Интернет желілері

ARPANET желілерінде компьютерлер арасындағ ы мә ліметтерді тасымалдау дестелер коммутациясы ә дісімен іске асырылғ ан, бұ л ә діс датаграммалар ә дісі деген атқ а ие болғ ан.

ARPANET желілерінің тү йіндері арасындағ ы дестелерді тасымалдау іс-ә рекеттері IP-протоколымен (Internet Protocol) – желілік дең гейдегі протолколмен – жә не TCP (Transmission Control Protocol) – кө ліктік дең гейдегі протоколмен. Соң ғ ы жылдары IP-технологияның кең інен таралуы бірнеше шешуші қ ұ рылымдармен анық талады, солардың ішіндегі ең маң ыздыларын кө рсетіп ө тейік.

1. Жан-жақ тылық. IP протоколдары бү гінгі кү де жергіліктіден (локальдіден) бастап магистральді желілермен аяқ талатын барлық желілік сегменттерде қ олданылады. IP-технологиясы мә ліметтерде, сө здер мен бейнеақ параттарды беруге арналғ ан. Бағ ытталғ ан IP протоколдарының базасында белгіленген (фиксированные), сондай-ақ сымсыз желілер қ ұ рылады. Ең басында корпоративті желілерде қ олданылғ ан TCP/IP стегі, жалпы қ олданыстағ ы байланыс желлерінде кең қ олданысқ а ие болды.

2. Масштабтылық. Ірі масштабталғ ан желілер жылдам ө ркендеуге, дамуғ а қ абілетті болу керек. IP базасындағ ы желілерді масштабтау ARPANET желілерін қ ұ ру кезінде енгізілген негізгі қ ұ рамның бірі болып табылады, ө йткені ең басынан-ақ, кө птеген желілерді біріктіруге мү мкіндік беретін протокол қ ұ ру тапсырмасы қ ойылғ ан. Интернеттің қ азіргі кездегі масштабтарын сипаттайтын сандық бағ алаулар, глобадьді желіні қ ұ руғ а арналғ ан алғ ышарт болып табылады.

3. Ашық болу. Интернет желісі ашық жү йелер негізінде тіркеледі. Бұ л дегеніміз, протоколдар мен интерфейстер қ ұ рылымын анық тайтын аз ғ ана ережелер санын орындау кезінде, желіде ә р тү рлі апараттар мен бағ дарламалық қ ұ ралдар бірлесіп ә рекет етуі мү мкін. Желілерді кез-келген протоколдар арқ ылы ІР желілеріне біріктіру ережелері салыстырмалы тү рде қ арапайым, жә не де протоколдардың келісушілігін қ амтамасыз ететін шлюздердің базасында іске асырылады. Ө ткен ғ асырдың 90-жылдарындағ ы Интернет желілерінің ә лемдік дамуы бағ дарламалық қ амтамасыз етудің, микроэлектроника мен жоғ ары ө німді байланыс жү йелерінің ілгерілеуінің жә не де телекоммуникациялық заң дар мен реттелулердің тура нә тижесі болып табылады. Интернет желілерінің масштабы ө скені соншалық, желілік Операторлардың, жабдық тарды ө ң деушілердің, қ ызмет кө рсетулерді қ амтамасыз етушілердің (провайдерлер), жә не де тұ тынушылардың арасында Интернет желісін қ ызмет кө рсетулердің барлық тү рлерін қ амтамасыз ететін қ андай-да бір жан-жақ ты (универсальный) желіге тү рлендіру мү мкіндігі туралы ойлары біртіндеп қ алыптаса бастады.