Жеке кедендік тексеріп қарау– кедендік бақылаудың ерекше түрі.

Кедендік жеке тексеріп қ apaу - кедендік бақ ылаудың ерекше нысаны ретіндеп жеке тексеріп қ арау Қ азақ стан Республикасының кедендік шекарасы арқ ылы ө тетін не кедендік бақ ылау аймағ ындағ ы немесе халық аралық ә уежайдың транзит аймағ ындағ ы жеке тұ лғ анын Қ азақ стан Республикасының заң дарын бұ зу объектілері болып табылатын тауарларды ө зінде жасырып, бермей тұ р деп ойлауғ а жеткілікті негіздер болғ ан жағ дайда, кеден органы басшысының, оны алмастырушы адамның не Қ азақ стан Республикасының кедендік шекарасындағ ы бақ ылау-ө ткізу пункті уә кілетті лауазымды адамның жазбаша шешімі бойынша жү ргізіледі. Жеке тексеріп карауды тексеріп каралатын адаммен бір жыныстағ ы кеден органының лауазымды адамдары сол жыныстағ ы екі куә гердің қ атысуымен санитарлық -гигиеналық талаптарғ а сай келетін оқ шауланғ ан ү й-жайда жү ргізеді. Жеке тексеріп караудың жү ргізілгендігі туралы кеден ісі мә селелері жө ніндегі уә кілетті орган бекітетін нысан бойынша хаттама жазылады. Жеке кедендiк тексерiп қ арауды жү ргiзу туралы шешiм кеден органы лауазымды адамының баянхатына бұ рыштама қ ою арқ ылы жазбаша нысанда қ абылданады, не жеке қ ү жатпен ресiмделедi. Жеке кедендiк тексерiп қ арау басталар алдында кеден органының лауазымды адамы жеке тұ лғ ағ а тексерiп қ арауды жү ргiзу туралы шешiмдi кө рсетуге, жеке тұ лғ аны мұ ндай тексерiп қ арауды жү ргiзу кезiндегi қ ұ қ ық тарымен таныстыруғ а жә не жасырғ ан тауарларын ө з еркiмен беру туралы ұ сыныс жасауғ а мiндеттi. Жеке тұ лғ аның жеке кедендiк тексерiп қ арау туралы шешiмімен танысу фактiсiн кө рсетiлген тұ лғ а мұ ндай тексерiп қ арауды жү ргiзу туралы шешiмдегi, тиiстi жазбамен куә ландырады. Мұ ндай ә рекеттердi жасаудан бас тартқ ан жағ дайда бұ л туралы жеке кедендiк тексерiп қ арауды жү ргiзу туралы шешiмге осындай тексерiп қ арауды жү ргiзу туралы шешiмдi жариялағ ан кеден органы лауазымды адамының қ олымен куә ландырылатын белгi қ ойылады. Жеке кедендiк тексерiп қ арауды жү ргiзу кезiнде кеден органы лауазымды адамының ә рекетi жеке тұ лғ аның ар-намысы мен абыройына нұ қ сан келтiрмеуге, тексерiлiп қ аралатын тұ лғ аның денсаулығ ына заң сыз зиян жә не мү лкiне залал келтiрмеуге тиiс.

Ө зiне қ атысты жеке кедендiк тексерiп қ арау жү ргiзiлiп отырғ ан жеке тұ лғ аның:

1)жеке кедендiк тексерiп қ арауды жү ргiзу басталғ анғ а дейiн кедендiк тексерiп қ арауды жү ргiзу шешiмiмен жә не тә ртiбiмен танысуғ а;

2) ө з қ ұ қ ық тары мен мiндеттерiмен танысуғ а;

3) тү сiнiктемелер беруге жә не қ олдаухаттарды мә лiмдеуге;

4) ө зiнде жасырғ аң кеден одағ ының кеден заң намасын бұ за отырып ө ткiзiлмек тауарларды ө з еркiмен беруге;

5) жеке кедендiк тексерiп қ арауды жү ргiзетiн кеден органы лауазымды адамы жеке кедендiк тексерiп қ арауды жү ргiзу туралы актiге мiндеттi тү рде енгiзе отырып, мә лiмдеме жасауғ а;

6) ана тiлiн пайдалануғ а, сондай-ақ аудармашының қ ызметтерiн пайдалануғ а;

7) кедендiк тексерiп қ арауды жү ргiзу туралы акт жасалып болғ ан соң онымен танысуғ а жә не актiге енгiзуге жататын мә лiмдемелер жасауғ а;

8) жеке кедендiк тексерiп қ арау жү ргiзетiн кеден органы лауазымды адамдарының ә рекеттерiне Қ азақ стан Республикасындағ ы кеден iсi кодексіне сә йкес шағ ымдануғ а қ ұ қ ығ ы бар.

Жеке кедендiк тексерiп қ арау барысында тексерiлiп қ аралатын тұ лғ а немесе оның заң ды ө кілі жеке кедендікксеріп қ арау жү ргізетін кеден органы лауазыымды адамының заң ды талаптарын орындауғ а мiндеттi.

Жеке кедендiк тексерiп қ арауды тексерiлiп қ аралатын адаммен бiр жыныстағ ы кеден органының лауазымды адамдары сол жыныстағ ы екi куә гердiң қ атысуымен санитарлық -гигиеналық талаптарғ а сай келетiн оқ шауланғ ан ү й-жайда жү ргiзедi. Бұ л ү й-жайғ а басқ а жеке тұ лғ алардың кiруiне жә не олардың тарапынан жеке кедендiк тексерiп қ араудың жү ргiзiлуiн қ адағ алау мү мкiндiгiне жол берiлмеуге тиiс. Тексерiп қ аралатын адамның денесiн тексерiп зерттеудi, қ ажет болғ ан жағ дайда арнайы медициналық техниканы пайдалана отырып, медицина қ ызметкерi ғ ана жү ргiзуге тиiс.

Медициналық қ ызметкер жеке кедендiк тексерiп қ арау туралы шешiмдi орындаудан жалтаруғ а қ ұ қ ылы емес. Кә мелетке толмағ ан немесе ә рекетке қ абiлетсiз жеке адамды жеке кедендiк тэксерiп қ арау кезiнде оның заң ды ө кiлдерi (ата-аналары, асырап алушылары, қ орғ аншылары, қ амқ оршылары) немесе оны алып жү ретiн адамдар қ атысуғ а мiндеттi.

Жеке кедендiк тексерiп қ арауды жү ргiзу туралы Кеден одағ ы комиссиясының иiешiмiмен бекiтiлетiн нысан бойынша екi дана етiп актi жасалады. Бұ л акт жеке кедендiк тексерiп қ арау барысында не тiкелей ол аяқ талғ аннан кейiн жасалуғ а тиiс. Актiге жеке кедендiк тексерiп қ арауды жү ргiзген кеден органының лауазымды адамы, оғ ан қ атысты тексерiп қ арау жү ргiзiлген жеке адам не оның заң ды ө кiлi иемесе оны алып жү рген адам, куә герлер, ал тексерiп зерттеу жү ргiзiлген кезде медициналық қ ызметкер қ олдарын қ ояды.