Мемлекеттік еңбек инспекциясы

Ең бекті қ орғ ау ережелерінің, техникалық нормаларының жә не заң дарының орындалуын қ адағ алайды. Ведомствоішілік бақ ылауды кә сіпорынның ү стінен қ арайтын министрліктер мен ведомстволар жү зеге асырады.

Барлығ ының іс-ә рекетін бас прокурор бақ ылайды.

Ең бекті қ орғ ау ережелері – ө ндірістік процестерді жобалағ анда, ұ йымдастырғ анда жә не жү зеге асырғ анда, ө ндірістік қ ұ рылғ ыларды, қ ондырғ ыларды, агрегаттарды, машиналары, аппараттарды пайдаланғ анда, жә не де бастапқ ы материалдарды, дайын ө німдерді, ө ндіріс қ алдық тарын т.б. қ олданғ анда, сақ тағ анда, тасымалдағ анда орындауғ а міндетті ең бекті қ орғ ау бойынша талаптарды қ алыптастырушы нормативтік акт; салалық жә не саларалық болып бө лінеді.

Ең бекті қ орғ ау нұ сқ ауы – ө ндірістік орындарда, кә сіпорын территориясында, қ ұ рылыс алаң дарында жә не бұ л жұ мыстар жү ргізілетін немесе қ ызметтік міндеттер орындалатын басқ а да орындарда жұ мыс атқ арғ анда ең бек қ орғ ау бойынша талаптарды қ арастыратын номативтік акт; типтік (салалық), жә не кә сіпорын жұ мысшылары ү шін) мамандығ ы мен жұ мыс тү рлері бойынша) болып бө лінеді. Ең бекті қ орғ ау нұ сқ аулары сала аралық жә не салалық ережелер негізінде жобалануы тиіс жә не оларғ а қ айшы келмеуі керек. Нұ сқ аулар жеке мамандық иелері ү шін де (электр дә некерлеушілер, слесарлер, лаборанттар жә не т.б), сол сияқ ты жұ мыстардың жекелеген тү рлері ү шін де (биіктіктегі жұ мыс, монтаждық, ремонттық жұ мыстар, сынақ тар ө ткізу) жобалануы мү мкін. Нұ сқ аулар типтік нұ сқ аулар, берілген кә сіпорында қ олданылатын қ ұ рылғ ылардың зауыт ө ндірушісінің қ олдану- жө ндеу қ ұ жаттамасында кө рсетілген қ ауіпсіздік талаптарының, жә не деө ндірістің нақ ты жағ дайлары ескере отырып, технологиянық қ ұ жаттамалар негізінде жобаланады. Нұ сқ аулар талаптары жұ мысшылар ү шін міндетті болғ андық тан, олады орындамау ең бектік дисциплинаны бұ зу болып саналады.

Нұ сқ амашының (инструктаж) келесі тү рлері бар:

· алғ ашқ ы нұ сқ амашы – бұ л жұ мыс орнында ә рбір қ ызметкермен қ ауіпсіздік шараларын жә не ә дістерін оқ ытып, жү ргізілетін ең бек;

ө ндірісте (цехта) тікелей жұ мыс орында алғ ашқ ы нұ сқ амашы;

жұ мыс орнында жұ мыстың қ ауіпсіз тә сілдеріне теориялық жә не ө ндірістік оқ ыту;

жұ мыстағ ы теориялық білім мен практикалық машық тарын тексеру;

жұ мыс орынына қ атысты қ ауіпсіздік техникасы ережелері мен инструкцияларын кезең дік жә не кезектен тыс тексеру;

· қ айталама (кезекті, жоспарлық) нұ сқ амашы;

· жоспардан тыс нұ сқ амашы жә не білім тексеру;

· арнайы нұ сқ амашы жә не білім тексеру.

Ең бек сақ тау бойынша тә ртіптер мен нұ сқ ау біліміннің дең гейін тексеру жә не кө теру мақ сатында жеке немесе бір мамандық тың бір топ жұ мысшыларымен жү ргізілетін, жұ мыс орнындағ ы нұ сқ ама бағ дарламасы бойынша бригадасы бұ л қ айталама нұ сқ амашы деп аталады.

Нұ сқ аулардың міндетті жә не қ ызметтік тү рлері жобаланады. Міндетті Нұ сқ ауларғ а жалпы зауыттың, жалпы ө ндірістік жә не жұ мыс орны бойынша нұ сқ аулары жатады. Ең бекті қ орғ ау бойынша талаптар ең бек заң дары, ғ ылыми зерттеу нә тижелері мен ө неркә сіп кә сіорындарының оң нә тижелі тә жірбиелі негізінде жобаланып, мұ най ө неркә сібі бойынша Гостехнадзормен келісіліп, мұ най ө неркә сібінің министрлігі бекіткен ең бектің қ ауіпсіз жағ дайларын қ ұ ру жү йесі бойынша жобаланады.