Гипонатриемия емі

Шамалы жә не/немесе симптомсыз гипонатриемия арнайы коррекцияны талап етпейді.

Ауыр жедел, демек 48 сағ аттан аз уақ ытта дамығ ан гипонатриемияда, ә сіресе неврологиялық симптоматиканың кө ріністері болғ анда, шұ ғ ыл коррекция керек. Осы мақ сатта 3% натрий хлоридін 1, 0-2, 0 мл/кг/сағ мө лшерде фуросемидпен қ атар енгізу қ ажет. Тырысу жә не кома кезінде инфузия жылдамдығ ын 4-6 мл/кг/сағ жоғ арылатуғ а болады, сонымен қ атар аса концентрленген натрий хлоридін қ олдануғ а болады. Сонымен қ атар нақ ты неврологиялық мониторинг қ ажет. Жедел гипонатриемияның жылдамдығ ының коррекциясы 1-2 ммоль/л/сағ аспауы тиіс, клиникалық симптомдар жоғ алғ аннан кейін шамалы гипонатриемия сақ талса да емді тоқ татамыз (гипонатриемияның толық коррекциясы қ ажет емес).

Na жеткіліксіздгін есептеу ә дісі (Цыгин А. Н. ә дістемесі бойынша, 2012ж.)

n Na mEq = ([Na қ алаулы] - [Na қ анда]) X TBW (денеде жалпы су мө лшері)

n TBW = 0.5 немесе 0.6 * науқ ас салмағ ы, кг

n 1 г NaCl қ ұ рамында 17, 2 мэкв Na бар, 3% NaCl ерітіндісі 513 мэкв/л сә йкес.

Клиникалық айқ ын гипонатриемиясы бар науқ астарды жү ргізу тактикасы, KDIGO, 2013ж.:

1.1. Бірінші сағ ат емі, гипонатриемия тү ріне байланыссыз (жедел не созылмалы)

1.1.1.  біздің ұ сыныс: 20мин ішінде 150мл 3% гипертониялық NaCl ерітіндісінің инфузиясы (1D).

1.1.2.  3% NaCl бірінші инфузиясы аяқ талғ анда қ анда натрий концентрациясын зерттеп, 150мл 3% NaCl инфузиясын 20минут ішінде қ айта ө ткізуге ұ сынамыз (2D).

1.1.3.  Натрий дең гейі бастапқ ыдан 5ммоль/л ө скенше 1.1.1 жә не 1.1.2 нұ сқ ауларын бірнеше қ айтара ө ткізуін ұ сынамыз (2D).

1.1.4.  Клиникалық айқ ын ауыр дә режелі гипонатриемиясы бар бар науқ астардың емі стационар жағ дайында ө ткізілуі тиіс, себебі ү здіксіз клиникалық жә не биохимиялық қ адағ алауды талап етеді (дә лелдік дең гейі жоқ).

1.2. Бірінші сағ ат емі барысында натрий дең гейі бастапқ ыдан 5ммоль/л ө скен жә не клиникалық жағ дайы жақ сарғ ан науқ асты жү ргізу тактикасы, гипонатриемия тү ріне байланыссыз (жедел не созылмалы)

1.2.1.  Біздің ұ сыныс: гипертониялық ерітінді инфузиясын доғ ару (1D).

1.2.2.  гипонатриемия себебінің арнайы емі басталғ анша, 0, 9% физ ерітіндінің минималды кө лемімен инфузиялық емді жалғ астыруды ұ сынамыз (1D).

1.2.3.  гипонатриемия себебі анық талса, арнайы емді бастауды ұ сынамыз. Емнің мақ саты қ анда натрий дең гейін тұ рақ тандыру (1D).

1.2.4.  Алғ ашқ ы 24 сағ атта натрийдің дең гейін 10ммоль/л кө терумен шектеуді ұ сынамыз. Кейінгі кү ндері натрий концентрациясын 8ммоль/л тә улікке кө теріп, 130ммоль/л жеткізуді ұ сынамыз. (1D).

1.2.5.  Ем адекватты ө тіп жатса, натрий дең гейін бірінші тә улікте ә р 6 жә не 12 сағ ат сайын анық тап, кейін натрий дең гейі қ алыптығ а жеткенше кү нделікті бір рет анық тауды ұ сынамыз (2D).

1.3. Бірінші сағ ат емі барысында натрий дең гейі бастапқ ыдан 5ммоль/л ө скенге қ арамастан клиникалық жағ дайы жақ сармағ ан науқ асты жү ргізу тактикасы, гипонатриемия тү ріне байланыссыз (жедел не созылмалы)

1.3.1.  Біздің ұ сыныс: қ анда натрий дең гейін сағ атына 1ммоль/л кө бейтуге бағ ытталғ ан 3% гипертониялық ерітіндінің инфузиясын жалғ астыру (1D).

1.3.2.  Гипонатриемия клиникалық симптомдарының азаюы, қ анда натрий дең гейінің бастапқ ыдан 10ммоль/л ө суі немесе қ анда натрий дең гейінің 130ммоль/л жетуі секілді жағ дайлардың қ айсысы дамыса да 3% гипертониялық ерітіндінің инфузиясын доғ аруды ұ сынамыз (1D).

1.3.3.  Гипонатриемияғ а ұ қ сас клиникалық симптоматикасы бар басқ а себептерді қ арастыруды ұ сынамыз (1D).

1.3.4.  3% гипертониялық ерітінді немесе эквивалентінің инфузиясы жү ріп жатқ анда қ анда натрий дең гейін ә р 4 сағ ат сайын ө лшеуді ұ сынамыз (2D).

Егер клиникалық симптоматикасы болса созылмалы гипонатриемия да коррекцияланады. Бұ л мақ сатпен де жедел гипонатриемия кезіндегідей 3% натрий хлоридін 1, 0-2, 0 мл/кг/сағ мө лшерде фуросемидпен қ атар енгізу қ ажет. Созылмалы гипонатриемия кезінде натрий дең гейі жылдамдығ ының жоғ арылауы 12 ммоль/тә ул аспауы тиіс. Сонымен қ атар клиникалық симптоматика кеткенге дейін немесе қ ан сарысуында натрий концентрациясы 10% ғ а жоғ арылағ анғ а дейін суды шектейміз.

Гипонатриемия коррекциясы неврологиялық симптоматиканы динамикада бақ ылау арқ ылы (ә р 1-2 сағ ат) жә не қ анда, зә рде электролиттер концентрациясын бақ ылаумен қ атаң тү рде жү ргізіледі. Сонымен бірге плазмада натрий концентрациясының жылдамдығ ы 1, 5 ммоль/л/сағ немесе 15 ммоль/тә ул аспауы тиіс екендігін ескеру ө те маң ызды.