Дәрістер тезисы

ДӘ РІС №1

Дә ріс тақ ырыбы: Дә ріханалық технология жә не ветеринарлық фармация курсына кіріспе. Қ Р–да Химико-фармацевтикалық кә сіпорынның дамуы.

Сұ рақ тары:

1. Фармация жә не фармацевтикалық химияны оқ у мақ саты жә не міндеттері.

2. Фармацияның ғ ылым ретінде даму тарихы.

3. Фармацевтикалық кә сіпорынның Қ Р қ алыптасуы

Фармация -дә рілік заттарды іздестіру, зерттеу, сақ тау, дайындау жә не жіберілу сұ рақ тарымен айналысатын ғ ылым саласы.

Фармацевтикалық химия дә рілік заттардың физикалық -химиялық қ ұ рылысын, қ асиеттерін, алу ә дістерін, препараттардың сапасын тексеру ә дістерін, оларды сақ тағ анда пайда болатын ө згерістерді қ арастыратын ғ ылым саласы. Фармацевтикалық химия дә рілік заттарды зерттеу ү шін негізінде талдау жә не синтез ә дістерімен пайдаланады.

Фармацевтикалық химия алдында қ ойылғ ан мақ саттар физикалық, химиялық жә не физикалық -химиялық тә сілдермен шешіледі. Фармацевтикалық химияны игеру ү шін химиялық, биологиялық, физика жә не математика пә ндерінің жалпы теориялық негіздерін білу қ ажет.

Фармация ежелгі заманнан басталып келе жатқ ан ғ ылым салаларының бірі.

Ежелде дә рілер туралы білімді адамдар табиғ атты, жануарларды байқ ап отырып, жинады. Кейін бұ л білімдерге бақ сылар, емшілер, шамандар ие болды.

Кейінгі ғ асырларда халық медицинасының тә жірибесіне /тибет, ү нді, қ ытай, монгол жә не т.б./ біртіндеп дә рігерлер, ғ алымдар кө ніл аударатын болды.

Алхимия кезені /4-16 ғ ғ / химиялық ғ ылымдардың ә рі қ арай дамуына негізін салды. Алхимиктер 1000 жыл бойы «философия тасын» іздестірді, осы тастың комегімен олар ә р темірді алтынғ а немесе кү міске айналдырамыз деп, барлық ауруларды емдеп, адамғ а жастық шағ ын қ айтарамыз деп ойлады.

Дә рілік заттар туралы ілімнің дамуына кө п ү лесін қ осқ ан араб ғ ылыми мектебі. Бұ л жерде Авиценнаның /Абу Али Ибн-Син/ «Канон врачебной науки» деген кітабы туралы айтқ аң ымыз жө н. Осы трактатта ол дә рілік ө сімдіктерге сипаттама беріп, олардың пайдалы қ асиеттерімен бірге улы ә серін де қ арастырды.

Ресейде дә рілік заттар іліміне жә не медицинаның дамуына ү лкен ролін атқ арғ ан Петр 1 реформалары. Оның бұ йрығ ы бойынша Санкт-Петербургте пайдалы дә рә лік шө птерді ө сіру ү шін алғ ашқ ы «дә ріханалық бақ ша» жасалды.

Қ азақ тың халық тық медицинасының ә ртү рлі ауруларды

емдеуде кө п ғ асырлық мол тә жірибесі бар. Қ азақ станның халық емшілері жараны, қ абынуды жә не басқ а да ауруларды ойдағ ыдай емдеген. Алайда дә рі-дермектерді ғ ылыми негізде қ олдану тек Қ азан тө нкерісінен кейін ғ ана қ ұ рылды. Фармакологиялық проблемалармен Алматы мемлекеттік медицина институтының /1934ж/, Алматы зоотехникалық -малдә рігерлік институтының /1929 ж/ фармакология кафедралары, Қ азақ малдә рігерлік ғ ылыми-зерттеу институтының /1925 ж/ лаблраториялары шұ ғ ылданды.

Қ азақ стандық фармакологияның дамуына И.И.Сиверцев зор ү лес қ осты. Оның басшылығ ымен Қ азақ стан ө сімдіктерінің фармакологиясы жү йелі тү рде зерттелді. Профессор Г.И.Самаринаның басшылығ ымен хинолин, пиперидиннің бірқ атар туыедылары ойдағ ыдай скринингтелді, бірнеше анестезиялық дә рілер жасалды.

Қ азақ стан ғ алымдары онкология /арглобин, К.Д.Рақ ымов, С.М.Ә декенов/, анестезиология /просидол, казкаин, К.Д.Пралиев, Р.К.Ө тепбергенов, С.Н.Шин ресейлік ә ріптестерімен/ салаларында біршама тиімді дә рілік заттар шығ арды.

Кө п жыл бойы Қ азақ станның дә рілік ө сімдіктерін Астана медицина институтының профессоры Д.Д.Мұ хамбетов басқ арғ ан фармакология кафедрасы белсенді зерттеу жұ мыстары ө ткізілді.

Қ азақ стандық мал дә рігерлерінің ә сіресе иммунологиялық препараттар жасаудағ ы ү лесі зор. Иммунобиологиялық малдә рігерлік препараттар жасау саласында Қ азМҒ ЗИ ғ алымдар ойдағ ыдай жұ мыс жү ргізуде: Н.П.Иванов, А.А.Султанов, В.Б.Тен, Қ, И. Мың жасов жә не т.б.

Қ азіргі кезде ғ ылыми-зерттеу жұ мыстарына қ азіргі заманғ ы ә дістермен халық аралық стандарттарды енгізу, жаң а дә рілік заттарды ө ндірісте сынау жө нінде ауқ ымды жұ мыстар жү ргізілуде. Бұ л салағ а профессор А.Р.Сансызбай басшылық етеді.

Медицинада жә не мал дә рігерлігінде дә рілік заттарды екі негізгіпринцип бойынша жіктейді: организмге жү йелік ә серіне орай жә не химиялық қ ұ рылысы бойынша. Бірінші принцип кө бінесе фармакологияды пайдаланады, ал екінші принцип- фармацевтикалық химияда.

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Фармация курсың оқ у мақ саттары

2. Фармацияның ғ ылым ретінде даму тарихы.

3. Қ Р фармацевтикалық кә сіпорынның қ алыптасуы.

ДӘ РІС №2

Сұ рақ тары:

1. Дә рілік заттар мен формаларын ө ндіруін ұ йымдастыру

2. Дә рілік заттар мен формаларының сапасын қ адағ алау.

Нақ ты дә рілік препараттарды дайындауында екі дә режесін бө леді /ө з отандағ ы аналогтар негізінде жә не шетелдік аналогтар негізінде дайындау.

Ә лемдегі дә реженің алдына тү скен дә рілік заттар ө з қ асиеттері бойынша отандағ ы жә не шетелдегі аналогтарынан артық болады.

Екінші тү рі- ә лемдегі дә режеге сә йкес дә рілік заттар, олар ө з қ асиеттері бойынша шетелдіктерге сай, бірақ отандағ ы аналогтарынан артық болып келеді. Нақ ты дә рілік заттарды жасау ү шін ең кемінде 12 жыл керек, ал шетелдік аналогтар негізінде жасау ү шін- 5-6 жыл.

Дә рілік препаратты жетілдірудің келесі кезендері бар:

- жаң а дә рілік затты жасау ой санасы /идея/. Бұ л жағ дай фармакологтармен химик-синтетиктердің бірлескен жұ мысының нә тижесі.

- алғ ашқ ы алынғ ан қ оспалардың синтезі.

- фармакологиялық скрининг жү ргізу

- клиникалық тексеріс жасау

- жаң а дә рілік препаратты ө ндіру технологиясын жетілдіру

- нормативтік-техникалық қ ұ жаттарды дайындау

- фармацевтикалық ө ндіріске препараттын шығ уын енгізу

Жаң а препаратты зерттеу жұ мыстары ә р тү рлі дә режеде жү ргізіледі: молекулярлық, жасушалық, субклеткалық, ұ лпалармен ағ залар дә режесінде жә не организмнің толық бойында.

Жаң а препараттың ескі дә рілер алдында артық шылығ ы болуғ а тиіс жә не ол улылығ ы жағ ынан қ ойылатын талаптарғ а сә йкес болғ аны жө н /канцерогендігі, эмбриотоксикалығ ы, мутагендігі ж.б./. Жаң адан жасалғ ан дә рілік препараттың терапевтикалық бағ алылығ ын клиникалық зерттеу нә тижесінде анық тайды.

Клиникалық тексерістен ө ткен препаратқ а ө ндіріс регламентін дайындайды. Бұ л қ ұ жатта препаратты алу сатыларының технологиясын жә не аналитикалық бақ ылау жү ргізуді кө рсетеді.

Дә рілік заттардың сапасын белгілеу.

Барлық дә рілік зат дә ріханадан дайындалып шығ уы жә не сақ талуы олардың ө ндіру кезің дегі регламенттейтін мемлекеттік бақ ылау нормативті акттің талаптарына сай орындалуы тиіс.Сонымен қ оса тұ тынушылар қ ойылғ ан шартқ а сә йкес (дә рілік форма, сыртқ ы тү рі, қ орабы, сақ тау шарты, сақ тау мерзімі)органолептикалық (тү сі, иісі, дә мі, жә не т.б.) жә не техникалық (ылғ алдылық, қ оспа) сипаттау

Дә рілік заттың жарамдылық мерзіміне ерекше назар аудару қ ажет яғ ни сол уақ ыт мерзімі аралығ ында дә рілік зат сапасын талаптарғ а толық қ анағ аттандыру ө згертпей шығ арылғ ан жә не сақ талғ ан кезіндегідей сә йкестігін сақ тау шарт. Дә рілік зат жарамдылық мерзімі аяқ талғ анғ а дейін сатылуы тиіс. Соның ішінде дайын дә рілік формаларды қ олданылады тек дә рілік заттың 3 жылғ а дейінгі жарамдылық мерзімді бар дә рілік затқ а- 20%; 3 жылдан асқ ан дә рілік затқ а- 30% пайдалану уақ ыты қ осылады.

Дә рілік заттың сақ тау мерзімі қ осымша ескертуде келтірілген.

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Дә ріханадан шығ арылуы ү шін дайын дә рілік форманы бақ ылау.

2. Дә рілік затты безендіру.

3. Дә ріні дайындау тә сілінің сапасын бақ ылау.

ДӘ РІС №3 Тақ ырыбы: Дә ріхана, қ ұ рылымы жә не қ ызметі.

Сұ рақ тары:

1. Дә ріхана қ ұ рылымы

2. Дә ріхана қ ызметі

Дә ріхана /Officina/ - дә рілік затарды жә не олардың формаларың жазбаша жә не ауызша рецепттер бойынша дайындауғ а, сақ тауғ а жә не жіберуге арналғ ан мекеме.

Дә ріханалар мынадай екі тү рге бө лінеді:

1. ашық дә ріханалар;

2. жабық дә ріханалар;

Дә ріханалар екінші қ абаттан жоғ ары емес, қ ұ рғ ақ ү йлерге орналастырылғ ан. Оның ішін мү мкіндігінше эмаль бояуымен сырлағ ан дұ рыс. Қ оймалар мен ыдыс жуатын орындардың іргесі кафельмен қ апталады. Дә ріханада жертелі, тоназтатынтарда орын болуы тиіс. Жабдық тарының аяғ ы болуы жә не еденге линолиум тө селуі керек. Келушілер бө лмесінде кө рме сә рілері мен жарнамалық суреттер болуы тиіс. Жұ мыс орындары аз шығ ынмен жоғ ары ө німділікке қ ол жеткізуге мү мкіндік беретіндей етіп орналастырылуы керек.

Дә ріханалардың бір ү лгілі жобалары болғ анымен ә лі де ә ртү рлі ғ имараттар пайдаланылады. «А» тобындағ ы тану мен ыдыстар ү шін арнайы орындар талап етіледі.

Тез тұ танғ ыш, жарық сезгіш, жылу сезгіш жарылғ ыш, улы тотық тырғ ыш жә не басқ а заттарды жертелерде сақ тау қ ажет.

Иісі кү шті шығ атын жә не тез тұ танатын заттарды басқ алардан бө лек, мү мкіндігінше берік жабылатын жә не жанбайтын жә шіктерде сақ тағ ан жө н.

Жазбалар рецептер бойынша дә рі-дә рмек даярлау кезіндегі жұ мыс тә ртібі

- Дә ріханада, шаруашылық тың амбулаториясында жұ мыс істегенде стол жұ мыс орындарын таза ұ стау керек;

- Таразылардың орнық тылығ ын, кө рсеткіш дә лдігін жә не тазалығ ын тексеріпотырғ ан жө н;

- Фарфор келілер, келсаптар, капсулаторлар, қ алақ шалар, ө лшеуіш ыдыстар тазалап жуылып, қ ұ рғ атылуы тиіс;

- Сұ йық дә рілерге арналғ ан шыны сауыттар қ ұ йылатын дә рінің мө лшеріне жә не салмағ ына қ арай таң далады;

Дә ріханаларда дайындалатын дә рілердің бә рінде этикеткасы болу керек. Дә рінің сыртына «Жарық тү спейтін жерде ұ стаң ыз»: «Балалардан сақ таң ыз» деген ескертпе жазбалар болуғ а тиісті. Сырт қ ағ аздың кө лемі ыдыстың кө лемі ыдыстың сыйымдылығ ына байланысты болады. Дә рілердің тү рлері: микстура, тамшылар, ұ нтақ тар, кө з тамшылары, кө зге жағ атын май, сыртқ а жағ атын дә рі, егуге арналғ ан дә рі.

Улы, кү шті ә сер ететін, ащы иісті, тез тұ танатын жә не тез

жарылатын заттармен жұ мыс істеу тә ртібі.

Улы жә не кү шті ә сер ететін заттар жеке, қ ұ лыптаулы сақ талады. Олардың санын бақ ылап, есеп беріліп отыруы тиіс. Олармен жұ мыс істегенде жеке ыдыстар мен аспаптар қ олданылады. Шоғ ырландырғ ан қ ышқ ылдармен жә не сілтілермен жақ сы желдеткіш қ ондырылғ ан жағ дайда ғ ана жұ мыс істеуге болады. Суды қ ышқ ылғ а емес, қ ышқ ылды суғ а қ осады.

Арнаулы киімдерді, ыстық жә не тез жарылатын заттарды дұ рыс тығ ындап, ә ртү рлі жылулық та аулақ жерде сақ тайды. Ө згеше сақ тау:

а) жарық тан қ орғ ау;

б) ұ шпа дә рілер;

в) ылғ алдан қ орғ ау тығ ыздап бекітілген ыдыс;

г) газдардың ә серінен қ орғ ауды қ ажет ететін дә рілер.

Иісті жә не бояма дә рілер: аммиак ерітіндісі, валидол, қ ара май, ихтиол, йодоформ, ксероформ, метилсалицилат, ментол, мү сә тір-анисті тамшылары, АСД, скипидар, тимол, фенол, формальдегид, хлорамин, эфир майлары.

Боямалар: акрихин, бриллианты жасыл индигокармин, перманганат калийі, кө гілдір метил, В2, фурациллин, этакридин лактаты, Т-дан жоғ арылатылғ ан- бұ л этикеткада кө рсетілген, температурадан тө мендетілген.

Барлық тез жарылатын жә не тез тұ танатын заттарды қ ышқ ылдармен жә не сілтілермен бірге сақ тауғ а қ атаң тиым салынады.

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Дә ріхана типтері.

2. Дә ріхана қ ұ рылымы.

3. Дә ріханада дә рілік заттарды сақ тау ережелері.

ДӘ РІС №4

Дә ріс тақ ырыбы: Дә рілік препаратты ө ндіру ү рдісі жә не оның дә рілік формасы

Сұ рақ тары: 1. Дә рілік формаларды талдау ерекшеліктері

2. Дә рілік формалардың сапасына қ ойылатын нормативтік

талаптар

Дә рілік заттарды агрегаттық кү йіне орай жіктейді: қ атты, сұ йық, жұ мсақ жә не газ тә різдес. Олардың қ ұ рамына 1-3 немесе оданда кө п компоненттері кіреді, соң дық тан, бір-, екі-, ү ш-, тө рт- жә не т.б. компонентті дә рілік қ оспалар болады. Дә рілік формалардың сапасын бір компонентті тү рінде тұ пнұ сқ аулық қ а бағ алағ анда, сә йкес субстанцияларғ а қ олдаң ылатын химиялық реакциялар жасалады. Тазалық қ а тек инъекцияғ а арналғ ан ерітінділер ғ ана пайдаланады, олардың мө лдірлігін, тү сін, ортадағ ы рН немесе қ ышқ ылдығ ын, жә не де ауыр металдар қ оспаларын мү мкіндік дә режесін анық тайды.

Дә рілік формаларды зауаттарда, фармацевтикалық фабрикаларда (официналды) жә не дә ріханаларда (магистралды) дайындайды.

Таблеткаларды ыдыраулығ ына тексереді. Грануланың мө лшерін елеуіш талдауымен зерттейді жә не де ыдыраулығ ымен ылғ алдығ ын анық тайды. Капсулаларда орташа массасын, ыдыраулығ ын жә не еріткіштілігін бақ ылайды, ал 0, 05 г жә не оданда аз дә рілік заты бар капсуланың біркелкі мө лшерленуін байқ айды. Ұ нтақ тарда мө лшерленген ұ нтақ кө лемінен шегіну дә режесін анық тайды. Суппозиторийлерді визуальді ә діспен кө лденен кесілімінде бір қ алаптығ ын тексереді. Тұ нбаларда спирттің кө лемін жә не тығ ыздығ ын белгілейді. Сығ ындыларды тұ нба тә різді, спирттің кө леміне жә не тығ ыздығ ына, ауыр металдарғ а, ә сер етуші заттарғ а байқ айды. Осымен қ атар, қ алдық мө лшерін, ал қ ою жә не қ ұ рғ ақ сығ ындыларда ылғ алдың кө лемін анық тайды. Аэрозольдарда манометр кө мегімен бө лме температурасында баллон ішіндегі қ ысымды ө лшейді. Қ орабын бү тіндігіне тексереді. Мө лшерленген корабтарда бір дозадағ ы препараттын орта салмағ ын белгілейді. Май-дә рілерде дә рілік зат бө лшектерінің мө лшерін ө лшейді. Ү лкен кө лемде енгізілетін инъекциялық ерітінділерге ерекше назар аударады. Оларғ а сыртқ ы тү рі, боялуы, мө лдірлігі, бө тен қ оспалардың болмауы, ерітінді кө лемі, рН, қ ан плазмасындағ ы изтоникалығ ы апирогендігі, стерильдігі, маркировкасы, корабтануы, ампуланың толтырылуы деген сипаттамалары пайдаланады.

Гомеопатикалық дә рілік заттардың талдауы дә рілердің кө п ерітілгендігі ү шін қ иін жасалады. Олардың сапасын ингредиенттерді қ осқ анда қ адағ алайды жә не актіде бекітеді. Ә р ингредиентті алдын ала талдауғ а жібереді. Барлық айтылғ ан жағ дайларда гомеопатикалық дә рілік заттардың талдауына жә не стандартталуына хроматография (ГЖХ, ВЭЖХ), фотометрия, флуоресценция жә не басқ а тә сілдері қ олдаң ылады.

Дә рілік формаларды талдау ү шін басқ а да ә дістер бар: бір компонентті дә рілік формалардың фармакопеялық талдауы, кө п компонентті дә рілік формалардың талдауы, дә рілік формаларғ а кө лемдік талдау, кө п компонентті дә рілік формаларғ а физикалық -химиялық талдау, дә рілік формаларғ а экспресс-талдау.

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Дә рілік формаларды талдау ерекшеліктері.

2. Дә рілік формалардың сапасына агрегаттік кү йіне орай қ ойылатын нормативтік талаптар.

ДӘ РІС №5

Дә ріс тақ ырыбы: Дайын препараттың валидациясы

Валидация қ ұ жаттарда қ ондырғ ылар, ө ндіріс жағ дайы, жартылай ө німнің сапасы нормативті қ ұ жаттарғ а сә кес негізделеді.

Валидацияның негізгі элементтері болып табылады:

-технологиялық қ ондырғ ылардың монтажы, сонымен қ атар компьютерлік жү йелер;

-технологиялық процестер параметрін бағ алау;

-процестен ауытқ уын бағ алау;

-анализ ә дістерін бағ алау;

-протокол жә не есеп қ ұ растыру.

Валидация жү ргізілуі керек:

-ә рбір жаң а технологиялық процесті ө ндіріске енгізу алдында;

-стерильды дә рмек жасауда;

Екіншілік валидация мына жағ дайда жү ргізіледі:

-нормативті қ ұ жаттың дайын ө німге, шикізатқ а маркерлеуші затқ а қ атысты ө згерілуі;

-технологиялық қ ұ жаттың ө згерілуі;

-қ ондырғ ыларды ауыстыру немесе жө ндеу;

-ө ндіріс алаң дарын қ айтадан дабдық тау;

-технологиялық регламентте ауытқ улар байқ алғ анда;

-график бойынша жоспарлы валиадация.

Фармацевтикалық мекемеде арнайы бір қ ызметкерді валиадация жү ргізуге жауапты қ ылып белгілейді. Ол арнайы топ қ ұ рып, валиадация жоспарын қ ұ рады. Бұ л топ валиадация жұ мысына жауапты болады.

Валиадация жү ргізетін қ ызметкерлер арнайы инструктаж ө туі тиіс. Валиадация жү ргізу туралы есеп мынадан тұ рады:

-мақ саты;

-бастапқ ы ақ парат;

-ө лшеуіш қ ұ ралдар мә ліметі;

-технологиялық процестер жә не нормативті қ ұ жаттарды тексеру жө ніндегі протоколдары;

-алынғ ан тексеріс нә тижелері;

-қ айтара тексеру жө нінде талап ету.

Алынғ ан нә тижелер бойынша есеп жазылады. Валидация жауапты адам есепті мақ ұ лдап, қ орытынды жасайды.

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Валидация деген не?

2. Валидация жү ргізу туралы есеп.

ДӘ РІС №6

Дә ріс тақ ырыбы: Дә рілік препараттарды негізгі ө ндіру кезең дері

Сұ рақ тары:

1. Нақ ты дә рілік заттарды жасау

2. Дә рілік препаратты жетілдіру кезендері

3. Жаң а препаратты зерттеу

Нақ ты дә рілік препараттарды дайындауында екі дә режесін бө леді /ө з отандағ ы аналогтар негізінде жә не шетелдік аналогтар негізінде дайындау.

Ә лемдегі дә реженің алдына тү скен дә рілік заттар ө з қ асиеттері бойынша отандағ ы жә не шетелдегі аналогтарынан артық болады.

Екінші тү рі- ә лемдегі дә режеге сә йкес дә рілік заттар, олар ө з қ асиеттері бойынша шетелдіктерге сай, бірақ отандағ ы аналогтарынан артық болып келеді. Нақ ты дә рілік заттарды жасау ү шін ең кемінде 12 жыл керек, ал шетелдік аналогтар негізінде жасау ү шін- 5-6 жыл.

Дә рілік препаратты жетілдірудің келесі кезендері бар:

- жаң а дә рілік затты жасау ой санасы /идея/. Бұ л жағ дай фармакологтармен химик-синтетиктердің бірлескен жұ мысының нә тижесі.

- алғ ашқ ы алынғ ан қ оспалардың синтезі.

- фармакологиялық скрининг жү ргізу

- клиникалық тексеріс жасау

- жаң а дә рілік препаратты ө ндіру технологиясын жетілдіру

- нормативтік-техникалық қ ұ жаттарды дайындау

- фармацевтикалық ө ндіріске препараттын шығ уын енгізу

Жаң а препаратты зерттеу жұ мыстары ә р тү рлі дә режеде жү ргізіледі: молекулярлық, жасушалық, субклеткалық, ұ лпалармен ағ залар дә режесінде жә не организмнің толық бойында.

Жаң а препараттың ескі дә рілер алдында артық шылығ ы болуғ а тиіс жә не ол улылығ ы жағ ынан қ ойылатын талаптарғ а сә йкес болғ аны жө н /канцерогендігі, эмбриотоксикалығ ы, мутагендігі ж.б./. Жаң адан жасалғ ан дә рілік препараттың терапевтикалық бағ алылығ ын клиникалық зерттеу нә тижесінде анық тайды.

Клиникалық тексерістен ө ткен препаратқ а ө ндіріс регламентін дайындайды. Бұ л қ ұ жатта препаратты алу сатыларының технологиясын жә не аналитикалық бақ ылау жү ргізуді кө рсетеді.

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Нақ ты дә рілік заттарды жасау

2. Дә рілік препаратты қ андай кезендермен жетілдіреді?

3. Жаң а препаратты зерттеу тә сілдері

ДӘ РІС №7

Дә ріс тақ ырыбы: Негізгі дә рілік формалар

Сұ рақ тары:

1. Сұ йық дә рілік формалар

2. Жұ мсақ дә рілік формалар

3. Қ атты дә рілік формалар

4. Газтә різді дә рілік формалар

Дә рілік формаларды агрегаттық кү йі бойынша жіктеуге болады: қ атты, сұ йық, жұ мсақ жә не газтә різділер.