Главная страница Случайная страница
Разделы сайта
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
Толқындар дифракциясы. Гюйгенс-Френель принципі
|
|
• Электромагниттік толқ ын біртекті ортада таралғ ан кезде толқ ын фронтының геометриялық пішіні ө згермейді. Егер де толқ ын мө лдір емес кедергілері бар немесе сыну кө рсеткіші шұ ғ ыл ө згеретін аймақ тары бар біртекті емес мө лдір ортада тарлатын болса, онда толқ ын фронты бү лінеді, кең істікте интенсивтіліктің ү лестірілуі ө згереді. Толқ ындардың жолдарында кездесетін кедергілер мен бө геттерді орап, айналып ө ту қ ұ былысы дифракция деп аталады. Кең мағ ынада, дифракция деп жарық тың тү зу сызық ты жолдан кез - келген ауытқ уын немесе бұ рылу қ ұ былысы айтылады. Яғ ни, толқ ынның тү зу сызық ты таралуынан, геометриялық оптиканың заң дарынан ауытқ уы дифракция деп аталады.
Гюйгенс-Френель принципі.
Жарық дифракциясының заң дылық тарын екі негізгі қ арапайым принциппен тү сіндіруге болады.
· Гюйгенс принципі: Толқ ын фронтының кез-келген нү ктесі екінші толқ ын кө здері болып табылады да, олар біртекті ортада 
жылдамдық пен таралады.
· Интерференция заң ы: Толқ ын фронтының барлық нү ктелері бірдей жиілікте жә не бірдей фазада тербеледі, когерент жарық кө здерінің жиыны болып табылады, когерентті толқ ындар интерференцияланады, яғ ни беттеседі.
· Бұ л принциптер бойынша жарық дифракциясына сан жағ ынан анализ беруге жеткіліксіз, сондық тан Френель 3–ші болжау айтты: егер толқ ын фронтының S жазық тығ ының бір бө ліктері жарық ө ткізбейтін тосқ ауылмен жабылғ ан болса, онда 2–ші толқ ындар S жазық тық тық тың ашық беттерімен ғ ана тарайды.
· 
· Оптикада Френель дифракциясы мен Фраунгофер дифракциясы деп шартты тү рде екіге бө лінеді. Френель дифракциясы – сфералық толқ ындар дифракциясы, Фраунгофер дифракциясы – параллель шоқ тар немесе жазық толқ ындар дифракциясы.
· Егер жарық кө зінің алдына тар саң ылауы бар тосқ ауылды қ оятын болсақ, онда тосқ ауылдың артындағ ы экранда кө лең келік интерференциялық max жә не min-дарды кө ре аламыз. Мысалы нү ктелік жарық кө зінің алдына жарық ө ткізбейтін кішкене дискіні орнататын болсақ, онда дискінің арғ ы жағ ында тұ рғ ан экранда концентрлі қ ара-қ оң ыр жә не ақ сақ иналар пайда болады. Ал дискінің радиусын ұ лғ айтқ ан сайын, ақ сақ иналадың немесе дақ тың интенсивтілігі азая береді.
· Дифракциялық тор -бір жазық тық та жатататын жә не ені бойынша мө лдір емес жолақ тармен бө лінген ендері тең параллель саң ылаулар жү йесі
· Ақ жолақ ты пайдаланғ ан кезде ә р максимум кемірқ осақ тү стеріне боялады: ішкі шеті – кө гілдір, сыртқ ы – қ ызыл, себебі кө гілдір ұ ысұ а толқ ындар, ал қ ызық тү ске ұ зын толқ ындар сә йкес келеді
· 
Тордың п ериоды
·
· N – бірлік ұ зындық тағ ы штрихтер саны.
· Егер дифракциялық тор N болса, онда негізгі максимумдар шарты:
 |
· Интерференция жә не дифракция заң дарына негізделіп кең істіктік бейненің тү сіру жіне оны айқ ындаудың жаң а тә сілі голография пайда болды. Голография интерференциялық бейненің регистрациясына негізделген
|
|