Достық функциялар және кластар

Осы уақ ытқ а дейін айтылып келгендей қ атынауды басқ ару механизмін орындауғ а кластың жалпы, қ орғ алғ ан жә не ішкі компоненттері мү мкіндік береді. Ішкі компоненттері класс ішінде ғ ана қ ол жетімді, ал қ орғ алғ ан компоненттері кластың компонентті функцияларына жә не оның мұ рагерлеріне ғ ана қ ол жетімді. Осылайша кластың ішкі жә не қ орғ алғ ан компоненттеріне қ атынаудың шектелуі тым қ атал болуы мү мкін. Бұ л басқ а кластардан мұ рагерлену мү мкіндіктерін тарылтып, оны қ олдану нұ сқ аларын азайтуы мү мкін.

Кейбір кездерде компонентті емес функциялар кластың ішкі компоненттеріне қ атынау қ ажеттігі туатын жағ дайлар болады. Бұ ндай жағ дайларда класс қ андай да бір сыртқ ы функцияларғ а немесе басқ а кластың компонентті функцияларына артық шылық тар бере алады. Ондай функциялар достық функциялар деп аталады.

Анық тама бойынша кластың достық функциясы деп қ андай да бір компонентті болмай –ақ, сол кластың барлық компонентіне қ атынай алатын функцияны айтады. Функция класс рұ қ сатынсыз оның досы бола алмайды. Дос болу рұ қ сатын алу ү шін функция класс денесінде friend спецификаторымен сипатталуы керек. Тек осындай сипаттама бар болғ ан кезде ғ ана класс функцияғ а ішкі жә не қ орғ алғ ан компоненттеріне қ атынауғ а рұ қ сат береді.

Басқ а кластың компонентті функциялары да класс досы бола алады.

Достық функция класс компоненті болмағ андық тан, оғ ан public, protected, private қ атынау спецификаторының ә рекеті таралмайды. Достық функция прототипінің класс ішінде анық талу орны тұ рақ ты емес.

Достық функция механизмін қ олдану кластар арасындағ ы интерфейсті жең ілдетуге мү мкіндік береді.

Егер қ андай да бір кластың барлық функциялары басқ а кластың ішкі ө рістеріне қ атынау қ ажеттігі туса, онда класс тү гелімен достық болып хабарлана алады.

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Достық функция дегеніміз не?

2. Достық функция қ алай хабарланады?

3. Қ атынауды шектеу қ ұ ралдары қ андай?

4. Достық класс дегеніміз не?

Ә дебиеттер:

1. Павловская Т.А. С и С++. Программирование на языке высокого уровня.

2. Г.С. Иванова и др. ООП: Учебник для вузов, М., Изд-во МГТУ им.Баумана, 2003.- 368 с.

3. Бьерн Страуструп. Язык программирования С++. Третье издание. - М.: Изд. Бином, Невский Диалект, 1999.

4. Р. Лафоре. Объектно-ориентированное программирование в С++.4-е издание. Питер.2004

Дә ріс.

Тақ ырыбы: Шаблондық кластар жә не шаблондық функциялар. Шаблондардың стандартты кітапханасы

Дә ріс мақ саты: шаблондар, шаблондардың қ олданылуына тү сінік беру жә не шаблондардың стандартты кітанханасымен танысу.

Кілттік сө здер: шаблон; функция шаблоны; класс шаблоны; шаблон синтаксисі.

Жоспар:

1. Шаблондық кластар

2. Шаблондық функциялар