Шығару операторы арқылы мәліметтерді форматпен шығараламыз.

Форматтау – нә тижелерді қ олданышуғ а ың ғ айлы тү рде шығ ару. Ол ү шін ө рнектен кейін формат қ ойылады – қ ос нү кте жә не сан, ө рнектін мә нін шығ аратын позициялар. Мысалы, ү шбұ рыштың бұ рыштарынын координаталары берілсін. Медиананы m_b жә не сырттай сызылғ ан шең бердін радиусын.

Program triangle;

Var x1, x2, x3, y1, y2, y3, a, b, c, mb, r, x, y, p, s: real;

Begin

Write(‘Координаталарды енгіз: ’);

Read(x1, x2, x3, y1, y2, y3);

{ү шбұ рыштың қ абырғ аларынын ұ зындығ ын есептеу}

a: =sqrt(sqr(x3-x2)+sqr(y3-y2));

b: =sqrt(sqr(x1-x3)+sqr(y1-y3));

c: =sqrt(sqr(x1-x2)+sqr(y1-y2));

{b қ абырғ асынын ортасынын координатасы}

x: =(x1+x3)/2;

y: =(y1+y3)/2;

{mb медиананы есептеу}

mb: =sqrt(sqr(x-x2)+sqr(y-y2));

{жартылай периметр}

p: =(a+b+c)/;

{ауданды есептеу}

s: =sqrt(p*(p-a)*(p-b)*(p-c));

{радиус}

r: =a*b*c/(4*s);

{нә тижелерді шығ ару}

writeln(‘медиана=’, mb: 5: 2, ‘ радиус=’, r: 5: 2);

end.

Форматты қ олданбағ анда, онда бү тін жә не булеан тү рлерге экранда 15, ал нақ ты тү рге – 18 орын беріледі. Нақ ты тү рдегі мә ліметтер келесі тү рде шығ ады:

х.ххххххххххЕтаң бахх,

мұ нда х – кезкелген сан.

Дә ріс 4. Блок. Тармақ талу. Таң дау нұ сқ ауы

Паскальда бір серияда орындалатын операторлар тізбегі бір оператор тү рінде қ арастырылады, оны қ ұ рама оператор деп атайды. Қ ұ рама оператор BEGIN, END операторлық жақ шаларына алынып жазылады жә не END-тен соң ү тір нү кте таң басы қ ойылады.

Паскальда шартты ө ту операторы IF операторы арқ ылы беріледі:

а) IF < шарт> THEN < оператор1> ELSE < оператор2>; {толық тү рі}

б) IF < шарт> THEN < оператор>; {қ ысқ а тү рі}

в) IF < шарт> THEN goto < таң ба>; {ауыспалы тү р}

г) IF < шарт> THEN < оператор_1> ELSE

IF < шарт> THEN < оператор_2> ELSE

IF < шарт> THEN < оператор_3>

…………………………………….

ELSE

IF < шарт> THEN < оператор_k>; {қ абаттасқ ан тү р}

д) таң дау операторы;

ELSE сө зінін алдындағ ы оператордың соң ына ү тір нү кте қ ойылмайды. IF операторынын қ ысқ артылып отырғ ан тү рінде берілген шарт орындалмаса, оператор тасталып кетеді де, басқ ару келесі операторғ а ө теді.

Паскальда таң дау операторы CASE m OF операторы арқ ылы беріледі, END - тен соң ү тір нү кте қ ойылмайды. Мұ ндағ ы, CASE (жағ дай) – қ ызметші сө з; m REAL тү рінен басқ а кез келген скалярлық тү рде берілген айнымалы (не ө рнек). Оны сұ рыптаушы деп атайды OF - бойынша. Программанын орындалуы кезінде алдымен m айнымалысының мә ні жадығ а ө ндіріліп, ол осы тұ рақ тылармен салыстырлады. Егер мә н олардың бірімен тең болып шық са, оң да осы тұ рақ тығ а сә йкес оператор орындалады да, CASE оператордын орындауы аяқ талады. Егер m –нін мә ні сұ рыптаушы тұ рақ тылардың ешқ айсысымен тең болып шық паса, ELSE бө лімі қ арастырлады, ал бұ л бө лім программада келтірілмесе, онда CASE операторы орындалмай тастап кетіледі. Жалпы тү рі:

CASE m OF

N1: < оператор1>;

N2: < оператор2>;

...............................

Nk: < операторk>;

ELSE < оператор> Берілген аптаның кү нін нө мірі арқ ылы оның атын шығ ар.

END;

Дә ріс 5. Циклдар. Шартсыз кө шу операторы, белгі

WHILE P DO S;