Allah sizin gizli saxla­dıqlarınızı da, aşkara çıxart­dıqları­nızı da bilir”.

Allahdan baş qa tapı ndı q­ları bü t­lə r heç bir ş ey yarada bilmə z­lə r. Ç ü nki onlar ö zlə ri yaradı l­mı ş lar”.

Allahı n mə rhə mə ti ç ox bö yü kdü r, Onun alicə nablı ğ ı hü ­dudsuzdur, Onun bağ ı ş laması bü tü n qulları na aiddir, Onun elmi isə bü tü n varlı qları qapsayı r. O, sizin gizlə tdiklə rinizdə n və ya aş karda etdiklə rinizdə n xə bə rdardı r. O, Onunla yanaş ı ibadə t edilə n uydurulmuş ilahlara qə tiyyə n oxş amı r, ç ü nki onlar nə bö yü k, nə də kiç ik mə xluqu yaratmağ a qadir deyillə r, halbuki onlar ö zlə ri xə lq edilmiş lə r. Axı onlar ö zlə ri Fö vqə luca Xaliqə mö htac olduqları halda necə yaradı cı ola bilə rlə r?!!

ﮊ ﮋ ﮌ ﮍ ﮎ ﮏ ﮐ ﮑ ﮒ

Onlar ö lü dü rlə r – diri de­yillə r və nə vaxt dirildilə ­cə k­lə ­rini də bilmirlə r”.

Bü tlə r heç bir kamil keyfiyyə tə malik deyillə r. Onlar bilikdə n və digə r yaxş ı mə ziyyə tlə rdə n mə hrumdurlar. Onlar hə tta hə yatdan da mə hrumdurlar və buna gö rə eş itmə k, gö rmə k və dü ş ü nmə k qabiliyyə tinə malik deyillə r. Mə gə r alə mlə rin Rə bbi ilə yanaş ı belə “ilahlara” ibadə t etmə k olar? Mü ş riklə r necə də axmaqdı rlar! Onları n ağ lı nə də rə cə də tə hrif olmuş və korlanmı ş dı r! Onlar ə n sadə mə sə lə lə rdə dolaş ı qlı ğ a dü ş mü ş və heç bir keyfiyyə tində kamilliyə malik olmayan, qü sursuz mə ziyyə tlə rdə n mə hrum olan və hə rə kə t etmə yə qabiliyyə ti olmayan mə xluqları Allaha bə rabə r tuturlar, halbuki O, bü tü n sifə tlə rində kamildir və ə n gö zə l keyfiyyə tlə r Sahibidir. Bu sifə tlə rdə n hə r biri ə n ə zə mə tli və nö qsansı z tə zahü rü ndə Ona mə xsusdur. O, hə r ş eyi qaplayan elmə, hü dudsuz qü drə tə və dü nyaları ə hatə edə n hə dsiz rə hmə malikdir. Ş ö hrə t, ə zə mə t, kü barlı q Ona mə xsusdur və heç bir mə xluq Onun ilahi mə ziyyə tlə rinə tam nail olmaq qabiliyyə tinə malik deyildir[143].

ﮓ ﮔ ﮕ ﮖ ﮗ ﮘ ﮙ ﮚ ﮛ ﮜ ﮝ ﮞ ﮟ

Sizin tanrı nı z Tə k olan Allahdı r. Axi­rə tə inanma­yan­la­rı n qə lbi in­kar edir. Ö z­lə ri də tə kə bbü rlü dü rlə r”.

Allah – Vahid Rə bdir və O, heç nə yə və heç kimə mö htac deyil. O doğ ulmamı ş və Ondan da kimsə doğ ulmamı ş dı r! Onə nə tay, nə də bə rabə r olan yoxdur! Sağ lam tə fə kkü rə malik olan insanları n ü rə yi Onu ucaldı r və Ona hü dudsuz mə hə bbə tlə dolu olur. Onlar ö z ə mə llə rini və qurbanları nı Ona hə sr edir, Ona qə lbə n və cismə n xidmə t edir, Onun gö zə l adları nı, ali keyfiyyə tlə rini və kamil ə mə llə rini tə riflə yirlə r. Axirə t hə yatı na iman gə tirmə kdə n boyun qaç ı ranları n ü rə yi tə k Allaha ibadə ti qə bul etmir və Ona xidmə t etmə kdə n tə kə bbü rlə imtina edirlə r. Hə qiqə tə n, ancaq ə n cahil və inadkar mə xluqlar belə rə ftar edirlə r.

ﮠ ﮡ ﮢ ﮣ ﮤ ﮥ ﮦ ﮧ ﮨ ﮩ ﮪ ﮫ ﮬ ﮭ ﮮ

Uuml; bhə yoxdur ki, Allah on­ları n gizli saxladı qları nı da, aş ka­ra ç ı xart­dı q­ları nı da bilir. Hə qi­qə tə n də, O, tə kə b­bü rlü olanları sevmir”.

Allah gü nahkarları n tö rə tdiyi bü tü n mə nfur hə rə kə tlə rdə n xə bə rdardı r. O, tə kə bü rlü lü k edə nlə ri sevmir. Bundan baş qa tə kə bbü rlü və lovğ a qullar Onda nifrə t doğ urur və buna gö rə onlar cinayə tlə rinin sə ciyyə sinə mü vafiq olan cə zalar alacaqlar. Fö vqə luca buyurur: “Rə bbiniz buyurdu: “Mə nə dua edin, Mə n də sizin duaları nı zı qə bul edim! Mə nə ibadə t etmə yi tə kə bbü rlə rinə sı ğ ı ş dı rmayanlar Cə hə nnə mə zə lil olaraq girə cə klə r! ” (Mumin, 40/60).

ﮯ ﮰ ﮱ ﯓ ﯔ ﯕ ﯖ ﯗ ﯘ ﯙ ﯚ ﯛ ﯜ ﯝ ﯞ ﯟ ﯠ ﯡ ﯢ ﯣ ﯤ ﯥ ﯦ ﯧ ﯨ ﯩ ﯪ ﯫ ﯬ

Onlardan: “Rə bbiniz pey­­ğ ə mbə rinə nə nazil etmiş dir? ”– deyə soruş duqda, onlar: “Bu, keç ­miş də kilə rin nağ ı l­ları ­dı r! ”– deyə rlə r”.

Qoy onlar Qiyamə t gü nü ö z gü ­nahları nı n hamı sı nı və na­dan­lı qları ü zü n­də n azdı rdı q­ları kə s­lə rin gü nah­la­rı nı n bir qismini daş ı sı nlar. Bax gö r, da­ş ı yacaq­ları yü k necə də pisdir”.

Fö vqə luca mü ş riklə rin Onun ayə lə rini necə canfə ş anlı qla rə dd etdiklə rini xə bə r verir. Onlardan Quran – Onun qulları na gö stə rdiyi ə n bö yü k lü tfkarlı ğ ı olan Və hy haqqı nda soruş urlar. Bə s onlar nə cavab verirlə r? Onlar bu lü tfkarlı ğ ı, Allaha ş ü kü r edə rə k, qə bul edirlə rmi və ya kü frə ü stü nlü k verə rə k indkarlı q gö stə rirlə r? Doğ rudan da onları n cavabı kobud və yaramazdı r. Onlar deyirlə r: “Muhə mmə d Quranı ö zü yazmı ş və onu Allaha aid etmiş dir. Onun kitanı nda qə dim xalqlar haqqı nda insanları n nə sildə n nə silə ö tü rdü klə ri ə fsanə lə r toplanmı ş dı r. Bu ə fsanə lə rdə n bə zilə ri doğ ru, bə zilə ri isə yalandı r”.

Mü ş riklə r belə bə yanatlar verir və ö z ardı cı lları nı onları n dediklə ri ilə razı laş mağ a ç ağ ı rı rlar. Nə ticə də onlar tə kcə ö z gü nahları nı n yü kü nü deyil, hə m də Qiyamə t gü nü baş layana qə də r onları n yolu ilə gedə cə k nadanları n gü nahları nı n yü kü nü də ö z ç iyinlə rinə gö tü rü rlə r. Sö hbə t doğ ru biliklə ri olmayan və ancaq mü rtə dlə rin də və t etdiklə ri ş eylə ri bilə n cahillə rdə n gedir. Bu cahillə rin gü nahları da ağ ı r yü k kimi yalan tə bliğ atç ı ları nı n ç iyninə yü klə nə cə kdir. Kü frə ş ü urlu surə tdə etiqad edə nlə rə gə ldikdə isə, onlar ö z cinayə tlə rinə gö rə mü stə qil surə tdə cavab verə cə klə r, ç ü nki onlar yalan tə bliğ atç ı ları nı n bildiklə rini bilirdilə r. Ö z gü nahları nı n və aldatdı ğ ı insanları n gü nahları nı n ağ ı rlı ğ ı nı daş ı yanları n yü kü necə də mə nfurdur!

ﯭ ﯮ ﯯ ﯰ ﯱ ﯲ ﯳ ﯴ ﯵ ﯶ ﯷ ﯸ ﯹ ﯺ ﯻ ﯼ ﯽ ﯾ ﯿ ﰀ ﰁ ﰂ

Onlardan ö ncə kilə r də hiylə qur­muş dular. Sonra Allah onları n tikililə rini ö zü lü ndə n da­ğ ı tdı, ta­vanları baş ları na uç du və ə zab onlara gö zlə mə diklə ri yer­də n gə ldi”.

Ə vvə lki zamanlarda da kafirlə r Allahı n elç ilə rinə qarş ı fitnə karlı qlar qururdular, onları aldatmağ a cə hd gö stə rə rə k, gə tirdiklə ri tə limi inkar etmə yə ç alı ş ı rdı lar. Onlar ö z hiylə lə ri ü zə rində nə hə ng qə srlə r qururdular. Lakin Allah onları n qurduqları nı ö zü lü nə qə də r dağ ı dı rdı. Haqq kü frü n ə n ə sası nı dağ ı dı r, onun damı isə uç ub kafirlə rin baş ı na tö kü lü rdü, onları n fitnə si isə onlar ü ç ü n cə zaya ç evrilirdi. Bu cə za kafirlə ri gö zlə mə diklə ri yerdə n yaxalayı rdı. Onlar ü mid edirdilə r ki, fitnə lə ri onlara fayda verə cə k və onları qisas alı nacağ ı ndan mü dafiə edə cə k. Lakin bu qisas onları ondan sı ğ ı nmağ a cə hd gö stə rdiklə ri yerdə yaxalayı rdı.

Bu – Allahı n Ö z dü ş mə nlə rinin fitnə sini darmadağ ı n etmə si haqqı nda ə n gö zə l ibrə tamiz hekayə tlə rində ndir. Kafirlə r Allahı n elç ilə rinin tə bliğ etdiklə ri ü zə rində fikirlə ş ə rə k onları ö z istə diklə ri kimi də yə rlə ndirmə yə cə hd gö stə rirdilə r. Lakin onlar elç ilə rə iman gə tirmə kdə n boyun qaç ı rı rdı lar və ö z baxı ş ları nı yalan ü zə rində qururdular. Onlar ö z yalanları na istinad edir və onunla peyğ ə mbə r tə limlə rini inkar etmə yə can atı rdı lar. Onlar hiylə iş lə də rə k elç iyə və onun ardı cı lları na zə rə r vurmağ a cə hd gö stə rirdilə r. Lakin hə r də fə onları n fitnə si onları n ö zü ü ç ü n cə zaya ç evrilirdi. Onları n hazı rladı ğ ı fitnə -fə sadlar ə slində ö zlə ri ü ç ü n fə lakə tli idi, ç ü nki onları n niyyə ti mə rdimazarlı qdan ibarə tdi. Bununla ə laqə dar Fö vqə luca Allah belə buyurur: “...Pis hiylə isə ancaq onun ö z sahibini qap­layar...” (Fatir, 35/43). Dü nya hə yatı nda cə za belə olur, lakin ö lü mdə n sonrakı cə za daha da rü svayedici olacaqdı r. Bax elə buna gö rə, sonra Fö vqə luca Allah buyurur:

ﭑ ﭒ ﭓ ﭔ ﭕ ﭖ ﭗ ﭘ ﭙ ﭚ ﭛ ﭜ ﭝ ﭞ ﭟ ﭠ ﭡ ﭢ ﭣ ﭤ ﭥ ﭦ ﭧ

Sonra Qiyamə t gü nü Allah onları rü svay edə rə k deyə ­cə k: “Haqqı nda mü ­bahisə etdiyiniz ş ə ­riklə rim harada­dı r? ” Elm verilmiş kimsə lə r belə cavab verə ­cə klə r: “Ş ü bhə siz ki, bu gü n kafirlə rə rü svay­ç ı lı q və ə zab ü z verə cə kdir”.

Allah Onun ə leyhinə yalan danı ş dı qları na və Ona bö htan atdı qları na gö rə mü ş riklə ri bü tü n mə xluqları n gö zü qarş ı sı nda ifş a və rü svay edə cə kdir. O, buyuracaq: “Hanı o “ilahlar” ki, onları Mə nə ş ə rik qoş ur və onları n xatirinə Allahla və Onun tə rə fdarları ilə dü ş mə nç ilik edirdiniz? ” Mü ş riklə r bu suala cavab verə bilmə yə cə klə r və belə olduqda onlar ö z azğ ı nlı qları nı və inadkarlı qları nı etiraf etmə li olacaqlar. Fö vqə luca buyurur: “Allaha iftira yaxan, Onun ayə lə rini yalan hesab edə n kimsə də n daha zalı m kim ola bilə r? Kitabda (lö vhi-mə hfuzda) yazı lmı ş qismə tlə ri onlara ç atacaqdı r. Nə hayə t, elç ilə rimiz (gö ndə rdiyimiz mə lə klə r) canları nı almaq ü ç ü n yanları na gə ldikdə: “Allahdan baş qa ibadə t etdiyiniz bü tlə riniz haradadı r? ” – deyincə: “Onlar bizi qoyub qaç dı lar! ” – deyə cavab verə cə k və ö z ə leyhlə rinə, kafir olduqları na ş ahidlik edə cə klə r” (Ə raf, 7/37).

Mö min ilahiyyatç ı lar tə sdiq edirlə r ki, doğ rudan da Qiyamə t gü nü kafirlə rin nə sibi rü svayç ı lı q və bə dbə xtlik olacaqdı r. Bu ayə ona də lalə t edir ki, bu dü nyada hə qiqə ti deyə n ilahiyyatç ı ları n ü stü nlü yü ondadı r ki, onlar Qiyamə t gü nü də bü tü n mə xluqları n gö zü qarş ı sı nda eyni hə qiqə ti deyə cə klə r. Bu ayə də n hə m də aydı n olur ki, onları n sö zü nə tə kcə mə xluqlar deyil, Allah Ö zü də qulaq ası r.

Sonra Fö vqə luca, kafirlə r bu dü nyanı tə rk edə rkə n onlarla baş verə nlə r və Qiyamə t gü nü onları n baş ı na nə gə lə cə yi haqqı nda xə bə r verir. Fö vqə luca buyurur:

ﭨ ﭩ ﭪ ﭫ ﭬ ﭭ ﭮ ﭯ ﭰ ﭱ ﭲ ﭳ ﭴ ﭵ ﭶ ﭷ ﭸ ﭹ ﭺ ﭻ ﭼ ﭽ ﭾ ﭿ ﮀ ﮁ ﮂ ﮃ ﮄ ﮅ ﮆ ﮇ

Mə lə klə r ö zlə rinə zü lm edə n kim­sə lə rin canları nı aldı q­ları zaman onlar bo­yun ə yib: “Biz heç bir pislik et­mir­dik! ”– deyə ­cə klə r Onlara deyilə cə k: “Xeyr! Ş ü bhə siz ki, Allah sizin nə lə r et­diyinizi bilir”.

(16.29) “Elə isə iç ində ə bə di qa­la­cağ ı nı z Cə hə nnə min qapı la­rı ndan gi­rin! Tə kə b­bü rlü lə rin qa­lacağ ı yer necə də pisdir! ”

Mə lə klə r gü nahkarları n canı nı onlar zalı mlı ğ ı n və azğ ı nlı ğ ı n girdabı nda batdı qları anda alı rlar. Tamamilə aydı ndı r ki, hə min anda onları cə za, biabı rç ı lı q və alç aldı lma ö z ağ uş una alı r. Qiyamə t gü nü baş ladı qda isə, onlar Allaha mü ti olacaq və ə vvə llə r Onun ə və zinə baş qa “ilahlara” ibadə t etdiklə rini inkar edə cə klə r. Lakin onlara deyilə cə k: “Axı, deyə sə n, bu belə deyildi! Siz ç oxlu cinayə tlə r iş lə tmisiniz və bu gü n gü nahı nı zı danmanı z faydası zdı r, ç ü nki Allah tö rə tdiyiniz hə r ş eyi bilir”.

Mü ş riklə r bu dü nyada olduqları zaman etdiklə ri gü nahlar­dan boyun qaç ı rmağ ı n onlara fayda verə bilə cə yini gü nan etdikdə, onlardan boyun qaç ı rmağ a cə hd edə cə klə r. Lakin onları n ö z bə də n ü zvlə ri ö z ə leyhlə rinə ş ə hadə t vermə yə baş ladı qda, onlar tö rə tdiklə ri cinayə tlə rini etiraf etmə k mə cburiyyə tində qalacaqlar. Buradan aydı n olur ki, kafirlə r tö rə tdiklə ri cinayə tlə ri etiraf etmə yə nə qə də r Cə hə nnə mə daxil edilmə yə cə klə r. Bu baş verdikdə isə, onlar artı q Cə hə nnə min qapı ları qarş ı sı nda dayanmı ş olacaqlar və onları n hə r biri Cə hə nnə mə tö rə tdiyi cinayə tin nö vü nə mü vafiq gə lə n qapı lardan daxil edilə cə klə r.

Tə kə bbü rlü fasiqlə rin daldalanacağ ı yer necə də də hş ə tlidir! Bu daldalanacaq yer Cə hə nnə m olacaqdı r – niskin və tö vbə, bə dbə xtlik və ə zab-ə ziyyə t, qayğ ı və qə m-qü ssə mə skə ni. Oraya tə kcə Hə qiqi Mü tlə q Hakimin qə zə blə ndiyi kə slə r dü ş ə cə klə r. Onlar orada rahatlanmayacaqlar, ç ü nki onları n ə zabı n bir gü n belə fasilə verilmə yə cə kdir. Rə hmli Rə bb onlardan ü z ç evirə cə k və onları bö yü k cə zanı dadmağ a mə cbur edə cə kdir.

ﮈ ﮉ ﮊ ﮋ ﮌ ﮍ ﮎ ﮏ ﮐ ﮑ ﮒ ﮓ ﮔ ﮕ ﮖ ﮗ ﮘ ﮙ ﮚ ﮛ ﮜ ﮝ ﮞ ﮟ ﮠ ﮡ

Mü ttə qilə rə: “Allah nə nazil etmiş ­dir? ”– soruş ul­duqda, onlar: “Xe­yir! ”– deyə rlə r. Bu dü nyada xeyirli iş lə r gö ­rə nlə r ü ç ü n gö zə l mü ­kafat ha­zı r­­lanmı ş ­dı r. Axirə t yurdu isə daha xe­yir­li­dir. Mü t­tə qilə rin yurdu necə də gö ­zə ldir”.

Kafirlə rin nazil edilmiş Və hy haqqı nda nə danı ş dı qları nı xatı rlatdı qdan sonra, Fö vqə luca Allah bu barə də tə qvalı qulları n dediklə rində n xə bə r verir. Onlar Sə mavi Və hyi Allahı n Ö z qulları na ə ta etdiyi bö yü k lü tfkarlı q və nə hə ng nemə t hesab edirlə r. Onlar bu Kitaba sö zdə və ə mə ldə tabe olur, Allaha hə md edir, nazil edilmiş ehkamları ö yrə nir və tə rcrü bə də onları ə sas tuturlar. Onlar Ona qü sursuz ibadə t edir və Onun qulları na xeyirxahlı q gö stə rir və buna gö rə hə m bu dü nyada, hə m də ö ldü kdə n sonra mü kafat alı rlar. Onlar dü nya hə yatı nda var-dö vlə t ə ldə edir, qayğ ı sı z hə yat tə rzində n zö vq alı r, ruhi rahatlı ğ a nail olur, ö zlə rini ə min-amanlı q və sevinc iç ində hiss edirlə r. Dü nyə vi hə yatdan də fə lə rlə yaxş ı olan Axirə tdə isə onlar hə r cü r mə mnunluqdan və sə adə tdə n zö vq alacaqlar. Maddi hə yatı n gö zə lliklə ri ç ox deyil, onlar keç icidir və nö qsanlarla doludur, halbuki bu keyfiyyə tlə r Axirə t hə yatı nı n zö vq və sə fası na qə tiyyə n xas deyildir. Buna gö rə də, ayə nin sonunda Allah tə qvalı ları n mə kanı ndan heyranlı qla bə hs edir.

ﮢ ﮣ ﮤ ﮥ ﮦ ﮧ ﮨ ﮩ ﮪ ﮫ ﮬ ﮭ ﮮ ﮯ ﮰ ﮱ ﯓ ﯔ ﯕ ﯖ ﯗ ﯘ ﯙ ﯚ ﯛ ﯜ ﯝ ﯞ ﯟ ﯠ ﯡ ﯢ

(16.31) “Onlar ağ acları altı ndan ç ay­lar axan Ə dn bağ ları na gi­rə cə klə r. Orada onla­rı n ü rə klə ­rinin istə dik­lə ri hə r ş ey var­dı r. Allah mü ttə ­qilə ri belə mü ka­fat­lan­dı rı r” -

(16.32) “o kə slə ri ki, tə r-tə miz ol­duqları halda, mə lə klə r onları n canı nı alı b de­yirlə r: “Sizə sa­lam olsun! Ə mə llə rinizə gö rə Cə nnə tə girin! ”

Cə nnə t sakinlə rinin meylində n bir ş ey keç ə n kimi, arzuladı q­ları nı o saat ə n kamil surə tdə alı rlar. Onlar ruha və qə lbə sevinc bə xş edə n istə nilə n nemə ti lə ngidilmə də n alı rlar. Buna gö rə Allah Cə nnə t mə skunları na onları n istə diyi hə r ş eyi ə ta edə cə k və hə m də O, hə tta ə vvə llə r ağ ı lları na belə gə lmə yə n ş eylə ri Ondan xahiş etmə lə rini onlara xatı rladacaqdı r.

Allah xeyirxahdı r, sə xavə tinin hə ddi-hü dudu yoxdur, Alicə nablı ğ ı sonsuzdur! İ lahi mahiyyə ti, kamil ə mə llə ri və mə hdudiyyə tsiz hakimiyyə tinin bə rabə ri və oxş arı Olmayandı r! O, Onun qə zə bində n və cə zalandı racağ ı ndan qorxan, Onun dininin vacib ehkamları nı qə lbə n, cismə n və dillə yerinə yetirə n, Onun qarş ı sı nda və Onun qulları qarş ı sı nda və zifə lə rini icra edə n və Onun qadağ an etdiyi hə r ş eydə n ç ə kinə n tə qvalı qulları nı layiqincə mü kafatlandı rı r. Onlar daima tə kcə saleh ə mə llə r iş lə yə rdilə r və bunun sayə sində mə lə klə r onları n canı nı mö minlə r kimi aldı lar. Dü nya hə yatı ilə ayrı lı q anı nda onlar qə lblə rinə girə bilə cə k və imanları nı ç irklə ndirə bilə cə k natə mizlikdə n və nö qsanlardan arı nmı ş dı lar. Onları n ü rə yi Allah haqqı nda bilik və Ona mə hə bbə tlə dolu idi. Dillə ri Onu zikr edir və Ona hə md olsun deyir, bə də nlə ri Ona itaə t edir və Ona yaxı nlaş mağ a can atı rdı. Buna gö rə mə lə klə r onları, heç kimin layiq gö rü lmə diyi ə n gö zə l salamla qarş ı layı r və onlara hə miş ə lik hə r cü r pislikdə n qorunmağ ı arzulayı rlar. Onlar deyirlə r: “Sizə salam olsun! Siz xoş unuza gə lmə yə cə k hə r ş eydə n ç ə kinmə yə nail oldunuz. Buna gö rə Allaha iman gə tirmə klə və Onun hö kmlə rini yerinə yetirmə klə layiq olduğ unuz Cə nnə t bağ ları na daxil olun”. Hə qiqə tə n də, saleh ə mə llə r – insana Cə nnə tə dü ş mə yə və Cə hə nnə mdə n xilas olmağ a imkan verə n ə n mü hü m ş ə rtdir. Tə qvalı qullar bu xeyirxahlı qları ö z sə ylə ri və bacarı qları sayə sində deyil, ancaq Allahı n gö stə rdiyi mə rhə mə ti ü zrə hə yata keç irirlə r.

ﯣ ﯤ ﯥ ﯦ ﯧ ﯨ ﯩ ﯪ ﯫ ﯬ ﯭ ﯮ ﯯ ﯰ ﯱ ﯲ ﯳ ﯴ ﯵ ﯶ ﯷ ﯸ ﯹ ﯺ ﯻ

Yoxsa kafirlə r mə lə klə ­rin onları n yanı na gə lmə ­sində n və ya­xud Rə bbi­nin ə mrinin gə lmə sin­də n baş qa bir ş eymi gö zlə yirlə r? Onlardan ə vvə lki­lə r də be­lə etmiş ­dilə r. Allah onlara zü lm etmə di, la­kin onlar ö zlə ri ö zlə rinə zü lm edir­di­lə r”.

Allahı n ayə lə rini gö rü b, onlara iman gə tirmə yə n, ö yü d-nə sihə tlə ri eş idib, onları rə hbə r tutmayan gü nahkarlar nə gö zlə yirlə r? Ya mə lə klə r onları n yanı na gə lib canları nı almalı dı rlar, ya da Allahı n mü dhiş hö kmü nü gö zlə mə lidirlə r ki, o da onlar ü ç ü n ö z tö rə tdiklə ri cinayə tlə ri sayə sində layiq olduqları cə zaya ç evrilə cə kdir. Doğ rudan da onlar ö zlə rində n ə vvə lkilə rin izi ilə gedirdilə r. Sonuncular da haqqı rə dd edir və cə za onları haqlayana qə də r iman gə tirmə kdə n boyun qaç ı rmı ş dı lar. Allah onlardan intiqam alanda onlara zü lm etmirdi. Onlar ö zlə ri ö zlə rinə zalı mlı q etmiş dilə r, ç ü nki onlar ona gö rə dü nyaya Allaha ibadə t etmə k və Onun lü tfü nə layiq olmaq ü ç ü n gə lmiş dilə r. Lakin onlar zalı m idilə r və xə lq edildiklə ri mə qsə di yerinə yetirmə kdə n boyun qaç ı rmı ş dı lar. Nə ticə olaraq, ö zlə rini ə bə di alç aldı lmaya və sonsuz bə dbə xtliyə mə hkum etmiş dilə r.

ﯼ ﯽ ﯾ ﯿ ﰀ ﰁ ﰂ ﰃ ﰄ ﰅ ﰆ

Onlara tö rə tdiklə ri ə mə l­lə ­rin pis cə zası nə sib oldu və istehza etdiklə ri ə zab onları ağ uş una aldı ”.

Tö rə tdiklə ri gü nahları n yaramaz nə ticə lə ri ö z ü zə rlə rinə dü ş dü. Ə vvə llə r, elç ilə r onları cə zadan ç ə kindirə ndə, onları ə lə salar və lağ a qoyardı lar, lakin onları n istehza etdiklə ri indiki cə za onları n ö zü nü haqladı.

ﭑ ﭒ ﭓ ﭔ ﭕ ﭖ ﭗ ﭘ ﭙ ﭚ ﭛ ﭜ ﭝ ﭞ ﭟ ﭠ ﭡ ﭢ ﭣ ﭤ ﭥ ﭦ ﭧ ﭨ ﭩ ﭪ ﭫ ﭬ ﭭ ﭮ ﭯ ﭰ ﭱ ﭲ ﭳ

(16.35) “Mü ş riklə r dedilə r: “Ə gə r Allah istə sə ydi, biz də, ataları ­mı z da Ondan baş qa heç nə yə ibadə t etmə z və Onun izni ol­madan heç nə yi haram say­maz­dı q! ” On­lardan ə vvə l­kilə r də eynilə dav­ranmı ş dı lar. Mə gə r elç ilə rə aç ı q-aydı n Və hyiç atdı r­maqdan baş qa bir və zifə hə valə edilmiş di­? ”

Mü ş riklə r ö z davranı ş ları nı Allahı n istə yi ilə doğ rultmağ a ç alı ş ı rlar. Onlar deyirlə r ki, Allah Ö zü istə miş dir ki, onlar Ona ş ə rik qoş sunlar. Doğ rudan da, ə gə r Allah istə sə ydi, onlar bü tlə rə ibadə t etmə z və Allahı n iradə sinin ziddinə olaraq bə zi heyvanları ö ldü rmə yi və istifadə etmə yi qadağ an etmə zdilə r. Burada baxirə, və silə, hami və bunlara bə nzə r digə r heyvanlardan bə hs edilir. Lakin mü ş riklə rin gə tirdiklə ri sü butlar inandı rı cı deyil, ç ü nki ə ks halda Allah ə vvə lki zamanlarda yaş amı ş Allaha ş ə rik qoş an və sə rt cə zaya layiq olan kafirlə ri cə zalandı rmazdı. Ə gə r Allah onları n kü frə etiqad etmə lə rini istə sə ydi, onda O, onları cə zalandı rmazdı. Amma mü ş riklə r heç nə yə baxmadan bu faydası z də lilə istinad edirlə r, ç ü nki onlar hə r vasitə ilə ç alı ş ı rlar ki, elç ilə rin gə tirdiyi haqqı inkar etsinlə r. Eyni zamanda onlar ç ox yaxş ı baş a dü ş ü rlə r ki, Allah qarş ı sı nda ö z cinayə tlə rinə heç bir bə raə t ə ldə edə bilmə yə cə klə r.

Ə gə r Allah onlara hö kmlə r və haramlar nazil etmiş dirsə, və zifə lə rini yerinə yetirmə k ü ç ü n ş ə rait yaratmı ş dı rsa, onlara mü stə qil qə rar qə bul etmə k ü ç ü n gü c və bacarı q vermiş dirsə, onda baş qa cü r necə ola bilə rdi? Onları n ö zlə rini Allahı n qə də ri ilə tə mizə ç ı xartmaq istə mə lə ri ə n bö yü k yalandı r, ç ü nki hə r bir adam hiss edir ki, o istə diyi ş eyi edə bilə r və ö zü də bu zaman kimsə ona mü qavimə t gö stə rmir. Buradan aydı n olur ki, mü ş riklə r eyni zamanda hə m Allahı və Onun elç ilə rini və hə m də sağ lam dü ş ü ncə ni və maddi geç ə kliyi inkar edirlə r. Elç ilə r buna gö rə mə suliyyə t daş ı mayacaqlar, ç ü nki onları n və zifə si tə kcə aç ı q-aş kar ayə lə ri onlara ç atdı rmaq idi. Onlar haqqı elə izah etmə liydilə r ki, o, insanları n qə lbinə nü fuz etmə liydi və sonra heç kim mə lumatsı zlı ğ ı ilə ö zü nə bə raə t qazandı ra bilmə mə liydi. Ə gə r elç ilə r Allahı n hö km və qadağ aları nı ö z xalqları na ç atdı rmı ş dı larsa, bundan sonra gü nahkarlar ö z cinayə t­lə rinə Allahı n qə də ri ilə haqq qazandı rmaq istə dikdə, elç ilə r daha heç nə edə bilmə zdilə r, ç ü nki qullar artı q tə kcə Ə zə mə tli və Qü drə tli Allahı n qarş ı sı nda cavab vermə li olacaqdı lar.

ﭴ ﭵ ﭶ ﭷ ﭸ ﭹ ﭺ ﭻ ﭼ ﭽ ﭾ ﭿ ﮀ ﮁ ﮂ ﮃ ﮄ ﮅ ﮆ ﮇ ﮈ ﮉ ﮊ ﮋ ﮌ ﮍ ﮎ ﮏ ﮐ ﮑ ﮒ

(16.36) “Biz hə r ü mmə tə: “Allaha ibadə t edin, tağ utdan uzaq olun”– deyə, elç i gö n­də rdik. Onlardan kimisini Allah hida­yə t yoluna yö ­nə ltmiş, kimisinə də ə dalə ti ilə az­maq nə sib etmiş di. Yer ü zü ndə gə ­zib dola­ş ı n və gö rü n haqqı yalan sayan­ları n aqibə ti necə oldu! ”

Fö vqə luca xə bə r verir ki, sə mavi hə qiqə t yerin bü tü n xalqları na ç atdı rı lmı ş dı r. Keç miş də yer ü zü ndə yaş ayan və ya bu gü nə də k yaş amaqda olan bü tü n cə miyyə tlə rə yeganə bir dini tə bliğ edə n və insanları bir olan Allaha ş ə rik qoş madan Ona ibadə t etmə yə ç ağ ı ran elç ilə r gö ndə rilmiş di. Lakin xalqlar onları n ç ağ ı rı ş ı na mü xtə lif cavablar vermiş və iki qrupa bö lü nmü ş dü lə r. Onları n birini Allah doğ ru yola yö nə ltmiş və bunun sayə sində onlar Onun ehkamları nı ö yrə nə rə k və onlara riayə t edə rə k elç ilə rin yolu ilə getmiş dilə r. Digə ri isə azğ ı nlı ğ a ü stü nlü k vermiş və hə lak yolunu tutmuş dular. Qoy insanlar yer ü zü ndə qə lbə n və cismə n sə yahə t edə rə k, gö rü b ə min olsunlar ki, haqqı dananları n aqibə ti necə olmuş dur; onlar ç oxsaylı qə ribə ş eylə r gö rə cə klə r və hə r bir kafiri mü tlə q mə hv olma gö zlə diyinə inanacaqlar.

ﮓ ﮔ ﮕ ﮖ ﮗ ﮘ ﮙ ﮚ ﮛ ﮜ ﮝ ﮞ ﮟ ﮠ ﮡ ﮢ

Sə n onları n doğ ru yola gə l­mə sinə nə qə də r ç alı ş san da, Allah az­dı r­dı ğ ı kimsə lə ri doğ ru yola yö nə ltmə z və on­lara kö mə k edə n də olmaz”.

Ey Muhə mmə d! Sə n insanları n doğ ru yola gə lmə si ü ç ü n mü mkü n olan hə r ş eyi edirsə n. Lakin sə n nə qə də r sə y gö stə rsə n də, insanları doğ ru yola tə kcə Allah yö nə ldə bilə r. Ə gə r Allah gü nahkarı azğ ı nlı ğ a salı rsa, onu heç kim Allahı n cə zası ndan və bö yü k fə lakə tdə n mü dafiə edə bilmə z.

ﮣ ﮤ ﮥ ﮦ ﮧ ﮨ ﮩ ﮪ ﮫ ﮬ ﮭ ﮮ ﮯ ﮰ ﮱ ﯓ ﯔ ﯕ ﯖ ﯗ ﯘ

Onlar Allaha mö hkə m and iç di­lə r ki: “Allah ö lə n bir kə si di­rilt­mə ­yə ­cə kdir! ” Xeyr! Allahı n ö lü lə ri diriltmə si Onun doğ ru və ­dinə gö rə olacaq, lakin insanları n ç oxu bunu bilmirlə r”.

Fö vqə luca, Muhə mmə d Peyğ ə mbə rə (s.ə.s.) iman gə tirmə k­də n boyun qaç ı ran mü ş riklə rin necə də hş ə tli and iç ə rə k Allahı n ö lü lə ri diriltmə yə cə yini və ç ü rü yü b torpağ a qarı ş mı ş insanı dirildə bilmə yə cə yini xə bə r verir. Allah onları n sö zlə rini rə dd edə rə k buyurur: “Xeyr! Rə bb ö lü lə ri dirildə cə k və onları n hamı sı nı, qopacağ ı na ş ü bhə edilmə si mü mkü n olmayan Qiyamə t gü nü bir yerə toplayacaqdı r. Mə hz belə və d edilmiş dir və Allah Ö z və dini də yiş mə z”. Lakin insanları n ə ksə riyyə ti ə n bö yü k cahillə rdir və buna gö rə onlar Allahı n hikmə tini nö vbə ti ayə də yazdı ğ ı dirilmə ni və ə və z verilə cə yini inkar edirlə r. Fö vqə luca buyurur:

ﯙ ﯚ ﯛ ﯜ ﯝ ﯞ ﯟ ﯠ ﯡ ﯢ ﯣ ﯤ ﯥ ﯦ ﯧ ﯨ ﯩ ﯪ ﯫ ﯬ ﯭ ﯮ ﯯ

Allah ö lü lə ri dirildə cə k­dir ki, ixti­laf­da olduqları ş ey­lə ri on­lara bildirsin və kafir­lə r də ö zlə ­rinin yalanç ı olduqları nı də rk et­sinlə r”.