Жауапкершілік. Сен осы не үшін журналист болғың келді? Жауапкершілікті сезіну үшін алдымен осы сұраққа өздігіңше, жауап бер!

Сұ хбат алу қ ағ идалары

1. Сұ хбат алуғ а бармастан бұ рын не сұ райтының ды жоспарлап ал. Ол қ андай ақ парат айтқ анда, сенің қ андай сауалың болуы мү мкін? Сұ хбат алудың картинасын кө з алдың а елестет!

Сұ рай бер, сұ рай бер жә не сұ рай бер! Сұ рақ сұ рағ аннан еш қ ысылма!

Сұ рай бер дегенді, сұ хбаттасымен тайталасу, салғ ыласу деп тү сінбе!

Газет беттерін ақ тарып отырып, журналистердің сұ хбаттасымен тайталасу, салғ ыласу тенденциясын байқ ауғ а болады. Сұ хбаттасың а ақ ылды болып кө рінудің қ ажеті шамалы. Сен онымен білім жарыстырайын деп емес, ақ парат алуғ а келдің. Тә жікелесуге уақ ыт зая еткенше, тағ ы бір сұ рақ қ ойғ аның тиімді.

Ал екінші жағ ынан, тайталасу арқ ылы сен ө зің нің субъективті ойың нан хабар бересің. Субъективті мақ ала жазатын журналист қ оғ амғ а шынайы ақ парат тарата алмайды. Сұ рақ қ оюдан қ орқ ып, жалтақ таудың да қ ажеті жоқ, сонымен қ атар, салғ ыласудың да қ ажеті шамалы. Сауатты, ақ парат ала-алатын сұ хбат жаса. Сұ хбатың да ө зің ді ірілетіп, сұ хбаттасың ды кішірейтіп беріп, арзан абырой жинауғ а ұ мтылудың қ ажеті жоқ. Бізде сол тенденция бар. Газетке шық қ ан мақ аланы оқ ып отырып, журналистің зіркілдеген кейпін, ал сұ хбаттасының бейшара қ алпын кө з алдың ызғ а елестетесіз.

4. Сен ә рине, интервью алатын адамың ның жұ мыс істейтін саласының қ ыр ‑ шұ қ ырынан барынша хабардар болуың керек. Бірақ, ол білетін кей мә селені сенің білмеуің ық тимал болғ андық тан, еш қ ымсынбай білмейтін нә рсең ді сұ рап ал. Ө йтпеген жағ дайда, ө зің е беймә лім нә рсе жайлы мақ аланы оқ ырманың а қ алайша ұ сынасың?

5. Сұ хбат алатын адамың ның қ ызметтік шені мысың ды басып кетпесін! Сен ө з жұ мысың ды атқ аруың керек. Сенің міндетің – қ оғ амғ а толық ақ парат беру. Сұ рамасаң, сағ ан ешкім ақ парат бермейді. Керісінше, баспасө з-хабарламасымен алдарқ атып қ ояды. Бізде лауазымы ү лкен шенеуніктен сұ хбат алса, мақ таныш кернеп, бірнеше жылғ а азық болады. Сағ ан ол шенеунікпен кездесу емес, одан алғ ан ақ парат маң ызды болуы тиіс!

6. Қ оштасар кезде, артық ақ парат керек болса, тағ ы да хабарласатының ды ескертіп қ ой. Қ оң ырау шалудан, қ айта хабарласудан еш қ ымсынба! «Уақ ытын алу ың ғ айсыз» деген ойдан аулақ бол! Тү сінбеген нә рсені қ айта сұ раудың ағ аттығ ы жоқ. Есесіне, газет бетіндегі бірер қ ате азаяды!

7. Ақ парат кө здеріне оқ тын ‑ оқ тын хабарласып тұ р. Хабарласқ ан сайын, жаң а ақ парат алуың мү мкін. Ә рі сенімді ақ парат кө зіне айналады, бірақ, ол ақ паратты екінші ақ парат кө зінен растатып алуды ұ мытпа!

8. Ақ парат кө зімен етене араласудан сақ тан! Ондай жағ дайда, ол жайлы объективті мақ аладан гө рі, субъективті мақ ала жазасың!

Айтылып отырғ ан сө здерге немқ ұ райлылық та танытпа! Бізде сұ хбат алушы журналистер кейіпкерінің айтып отырғ ан ә ң гімесінен гө рі, келесі сұ рағ ын ойлап отырады.Қ ұ лағ ы тү рік тың даушы ә рі қ ырағ ы бақ ылаушы бол!

Бір сә тке мына жайттарғ а кө рерменнің кө зімен қ арауғ а тырыс:

- Кө рермендер нені білгісі келеді?

- Олар ненің тү сіндірілуін қ алайды?

- Материалды оқ ырманғ а тү сінікті тілмен жеткіз,

- Материалың да бұ қ араның ө міріне жақ ын мысалдарды келтір;

Егер ақ парат тарататын болсаң, оғ ан кезек кү ттірмейтін нә рсе ретінде қ ара! Ө йткені, бә секелестерің сені басып озуы мү мкін!

- Ешкімнің жолы тү се қ оймағ ан тың нә рсеге ұ рынсаң, ерекше материал дайындауғ а мү мкіндік аласың!

- Ресми «қ асық тағ ы» дайындалып қ ойылғ ан «дә мді» кері итер!

- Кө рермендер сенің бағ дарламаң а немесе газетің е сенуі тиіс. Егер адамның аты-жө ні, сан, цитатадан қ ате жіберсең, аудиторияң ның сенімінен айрыласың;

Жауапкершілік. Сен осы не ү шін журналист болғ ың келді? Жауапкершілікті сезіну ү шін алдымен осы сұ рақ қ а ө здігің ше, жауап бер!