Talut və Calutun ƏHVALATI

Musa və fat etdi. Harun ondan qabaq dьnya ilə vidalaş mı ş dı. Onlar Allah risalə tini цzlə rində n irs qoydular. Musadan Tцvrat və Mьqə ddə s sə hifə lə r yadigar qaldı. O Hə zrə t Tцvratı və sə hifə lə ri bir sandı ğ a qoydu. Onu цz caniş ini Yuş ə ’ ibn Nuna tapş ı rdı. Yuş ə ’ ibn Nun, iki də nizin birlə ş diyi yerə etdiyi sə fə rdə Musanı mьş aiyə t edə n cavan idi.

Qı rx il keзdi. Bə ni-İ srail Sinay sə hrası nda yaş ayı rdı lar. Onlar mьharibə və mьbarizə də n və mьqə ddə s torpaqlara hakimlik edə n qьdrə tli bьtpə rə stlə rdə n qorxurdular.

Yuş ə ` ibn Nun peyğ ə mbə rliyə зatdı ğ ı zaman Bə ni-İ srailin зoxu dьnyadan kцзmьş və iş baş ı na yeni nə sil gə lmiş di. Onlar daha dцyьş də n və zalı mlardan qorxmurdular. Yuş ə ’ ibn Nun onları цz mьqə ddə s torpaqları nda azad olmağ a зağ ı rı rdı. Onlar Yuş ə ’in də `və tinə mьsbə t cavab verdilə r. Yuş ə ’ mц`minlə rə rə hbə rlik edir və kafirlə rlə mьbarizə aparı rdı.

Yuş ə ` onlara qə lə bə зalı b, mьqə ddə s torpaqlara daxil oldu. Belə liklə, Bə ni-İ srail dцvlə ti yarandı. Amma, bu dцvlə t зox цmьr sьrmə di. Зьnki, Bə ni-İ srail Yuş ə `in və fatı ndan sonra gьnah və tьğ yana ьz gə tirdilə r. Onlar mьqə ddə s sandı ğ a e`tinası zlı q gцstə rdilə r. İ manları zə iflə dikdə isə zə if bir millə tə зevrildilə r. Ona gцrə də qibtlilə rin hьcumları qarş ı sı nda dцzmə dilə r və onları n dцvlə tlə ri sьqut etdi. Onlar yenidə n qula зevrildilə r.

Mьqə ddə s torpaqda Calut adlı birisi hцkmranlı q edirdi. O, Bə ni-İ srailin kiş ilə rini цldьrьr, qadı nları nı ə sir gцtьrьrdь.

Calut onları torpaqları ndan зı xarı b, mьqə ddə s sandı ğ ı aldı. O zaman Allah Ə rmiya adlı bir peyğ ə mbə ri onlara tə rə f gцndə rdi. O, insanlara цyьd-nə sihə t verdi. Tцvratı n hцkm və tə `limlə rini onları n yadı na saldı və dedi:

-Siz zə if və gьcsьz insanlarsı nı z. Зьnki, ьrə yinizdə iman zə iflə miş dir. Siz qı zı l-gьmьş alə mlə rin rə bbində n зox sevirsiniz. Bьtpə rə stlə rdə n qorxursunuz, amma, Allahdan qorxmursunuz.

Bə ni-İ srail peş iman oldu. Onlar din tə `limlə rinə və hцkmlə rinə qayı tdı lar. Yenidə n iman onları n qə lbinə yol tapdı. Bir gьn mц`minlə rin bə `zisi Allahı n peyğ ə mbə ri Ə rmiyanı n yanı na gə lə rə k dedilə r:

-Calut bizə hцkmranlı q edir. O цz zьlmь ilə bizi xar edir. Allahdan istə ki, bizim ьзьn bir rə hbə r və padş ah seзsin və biz onun bayrağ ı altı nda Allah yolunda mьbarizə aparaq.

Allahı n peyğ ə mbə ri cavab verdi:

-Ə gə r Allah sizə mьharibə və mьbarizə ni vacib etsə, doğ rudan bu ə mrə itaə t edə rsinizmi?

Dedilə r:

-Mьtlə q mьbarizə apararı q. Axı niyə də vuruş mayaq?! Biz цz ş ə hə r və diyarı mı zdan qovulmuş uq.

Ə rmiya dedi:

-Mə n tezliklə bu mə sə lə ni Allahdan sizin ьзьn istə yə cə yə m.

Bir mьddə t keзdi. Bə ni-İ srail Allahı n fə rmanı nı gцzlə yirdilə r. Gьnlə rin bir gьnь Ə rmiya peyğ ə mbə r gə lib, onlara mьjdə verdi:

-Allah Talutu sizə rə hbə rlik ьзьn seзmiş dir.

İ ndi gцrə k Talut kimdir? Onun Bə ni-İ srail ilə sə rgьzə ş ti necə olmuş dur?

TALUT

Talut kası b və yoxsul bir cavan idi. O, Yusifin qardaş ı olan Benyaminin nə və lə rində n idi.

Bir gьn Talut atası ilə birgə tarlada iş lə yirdi. Birdə n gцrdь ki, hə r ikisinin ulaqları зox uzaq yerə getmiş lə r. Talut ulaqları axtarmağ a baş ladı. O piyada зayı n sahili ilə yola dьş dь. Цz kə ndində n uzaqlaş dı və baş qa bir kə ndə yaxı nlaş dı. Tə sadьfə n Ə rmiya peyğ ə mbə r hə min kə nddə yaş ayı rdı. Ona gцrə də Talut fikirlə ş di ki, o qocanı n yanı na getsin və onun цyьd-nə sihə tlə rində n faydalansı n.

Ə rmiya peyğ ə mbə r Allahı n Talutu onlara padş ah seзmə sini Bə ni-İ srailə mьjdə verdiyi hə min zamanda uzaqdan uca boylu bir kiş inin onlara tə rə f gə ldiyini gцrdьlə r. Hamı bildi ki, o, Talutdur.

Talut gьclь qollara və pə ncə lə rə malik bir kiş i idi. Onun ə zə lə li qolları vardı. Amma, цz qьdrə ti ilə цyьnmьrdь. Gцzlə ri sə mavi nurla parlayı rdı. Onları n iş ı qlı ğ ı onun ьrə yində yatan iman ruhunun nurundan və tə vazцkarlı qdan qaynaqlanı rdı. Allahı n peyğ ə mbə ri ona «Xoş gə ldin» dedi:

-Ey Talut, xoş gə lmisə n. Allah sə ni bizim tə rə fimizə gцndə rmiş dir ki, zьlmь mц`minlə rdə n uzaqlaş dı rasan.

Talut dedi:

-Ey Allahı n peyğ ə mbə ri! Mə n ulaqları mı axtarmaq ьзьn bura gə lmiş ə m.

Ə rmiya dedi:

-Bu, Allahı n istə yi idi ki, sə n bura gə lə sə n. Allah sə ni Bə ni-İ srailə padş ah olaraq seзib. Sə n onları dьş mə nlə rin zьlmьndə n xilas etmə lisə n.

Talut dedi:

-Gцrdьyьnьz kimi mə n kası b və yoxsul bir insanam. Camaat mə nim kimi kası bları n sцzьnə qulaq asmı rlar. Onlar yalnı z varlı insanlara itaə t edirlə r.

Ə rmiya dedi:

-Rə hbə rlik və padş ahlı q mal-dцvlə tə bağ lı deyil. Allah sə nə cismi gьc və elmi qьdrə t vermiş dir. Sə ni bu bцyьk və zifə yə seзə n də odur.

Talut sakit qaldı. O, bu mə s`uliyyə ti yerinə yetirmə yə razı laş dı.

Bə `zilə ri bu mə sə lə yə sevindilə r. Amma, Bə ni-İ srailin зoxu Taluta kinli nə zə rlə baxı rdı lar. Зьnki, Talut kası b bir insan idi. Onları n gцrə hakim və baş зı varlı olmalı idi.

Varlı lar dedilə r:

-Talut necə bizə padş ahlı q edə bilə r. Halbuki, baş зı olmağ a biz layiqik?

Ə rmiya buyurdu:

-Allah onu seзmiş dir. Зьnki, o sizdə n daha gьclь və daha biliklidir.

Dedilə r:

Ə gə r doğ rudan da onu Allah seзibsə bə s ə lamə t və niş anə si hanı?

Ə rmiya peyğ ə mbə r buyurdu:

-Ə lamə t və niş anə si budur ki, o, Musa və Harunun mirası olan mьqə ddə s sandı ğ ı sizin ьзьn gə tirə r.

Dedilə r:

-Necə?

Peyğ ə mbə r buyurdu:

-Sə hraya gedin! Tezliklə onu цz gцzlə rinizlə gцrə cə ksiniz.

Bə ni-İ srail tayfası sə hraya gedib, o hə yə canlı sə hnə ni gцzlə mə yib baş ladı. İ ntizar anları sona зatdı. Bə ni-İ srail mə lə klə rin nuru ilə ə hatə olunmuş mьqə ddə s sandı ğ a gцrdь. Mьqə ddə s sandı q sakitcə yerə endi. Bə ni-İ srail rahatlı q hiss etdi. Ьrə klə ri imanla doldu. Yenidə n onlara tə rə f qayı dan sandı q, indi onları n izzə t və iftixar niş anə si idi. Belə liklə, Talut Bə ni-İ srailin padş ahı oldu. Qayda-qanun və intizam onları n mьhitinə hakim oldu.

Mtahan

Talut e`lan etdi ki, Allah yolunda mьbarizə və cihad etmə yə hazı rdı r. Bə ni-İ srail gə rə k zalı m Calutun ə leyhinə dцyьş ьзьn hazı r olsun. Yenidə n Bə ni-İ srail bağ ladı qları ə hd peymanı unutdular. Onlar Allahı n peyğ ə mbə rində n istə miş dilə r ki, Allah onlar ьзьn padş ah seзsin və onun yanı nda Allah yolunda mьbarizə aparsı nlar. Allah da duaları nı qə bul etmiş və Talutu onlara padş ah gцndə rmiş di. Talut Allah yolunda mьbarizə e`lan edə ndə isə Bə ni-İ srail цz ə hdini unudub, peymanları nı sı ndı rdı lar. Зox az adam onun fə rmanı na mьsbə t cavab verdi. Onlar Allaha iman gə tirmiş, peyğ ə mbə rinə və padş ahları na tabe olmuş dular. Amma, camaatı n ə ksə riyyə ti zillə tli və xarlı yaş ayı ş ı sevirdilə r.

Bьtьn bunlarla belə Talut və mц`minlə r Bə ni-İ sraildə n bir qoş un dьzə ldə bildilə r. Talut e`lan etdi ki, sabah sə hə r ordu dцyьş ə gedə cə kdir.

Gьnə ş in doğ ması ilə ə sgə rlə r hə rə kə tə hazı r oldular. Onları n ьrə klə ri ьmidlə dolu idi və arxayı n idilə r ki, цz torpaq və diyarları nı geri alı b, kafirlə ri mə ğ lub edə cə klə r.

Yolda Talut mьhьm bir зı xı ş etdi. O, ə sgə rlə rə dedi:

-Ey ə sgə rlə r! Tezliklə bir зaya зatacağ ı q. Allah-tə ala sizi imtahana зə kmə k istə yir.

Ə sgə rlə rin biri soruş du:

-Ey baş зı! Nə imtahan?

Talut dedi:

-O зaydan su iзmə yin! Kim ondan iзsə mə nim ardı cı lı m deyildir. Amma, kim iзmə sə mə nim tə rə fdarı mdı r. Hə r bir adam ə li ilə yalnı z bir ovuc su iзə bilə r.

Ordu цz yoluna baş ladı və nə hayə t gə lib, hə min зaya зatdı lar. Ə sgə rlə rin зoxu зaya tə rə f qaзdı lar. Bə `zilə ri yalnı z bir ovuc su iзdilə r və bə `zilə ri isə цzlə rini зaya atdı lar ki, nə qə də r bacarı rlar su iзsinlə r.

Talutun yanı nda olanlar su iзmə dilə r. Onları n sayı зox az idi. Ordu Talutun fə rmanı ilə зaydan keзdi. Ə sgə rlə r uzaqdan Calutun ordusunu mьş ahidə etdilə r.

Calut nə hə ng bir filə minmiş di. Onun ardı nca mьnə zzə m sı ralarla yьzlə rlə ə sgə r hə rə kə t edirdi. Calutun qoş unu bцyьk idi. Onlar ə n yaxş ı silahlarla mьcə hhə z olunmuş dular.

Calut qorxaq bir insan idi. Ə yninə də mir zireh geyinmiş di. Baş ı na də mir də bilqə qoyub, цzь ilə зoxlu silah gцtьrmьş dь. Зayı n suyundan iзə nlə r qorxaraq dedilə r:

-Biz bu gьn Calutun və onun ordusunun qarş ı sı nda mьqavimə t gцstə rə bilmə yə cə yik. Amma, sudan iзmə yə nlə r arxayı nlı qla dedilə r:

-Зoxlu az də stə lə r vardı r ki, Allahı n fə rmanı ilə зox olan də stə lə rə və saysı z-hesabsı z qoş unlara qalib olurlar. Allah sə bir edib, dцzə nlə rlə dir.

Hamı bildi ki, зayı n suyunu iзmə k vasitə si ilə Allah onları imtahana зə kmə k istə miş dir. İ radə si zə if olanlar sudan iзdilə r. Onları n ruhiyyə si zə iflə di. Amma, gьclь iradə yə malik olanlar su iзmə kdə n зə kindilə r. Bu də stə gьclь iradə yə, mцhkə m imana və yьksə k ruhiyyə yə malik idilə r.

İ ki ordu bir-birinin qarş ı sı nda durdu. Calut tezliklə Talutun ordusunu mə ğ lub edə cə yinə inanı rdı. Lakin, gцrə k hansı hadisə baş verdi?

QƏ LƏ BƏ DAŞ ı

Beyt-lə hm ş ə hə rində dцrd цvladı olan qoca bir kiş i yaş ayı rdı. Talut Allah yolunda cihad e`lan etdikdə o qoca kiş i ьз bцyьk oğ lunu dцyьş ə gцndə rdi və kiзik oğ luna dedi:

-Ey Davud! Sə n mə nim yanı mda qalacaqsan.

Davud dedi:

-Atacan! Mə n də Allah yolunda cihad etmə k istə yirə m.

Atası dedi:

-Sə n hə lə dцyьş meydanı na getmə k ьзьn hazı r deyilsə n. Qardaş ları na yemə k aparmaq iş ini sə nə tapş ı rı ram. Hə m də dцyьş ьn və ziyyə ti barə də bizə mə `lumat verə rsə n.

Davud bu sцzə sevindi. Зьnki, bu zaman o, dцyьş meydanı nı yaxı ndan gцrə cə kdi. Ona gцrə də Allaha ş ьkr edə rə k Talutun qoş unları nı n ardı nca yola dьş dь.

Musanı n zİ rehİ

Allah-tə ala Taluta və hy etdi ki, Musanı n zirehini ə yninə geyinə n insan Calutu qə tlə yetirə cə kdir. Talut bunu e`lan etdi. Ə sgə rlə rin зoxu gə lib, Musanı n zirehini ə yinlə rinə geyindilə r. Amma, zireh onları n heз birinin ə yninə olmadı. Bu vaxt cavan Davud onları n yanı na зatdı.

Talutun baş зı lı q etdiyi iman ordusu Calutun baş зı lı q etdiyi kьfr ordusu ilə qarş ı -qarş ı ya durmuş du. Calut цz qьvvə si ilə цyьnьrdь. Зьnki, o, зox pə hlə vanı hə lak etmiş di. İ ndi yenə də mьbariz rə qib istə yirdi. Amma, heз kə s onunla dцyьş mə k ьзьn meydana getmirdi.

Davud soruş du:

-Calut kimdir?

Ə sgə rlə rin biri dedi:

-Ora bax!

Davud uca boylu bir kiş i gцrdь. O kiş i ə yninə zireh paltar geyinib, baş ı na də bilqə qoymuş du. Цz ьzьnь tamamilə цrtmьş dь. Yalnı z gцzlə ri gцrьnьrdь. Ə lində nizə və qı lı nc var idi. Davud dedi:

-Ə gə r Talut dцyьş də iş tirak etmə k icazə sini versə kafir Calutu mə hv edə rə m.

Qoş un adamları nı n bə `zilə ri ona gьlьb, dedilə r:

Necə?! Sə n onu цldьrə rsə n?! Sə nin ə lində heз silahı n yoxdur. Mə gə r sə nin kimi bir yeniyetmə, pə hlə van Calutu hə lak edə bilə rmi?

Davud dedi:

-Mə n Allahdan baş qa heз kə sdə n qorxmuram. Ona inanı ram.

Calut Talutu və onun ə sgə rlə rini mə sxə rə edirdi. Зьnki, heз kə s onunla vuruş mağ a getmirdi. O anda Davud Talutun yanı na gə ldi və dedi:

-Mə n Calutla vuruş mağ a hazı ram.

Talut dedi:

-Siz hə lə yeniyetmə siniz və bundan цncə heз bir dцyьş də iş tirak etmə misiniz. Heз bir kə slə vuruş ub, mьbarizə aparmamı sı nı z.

Davud dedi:

-Mə n bir gьn qoyunları ma hucum edə n və onları parзa -parзa etmə k istə yə n bir canavarı silahsı z цldьrmьş ə m. Hə m də axı siz hə lə Musanı n zirehini mə nim ə ynimə geyindirmə misiniz.

Talut Davudun ş ьcaə tinə və onun imanı na tə ə ccьb etdi. Ona gцrə də Musanı n zirehini mьqə ddə s sandı qdan зı xarı b, Davudun ə yninə geyindirdi. Зox tə ə ccьb etdi; zireh onun цlзьsьndə idi. Bildi ki, Allah-tə ala cavan və mц`min Davudu kafir Calutla qarş ı laş maq ьзьn seзmiş dir. Davud iman dolu qə lb və ş ьcaə tlə dцyьş meydanı na girdi. Onun, daş atan alə tdə n və bir daş parзası ndan baş qa silahı yox idi.

Calut o cavanı gцrə rə k tə ə ccьb etdi. Necə qı lı nc və nizə siz ona tə rə f gə lir? Ona gцrə dedi:

-Ey cavan! Цzьnь цlьmə vermə k istə yirsə n? Yoxsa elə gьman edirsə n ki, biz uş aqlarla oyun oynayı rı q?

Davud dedi:

-Sə nə bu sцzlə ri kim deyib? Mə n sə ninlə dцyьş ə gə lmiş ə m.

-Bə s qı lı ncı n, nizə n və dцyьş alə tlə rin hardadı r?

Davud dedi:

-Mə nim silahı m imandı r. Mə n Allahı n adı ilə sə ninlə dцyьş ьrə m.

Davud bu sцzь deyib, daş ı nı hazı rladı və vuruş mağ a hazı rlaş dı.

Calutun bə də ni tə mamilə də mirlə цrtьlmьş dь. O, yol yeriyə ndə ayağ ı nı n altı nda yer titrə yirdi. Amma, Davud qorxmadı. O, dağ kimi mцhkə m durmuş du. Calut irə li getdi. Davud daş ı atmağ a hazı rlaş ı rdı. Calutun bə də nində onun gцzlə rində n və alnı ndan savayı heз bir yer aзı q deyildi. Ə sgə rlə r hə yə canlı bir dцyьş ь mьş ahidə edirdilə r. Mц`minlə r Davudun qə lə bə si ьзьn Allaha dua edirdilə r. Onlar imanı n kьfrə qə lə bə sini istə yirdilə r.

Daş atı ldı. Onu heз kə s gцrmə di. Daş fə zanı yardı. Amma, hamı bir nə fə r kimi qə ribə bir sə s eş itdi. Daş Calutun baş ı na də ymiş di. Hə də fə зox də qiq tuş lanmı ş dı. Hə yə canlı anlar keзdi. Calut qabağ a gə lə -gə lə sağ a-sola aş ı rdı. Birdə n yerə yı xı ldı. Də mirin yerə də ymə si ilə kafirlə rin ьrə yini yerində n qoparan qorxulu sə s ucaldı. Calutun yerə sə rilmə si onun ordusunda ruhi mə ğ lubiyyə t yaratdı. O imanlı cavan bцyьk hə rbi komandana qalib gə lmiş di. Bu, inkiş af etmiş silahı mə ğ lub olmağ a vadar edə n imanı n gьc və qьdrə ti idi.

Belə liklə, Calutun ordusu mə ğ lub oldu. Talut və onun qoş unu qə lə bə зaldı. Tə hlьkə sizlik və ə min-amanlı ğ ı n ağ qanadı hə r yeri bьrьdь. İ man qə lblə rə hakim oldu, yenə də onları doldurdu. Talut цlьm ə rə fə sində olan zaman və siyyə t etdi ki, padş ahlı q mə qamı Davuda зatsı n. Sonrakı kitabda macə ranı izlə yə cə yik. Gцrə k hansı hadisə baş verdi.

Bismillahir-Rə hmanir-Rə him.

«Peyğ ə mbə rlə ri onlara dedi:

-Allah Talutu sizə rə hbə rlik etmə k ьзьn seзmiş dir.

Dedilə r:

-O necə bizə hцkumə t edə r. Bununla belə ki, biz ondan daha layiqik. Sə rvə timiz ondan зoxdur.

Dedi:

-Allah onu sizə seзmiş dir. Ona cismi gьc və elm bə xş etmiş dir. Allah mьlkьnь kimə istə sə bağ ı ş layar. Allahı n ehsanı geniş dir.

Peyğ ə mbə rlə ri onlara dedi:

-Onun hцkumə tinin niş anə si budur ki, ə hd sandı ğ ı nı sizə gə tirə cə kdir. Onda Allah tə rə fində n sizin ьзьn rahatlı q, Musa və Harunun sьlalə sinin yadigarları vardı r. Bir halda ki, mə lə klə r onu daş ı yı rlar. Bu mцvzu sizin ьзьn bir niş anə dir, ə gə r imanı nı z olsa.

Talut ə mirliyə зatdı qda ordunu цzь ilə зı xartdı. Onlara dedi:

-Allah sizi bir su arxı vasitə silə imtahan edə cə k. Sudan iзə nlə r mə ndə n deyillə r. Цz ə llə ri ilə yalnı z bir ovucdan artı q su iзmə yə nlə r mə nimlə dirlə r.

Ona gцrə də az bir də stə də n baş qa hamı sı o sudan iзdilə r. Sonra o və ona iman gə tirə n ş ə xslə r зaydan keзə ndə dedilə r:

-Bu gьn bizim Calut və onun qoş unu ilə vuruş maq qьdrə timiz yoxdur.

Amma, Allahla gцrьş ə cə klə rini bilə n ş ə xslə r dedilə r:

-Зoxlu az də stə lə r var ki, Allahı n fə rmanı ilə (sayca) зox olan də stə lə rə qə lə bə зalı blar. Allah sə bir edə nlə rlə dir.

Calutun və onun ordusunun qarş ı sı nda durduqda dedilə r:

-İ lahi! Sə bir və dцzьm peymanə sini bizə nazil et! Bizim qə də mlə rimizi mцhkə m elə! Bizi kafirlə rin cə miyyə tinə qalib et!

Sonra Allahı n fə rmanı ilə onlar dьş mə n ordusunu mə ğ lubiyyə tə uğ ratdı lar. Davud Calutu hə lak etdi. Allah hцkumə t və elmi ona bə xş etdi. İ stə diklə rində n ona цyrə tdi.

Ə gə r Allah bə `zi insanları n (ş ə rini) baş qa bə `zilə r vasitə silə də f etmə sə ydi fə sad hə r yeri bьrьyə rdi. Amma, Allah alə mdə olanlara lьtf və ehsanlı dı r.[11]

İ man цlkə sİ