен арнайы жылуалмастырғ ышқ а, сонан кейін шық тандырғ ышқ а беріледі.

Регенеративті жылу алмастырғ ышта сұ йық тоң азытқ ыш зат буландырғ ыштан шық қ ан тоң азытқ ыш заттың суық буымен дроссельдеу алдында суытылады. T-S жә не lg – i диаграммаларындағ ы 3-4 ауданы аса суыту процесіне жатады. Аса суыту айналманың меншікті суық ө ндірімін арттырады. Ол мына тең деуге тең Δ q₀ = а -5-6- б (ауданы).

21- сурет. Дросселдеу ү рдісінің T-S жә не lg – i диаграммалары

Айналмада жұ мсалғ ан жұ мыс ө згермейді. Сондық тан тоң азыту коэффициенті артады:

(2.37)

Регенеративті жылу алмастырғ ышта тоң азытқ ыш заттың буы аса қ ыздырылады (1-1^ʹ -ү рдісі). Бұ л сығ ымдағ ыштың жұ мысын арттырады. Аса суыту айналманың суық ө ндірімін кө бейтсе, аса қ ызғ ан бу сығ ымдағ ыштың жұ мысын арттырады. Аса суытудың бұ л жолының тиімділігі Δ q₀ = Δ l _k қ атынасына байланысты. Ал бұ л қ атынас тоң азытқ ыш заттың қ асиеттеріне байланысты. Регенеративті жылу алмастырғ ышта, дроссельдік шығ ыны кө п тоң азытқ ыш заттарды аса суыту тиімді.

Тоң азытқ ыш заттардың ішіндегі ең кө п қ олданатын тоң азытқ ыш зат ол фреондар. Ал аммиакты шық тандырғ ыштың ө зінде немесе арнайы жылу алмастырғ ышта сумен суытқ ан тиімдірек болып келеді.

Аса суытудың ә р градусы аммиакты тоң азытқ ыш машинаның суық ө ндірімін 0, 4%, фреонды машинаның суық ө ндірімін 0, 43%, ал кө мірқ ышқ ыл газымен жұ мыс істейтін тоң азытқ ыш машинаның суық ө ндірімін 1, 75% арттырады.