Преренальді БЖЗ. Преренальді БЖЗ басталуы бүйрек гипоперфузиясының әсерінен шумақ фильтртциясының төмендеуі

Преренальді БЖЗ басталуы бү йрек гипоперфузиясының ә серінен шумақ фильтртциясының тө мендеуі, бү йрек қ анайналымының тө мендеуіне байланысты. Осының ә серінен бү йрек қ ұ рылымы интактты болады. Гипоксияғ а проксимальді ө зекшелер басым метаболикалық сезімтал болып келеді жә не бірнеше кү н бойы гипоксияғ а қ арсы тұ ра алады, осыдан кейін (жедел тубулярлы некроз) дамиды.

Қ алыпты ренальді перфузия қ анның циркуляциясы мен кө леміне, жү рек лақ тырысына жә не перифериялық қ антамырғ а байланысты. Науқ астың гидратациялық статусына тә уелсіз, артериальді қ ан кө лемінің тү суі преренальді БЖЗ ның дамуына алып келеді. Бұ л - бү йрек гипоперфузисы себебінің 3 тобы:

· Гиповолемия

· Жү рек жетіспеушілігі

· жү йелі вазодилятация.

Гипоперфузия жауабына барорецепторлар арқ ылы жү йелі жә не бү йрекішілік ө згерістер дамиды. (сур.3).

қ арыншалық жә не артериальді барорецепторлардың белсенуі активациясы

осмотикалық емес вазопрессиннің белсенуі

РААЖ белсенуі

сурет 3. Преренальді БЖЗ ның даму реттілігі

(Schrier R.W.e.a 2004 адаптацияланғ ан)

Бү йрек гипоперфузиясына Жү йелі жауап:

· Симпатикалық жү йке жү йесінің белсенуі

· РААЖ белсенуі

· Вазопрессин белсенуінің жоғ арлауы.

Бұ л процесттің мақ саты ағ залардың қ ан қ ысымын тұ рақ ты ұ стап тұ ру:

· Вазоконстрикция

· Жү рек лақ тырысының жоғ арлауы жә не тө мендеуі, жү рек жиырылуының тө мендеуі

· Шө лдеудің жоғ арылауы, тер бө лудің азаюы

· Натрий мен судың кідіруі.

Гипоперфузияғ а бү йрек ішілік жауап (бү йректік ауторегуляция):

Бастапқ ыда шумақ тық фильтрация шумақ ішілік қ ысым есебінен жү йелі артериальді қ ысымның тө мендеуіне қ арамастан ұ сталып тұ рады, бұ л дилятационды прегломерулярлы афферентті артериоланы қ амтамассыз етіп, (простагландин жә не NO ә серінен) постгломерулярлы эфферентті артериоланың тарылуы (ангиотензина II ә серінен) тепе тең дігін сақ тайды. Егер де бү йрек перфузиясы тез қ алпына келмесе, онда бү йректің ауыр ишемиясына жә не преренальді БЖЗ, паренхиматоздығ а ауысады.

Систоликалық АҚ 80 мм рт.ст тө мен болса, бү йрек қ анағ ымының жә не ШФ тө мендеуі болады. Кейбір науқ астарда (қ арт адамдар, ААФ, АБР қ абылдайтын гипертониялық нефросклероз, диабеттік нефропатиясы бар науқ астар) ШФ тө мендеуі, тө менгі сатыдағ ы гипотензияда да дами алады, сондық тан да АГ емдеуде ЖБЗ ның алдын алу шараларын жү ргізу керек.