Студенттердің өзіндік жұмыстарын орындауға арналған әдістемелік нұсқау

Тақ ырыбы: Объектілер жә не кластар

Мақ саты – класс сипаттамасын беру, негізгі программада қ ұ рылғ ан класс объектісімен жұ мыс жасау дағ дыларын бекіту.

Тапсырмалар:

1. Бү тін сандардан тұ ратын бір ө лшемді массивтерді (векторларды) анық тайтын класс сипаттамасын қ ұ ру. Массивтің жеке элементіне қ атынауды ұ йымдастыру, объект қ ұ ру барысында индекс шекараларын беру мү мкіндігін, индекс шекаралары бірдей массивтерге элементтерін қ осу жә не азайту амалдарын орындау мү мкіндігін, массив элементтерінің барлығ ын скалярғ а кө бейту жә не бө лу, берілген индекс бойынша массив элементін экранғ а шығ ару, массив элементтерінің барлығ ын экранғ а шығ ару мү мкіндіктерін қ арастыру. Осы класпен жұ мыс жасайтын программа жазу. Программада кластың барлық ә дістерін тексеруге мү мкіндік беретін мә зір болуы қ ажет.

2. Ү ш ө лшемді кең істікте шет нү ктелерінің координаталарымен берілетін объект-векторлар ү шін класс сипаттамасын қ ұ ру. Векторларғ а қ осу жә не алу амалдарын қ олдануды, екі вектордың скалярлық кө бейтіндісін, вектор ұ зындығ ын, векторлар арасындағ ы бұ рыш косинусын есептеуді ұ йымдастыру. Осы класпен жұ мыс жасайтын программа жазу. Программада кластың барлық ә дістерін тексеруге мү мкіндік беретін мә зір болуы қ ажет.

3. Ө лшемдері бекітілген жолдардан тұ ратын бір ө лшемді массивтерді анық тайтын класс сипаттамасын қ ұ ру. Массивтің бө лек жолдарына индекс бойынша қ атынауды ұ йымдастыру, екі массив элементтерін біріктіру жолымен жаң а массив қ ұ ру амалын, екі массивтің элементтерінің қ айталануынсыз бірігуін, экранғ а берілген индекс бойынша массив элементін жә не барлық массивті шығ аруды орындау. Осы класпен жұ мыс жасайтын программа жазу. Программада кластың барлық ә дістерін тексеруге мү мкіндік беретін мә зір болуы қ ажет.

4. Дұ рыс қ иық конус бетінің ауданын жә не кө лемін есептеу мү мкіндігін беретін объект қ ұ рылымын сипаттау. Берілген объект кө мегімен қ иық конус бетінің ауданы мен кө лемін есептейтін программа жазу.

5. Жең ілдік ескерілімімен сауда бағ асын есептейтін программа жазу. Егер сауда суммасы 1000 тең геден асса ғ ана, жең ілдік беріледі.

6. Кедергі бағ дарламасы екі резистордан тұ ратын электрлік тізбек кедергісін есептейді. Резисторлар параллель жә не тізбектей жалғ ануы мү мкін.

7. Ұ ялы телефоннан қ оң ырау шалу бағ асын есептейтін программа жазу. Мү мкін болатын қ оң арау бағ ыттары: желі ішінде, басқ а желі жә не қ ала телефонына.

8. Призма бетінің ауданын жә не кө лемін есептеу мү мкіндігін беретін объект қ ұ рылымын сипаттау. Берілген объект кө мегімен призма бетінің ауданы мен кө лемін есептейтін программа жазу.

9. Қ иық пирамида бетінің ауданын жә не кө лемін есептеу мү мкіндігін беретін объект қ ұ рылымын сипаттау. Берілген объект кө мегімен қ иық пирамида бетінің ауданы мен кө лемін есептейтін программа жазу.

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Класс типті айнымалы қ алай аталады?

2. private; protected; public қ ызметші сө здері нені анық тайды?

3. Объект дегеніміз не?

4. Объект қ алай қ ұ рылады?

СӨ Ж нә тижелері: алгоритм, программалар жазу.

Бақ ылау: ағ ымдық – практикалық жә не лабораториялық сабақ тарда, аралық – аттестация жә не қ орытынды бақ ылау кезінде ескеріледі.

Ө зіндік жұ мыс бойынша ұ сынылатын ә дебиеттер тізімі:

5. Павловская Т.А. С и С++. Программирование на языке высокого уровня.

6. Г.С. Иванова и др. ООП: Учебник для вузов, М., Изд-во МГТУ им.Баумана, 2003.- 368 с.

7. Бьерн Страуструп. Язык программирования С++. Третье издание. - М.: Изд. Бином, Невский Диалект, 1999.

8. Р. Лафоре. Объектно-ориентированное программирование в С++.4-е издание. Питер.2004

Тақ ырыбы: Конструкторлар жә не деструкторлар

Мақ саты – контрукторлар жә не деструкторлар туралы теориялық білімдерін терең дету, оларды қ олдануды ү йрету, конструкторлар жә не деструкторлар бойынша практикалық дағ дыларын бекіту.

Тапсырмалар:

Тө мендегі тапсырмалардың барлығ ын инициализациялау ү шін конструкторды жә не жадыдағ ы орынды босату ү шін деструкторды қ олданып орындаң ыз:

3. «Жиын» класын сипаттау. Класс жиындарғ а қ олданылатын негізгі амалдарды, яғ ни жиынғ а элемент қ осуды жә не ө шіруді, жиындардың қ иылысуын, бірігуін жә не айырмасын орындау мү мкіндіктерін қ арастыру қ ажет. Осы класпен жұ мыс жасайтын программа жазу. Программада кластың барлық ә дістерін тексеруге мү мкіндік беретін мә зір болуы қ ажет.

4. Кө пмү шелік дә режесімен жә не коэффициенттер массивімен берілетін бір айнымалылы кө пмү шелік класын сипаттау. Берілген аргумент ү шін кө пмү шелік мә нін есептеу ә дісін, кө пмү шеліктерді қ осу, алу жә не кө бейту арқ ылы жаң а кө пмү шелік алу ә дісін, кө пмү шелікті экранғ а шығ ару ә дістерін қ арастыру. Осы класпен жұ мыс жасайтын программа жазу. Программада кластың барлық ә дістерін тексеруге мү мкіндік беретін мә зір болуы қ ажет.

5. Жолдарғ а арналғ ан класс қ ұ ру. Жолды символдардың кері ретімен қ айтаратын ә дісті ұ йымдастыру. Ә діс символдардан тұ ратын массив қ ұ рып, соғ ан жолды жазу амалын орындау қ ажет. Содан соң массивті кері ретпен қ ойып, массив символдарын қ олданып жаң а жол қ ұ ру.

6. Жолдарғ а арналғ ан класс қ ұ ру. Жол символдар масссиві ретінде сақ талуы қ ажет. Класта ішкі жолдарды алу, барлық символдарды жоғ арғ ы жә не тө менгі регистрлерге ауыстыру ә дістері қ арастырылу қ ажет.

7. Банктегі салым пайдасын есептейтін программа жазу. Пайда формуласы бойынша есептелінеді. Мұ ндағ ы, С – салым мө лшері, СР – салым мерзімі (тә улік саны), СТ – пайыздық мө лшерлеме (жылдық).

Бақ ылау сұ рақ тары:

5. Конструктор дегеніміз не?

6. Инициализациялау ү шін конструктор қ алай қ олданылады?

7. Деструктор не ү шін қ олданылады?

8. Конструктор мен деструктордың айырмашылығ ы неде?

СӨ Ж нә тижелері: алгоритм, программалар жазу.

Бақ ылау: ағ ымдық – практикалық жә не лабораториялық сабақ тарда, аралық – аттестация жә не қ орытынды бақ ылау кезінде ескеріледі.

Ө зіндік жұ мыс бойынша ұ сынылатын ә дебиеттер тізімі:

9. Павловская Т.А. С и С++. Программирование на языке высокого уровня.

10. Г.С. Иванова и др. ООП: Учебник для вузов, М., Изд-во МГТУ им.Баумана, 2003.- 368 с.

11. Бьерн Страуструп. Язык программирования С++. Третье издание. - М.: Изд. Бином, Невский Диалект, 1999.

12. Р. Лафоре. Объектно-ориентированное программирование в С++.4-е издание. Питер.2004

Тақ ырыбы: Мұ рагерлік

Мақ саты – мұ рагерлік тү рлерін ажырата білуді, базалық жә не туынды кластарды қ ұ руды, кластар иерархиясымен жұ мыс жасауды ү йрету.

Тапсырмалар:

1. «Жануар» базалық класын сипаттау. Осы базалық кластан мұ рагерленетін «Сү тқ оректі», «Жыртқ ыш», «Ү й жануары» туынды кластарын сипаттау. Класс объектілерін қ ұ рып, олармен жұ мыс жасау.

2. «Ата», «Бала» жә не «Немере» кластар иерархиясын қ ұ ру. Мұ рагерлік принципі бойынша қ ұ рылғ ан кластар иерархиясынан ізделінді немере туралы толық мә ліметтерді экранғ а шығ ару.

3. Мұ рагерлік принципін қ олданып, «Фирма», «Бө лімше», «Жұ мысшы» кластар иерархиясын қ ұ рың ыз. Ізделінді жұ мысшының қ ай фирманың қ андай бө лімшесінде жұ мыс жасайтынын анық тайтын программа қ ұ рың ыз.

4. «Облыс», «Аудан», «Қ ала», «Ауыл» кластарын қ ұ ру. Ә р класс ү шін ә дістерін жә не қ асиеттерін анық таң ыз. Кластарды ө зара байланыстырың ыз.

5. «Ұ йым» базалық класын сипаттау. Осы базалық кластан мұ рагерленетін «Сақ тандыру компаниясы», «Мұ най компаниясы», «Завод» туынды кластарын сипаттау. Ә р класс ү шін ө рістері мен ә дістерін анық тау. Класс объектілерін қ ұ рып, олармен жұ мыс жасау.

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Мұ рагерлік тү рлерін атаң ыз?

2. Базалық жә не туынды класс айырмашылық тары неде?

3. Қ андай ө рістер жә не ә дістер мұ рагерленбейді?

4. Мұ рагерлік принципі қ алай жү зеге асырылады?

СӨ Ж нә тижелері: алгоритм, программалар жазу.

Бақ ылау: ағ ымдық – практикалық жә не лабораториялық сабақ тарда, аралық – аттестация жә не қ орытынды бақ ылау кезінде ескеріледі.

Ө зіндік жұ мыс бойынша ұ сынылатын ә дебиеттер тізімі:

1. Павловская Т.А. С и С++. Программирование на языке высокого уровня.

2. Г.С. Иванова и др. ООП: Учебник для вузов, М., Изд-во МГТУ им.Баумана, 2003.- 368 с.

3. Бьерн Страуструп. Язык программирования С++. Третье издание. - М.: Изд. Бином, Невский Диалект, 1999.

4. Р. Лафоре. Объектно-ориентированное программирование в С++.4-е издание. Питер.2004

Тақ ырыбы: Операторларды қ айта жү ктеу

Мақ саты – операторларды қ айта жү ктеу тү сінігімен терең ірек танысу, операторларды қ айта жү ктеуді нақ ты есептерде қ олдана білу жә не амалдарды қ айта анық тауды ү йрену.

Тапсырмалар:

Тө мендегі тапсырмаларды орындау барысында міндетті тү рде операторларды қ айта жү ктең із:

1. «Калькулятор» программасы. Қ арапайым калькулятор.

2. «Электроэнергия» программасы. Программа санағ ыш кө рсеткіштері бойынша электроэнергия ү шін тө ленетін тө лем сомасын есептеу қ ажет.

3. «Конвертор» программасы. Программа бағ аны доллардан тенгеге, рубльден тенгеге, салмақ ты фунттан килограммғ а есептеп беру қ ажет.

4. Матрицаларғ а арифметикалық амалдар қ олдану. Қ олданушы матрица ө лшемін ө з бетінше таң дап, кез келген амалды орындау мү мкіндігін қ арастыру.

5. Бір ө лшемді массивтермен жұ мыс жасауды ұ йымдастыратын қ осымша қ ұ ру. Массив ө лшемін ө згертетін ә діс қ ұ ру. Ә діс қ ажетті ө лшемді жаң а массив қ ұ рып, сол массивке ескі массив элементтерін жазу амалын орындау қ ажет.

6. Бір ө лшемді массивтермен жұ мыс жасауды ұ йымдастыратын қ осымша қ ұ ру. Массив ө лшемін ө згертетін ә діс қ ұ ру. Ә діс қ ажетті ө лшемді жаң а массив қ ұ рып, сол массивке ескі массив элементтерін жазу амалын орындау қ ажет.

Бақ ылау сұ рақ тары:

5. Операторды қ айта жү ктеу дегеніміз не?

6. Қ айта жү ктеу дегеніміз не?

7. Қ андай операторларды қ айта анық тауғ а болмайды?

8. Қ айта анық талғ ан операторларды шақ ыру формалары қ андай?

СӨ Ж нә тижелері: алгоритм, программалар жазу.

Бақ ылау: ағ ымдық – практикалық жә не лабораториялық сабақ тарда, аралық – аттестация жә не қ орытынды бақ ылау кезінде ескеріледі.

Ә дебиеттер:

5. Г.С. Иванова и др. ООП: Учебник для вузов, М., Изд-во МГТУ им.Баумана, 2003.- 368 с.

6. Павловская Т.А. С и С++. Программирование на языке высокого уровня.

7. Р. Лафоре. Объектно-ориентированное программирование в С++.4-е издание. Питер.2004

8. Подбельский В.В., Фомин С.С. Программирование на языке Си: Учебное пособие. – М.: Финансы и статистика, 2004

Тақ ырыбы: Ағ ындық кластар

Мақ саты – С++ тіліндегі ағ ындар, соның ішінде файлдық ағ ындармен танысу, ағ ындық кластармен жұ мыс жасау дағ дысын қ алыптастыру.

Тапсырмалар:

Тапсырмаларды орындауда файлдық ағ ындарды қ олданың ыз:

1. «Ү й кітапханасы» класын сипаттау. Кітаптардың кез келген санымен жұ мыс жасау мү мкіндігін, қ андай да бір параметрі бойынша (мысалы, авторы бойынша немесе шығ арылғ ан жылы бойынша) кітапты іздеу мү мкіндігін, кітапханағ а кітап қ осу, кітапты ө шіру, ә ртү рлі ө рістері бойынша кітаптарды сұ рыптау мү мкіндіктерін қ арастыру. Осы класпен жұ мыс жасайтын программа жазу. Программада кластың барлық ә дістерін тексеруге мү мкіндік беретін мә зір болуы қ ажет.

2. «Жазба кітапшасы» класын сипаттау. Жазбалардың кез келген санымен жұ мыс жасау мү мкіндігін, қ андай да бір белгісі бойынша (мысалы, фамилиясы, туғ ан жылы немесе телефон номері бойынша) жазбаны іздеу мү мкіндігін, жазбаны ө шіру жә не қ осу, ә ртү рлі ө рістері бойынша жазбаларды сұ рыптау мү мкіндіктерін қ арастыру. Осы класпен жұ мыс жасайтын программа жазу. Программада кластың барлық ә дістерін тексеруге мү мкіндік беретін мә зір болуы қ ажет.

3. «Студенттік топ» класын сипаттау. Студенттердің ә ртү рлі санымен жұ мыс жасау мү мкіндігін, студентті қ андай да бір белгісі бойынша (мысалы, фамилиясы, туғ ан жылы немесе телефон номері бойынша) іздеу мү мкіндігін, жазбаны ө шіру жә не қ осу, ә ртү рлі ө рістері бойынша сұ рыптау мү мкіндіктерін қ арастыру. Осы класпен жұ мыс жасайтын программа жазу. Программада кластың барлық ә дістерін тексеруге мү мкіндік беретін мә зір болуы қ ажет.

4. «Пә ндік кө рсеткіш» класын сипаттау. Кө рсеткіштің ә р компоненті сө зді жә не осы сө з кездесетін беттер номерлерін қ амтиды. Бір сө зге қ атысты беттер саны 1-ден 10-ғ а дейін. Кө рсеткішті клавиатурадан жә не файлдан қ ұ ру, кө рсеткішті шығ ару, берілген сө з ү шін тиісті беттер номерлерін шығ ару, кө рсеткіштен элементті ө шіру мү мкіндіктерін қ арастыру. Осы класпен жұ мыс жасайтын программа жазу. Программада кластың барлық ә дістерін тексеруге мү мкіндік беретін мә зір болуы қ ажет.

5. «Телефон анық тамалығ ы» программасы. Анық тамалық тан ақ паратты қ арауды, жаң а мә лімет енгізуді, номер жә не фамилия бойынша іздеуді ұ йымдастыру.

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Ағ ын тү рлерінің бір-бірінен ерекшелігі неде?

2. Ағ ындық кластар дегеніміз не?

3. Ағ ынның тү рлері қ андай?

СӨ Ж нә тижелері: алгоритм, программалар жазу.

Бақ ылау: ағ ымдық – практикалық жә не лабораториялық сабақ тарда, аралық – аттестация жә не қ орытынды бақ ылау кезінде ескеріледі.

Ә дебиеттер:

1. Гради Буч. Объектно - ориентированный анализ и проектирование с примерами приложений на С++. - М.: Изд. Бином, Невский Диалект, 1998.

2. А.В. Замулин. Курс лекций: ООП (С++, Ява, C#)

3. Р. Лафоре. Объектно-ориентированное программирование в С++.4-е издание. Питер.2004

4. Подбельский В.В., Фомин С.С. Программирование на языке Си: Учебное пособие. – М.: Финансы и статистика, 2004