Жасанды тістерді таңдау.

Жасанды тістерді таң дау арқ ылы шайнау қ ызметін келтіруге жә не эстетикалық кө ркемдік жағ ынан жақ сы нә тиже алуғ а болады. Кө ркемдік жағ ынан ең бастысы алдың ғ ы тістерді таң дау болып табылады. Олардың пішініне, тү сіне, ө лшеміне басты кө ң іл бө лінеді. 1907 ж Вильямс ә ртү рлі нә сіл жә не тайпа адамдарының бас сү йектерін тексеру нә тижесінде, ол тістердің қ андай да нә сілге тә н емес екендігін дә лелдейтін ойғ а келді. Ө з тексерулерін қ орытындылай келе, ол тістердің барлық нә сілге тә н ү ш тү рін ажыратады. Оларғ а тә н белгілер алдың ғ ы тістерге, ә сіресе орталық жә не бү йір кү рек тістерде анық білінеді.

Бірінші типтегі тістер олардың кескіш шетінен басталатын ұ зындық тың жартысы бойында немесе жартысынан астамында байланысу бетіндегі сызық тардың параллельді немесе соғ ан жуық болуымен сипатталады.

Екінші типтегі тістердің байланысу бетінде конвергиялық ө ткір сызық тар болады, оны жалғ астырғ анда тістер ұ шында оның қ иып ө туі мү мкін. Бұ л сызық тардың тү зу болуы да мү мкін, кейде тістің медиальды бетінде сә л иілу мен оның дистальды бетінде біршама дө ң естік байқ алады.

Ү шінші типтегі тістер дистальды, ал кейде медиальды беттеріндегі 2 тү рлі дө ң естікпен ерекшеленеді. Бұ л типтегі тістердің барлық беттері мен бұ рыштары аса тым дө ң геленген жә не ә демілеу болады.

Қ азіргі кездері жасанды тістердің жоғ арыда айтылғ ан 3 типімен қ атар ө тпелі тү рлері де дайындалады. Бұ л кезде тістердің пішіні, ұ зындығ ы жә не тү сі де ескеріледі.

Тістердің пішіні мен бет типінің арасында белгілі бір байланыстылық тың бар екендігі анық талынғ ан. Беттің тө ртбұ рышты (квадратты), конус тә різді жә не овальді деп аталынатын ү ш типін ажыратады. Беттің контуры бет сү йегі мен жақ бұ рышы арасында орналасқ ан ұ рттың сол бө лігінің иілуімен анық талынады. Егер ұ рт сызығ ы параллельді болса немесе сә л тө мен қ арай тү ссе, онда беттің пішіні тө ртбұ рышты болғ аны. Егер ұ рт сызығ ы тө мен қ арай тым кө п тарылса, онда беттің конус тә різді, яғ ни сопақ ша болғ аны. Егер ұ рт сызығ ы тө мен қ арай тараса, онда беттің пішіні овальді болғ аны. Осы аталғ ан ү ш типтің арасында ә йелерде жиі кездесетін ө тпелі жұ мсақ пішініді деп аталатын тү ре де болады.

Тө ртбұ рышты бетпен жә не оның тү рлерімен тістердің бірінші типі ү йлеседі. Байланысу беттері бет сызығ ына қ арама-қ арсы бағ ытта болатын конус тә різді, яғ ни сопақ ша беттерге тістердің екінші типі қ олайлылау болады. Беттің овальді пішініне тістердің ү ш типі де ү йлеседі.

Ә дебиеттер:

1. А.М.Маженова, Н.Қ Сейітмә мбетова «Стоматологиялық ортопедия»
2. В.Н.Копейкин, Л.М. Демнер «Зубопротезная техника»
3. В.И.Аболмасов, Аль Хаким «Руковолство по ортопедической стоматологии»
4. С.Д. Калинин «Протезирование беззубой челюсти»

Қ орытынды сұ рақ тар (кері байланыс)

1. Окклюдатор деген не, қ олданылуы
2. Артикулятор деген не, оның тү рлері, қ олданылуы
3. Жасанды тістерді қ алай таң дайды?