Мәліметтердің абстракті түрлері

Абстракті тү рлердің атқ аратын роліне тоқ тайық. Мысалы, процедураны біз операторлардаң қ ұ растырылғ ан жалпыланғ ан тү сніктеме деп қ арастырамыз. Процедура арқ ылы программалаушы ө зіне керек операторларды жинақ тайды жә не ә р типтегі операндтарғ а қ олдана алады. Мысалы ретінде матрицаларды кө бейтетін стандартты қ осалқ ы программа. Процедуранын артық шылығ ы: оны алгоритмнің бө ліктеріне инкапсуляция жасауғ а қ олдану. Осы кезде операторлар белгіленген программанын функционалды аспектісіне жауап беретін программанын бө лек бө лігінде жиналады. Инкапсуляциянын мысалы: бір процедураны ә р типтегі мә ліметтерді енгізуге қ олданамыз жә не оларды қ исынды шартына тексереді. Инкапсуляциянын артық шылығ ы: программанын орындалу кезінде қ ателер пайда болса, біз қ андай операторларды ө згерту керек екенін білеміз.

Абстракті тү рдегі мә ліметтерді математикалық модельдін аймағ ында анық талғ ан операторлар жиыны деп санаймыз. Абстракті тү рдегі мә ліметтердің моделіндегі операторлар ө зінің қ ұ рамында абстракті жә не басқ а тү рдегі мә ліметтерді қ олдануы мү мкін: программалау тілінің стандартты тү рлерін немесе басқ а абстракті тү рдегі мә ліметтерді. Оператордың орындалу нә тижесінде берілген абстракті тү рдегі мә ліметтер моделінде жоқ тү р шығ уы мү мкін.

Процедуранын екі ө згеше сипаттамасы – жалпыланғ ан жә не инкапсуляция - абстракті тү рдегі мә ліметтер ың ғ айлы сипаттайды. Абстракті тү рдегі мә ліметтер қ арапайым тү рдегі мә ліметтерді жинақ тайды, дә л осылай ө з қ ұ рамында процедура қ арапайым операторларды жинақ тайды. Абстракті тү рдегі мә ліметтер мә ліметтердің тү рін инкапсуляциялайды келесі мағ анада: анық талғ ан тү р жә не оғ ан қ арастырылатын операторлар программанын бір бө лігінде жиналады. Егер абстракті тү рдегі мә ліметтерді ө згерту керек болса, біз қ ай жерге жә не қ андай ө згерістерді енгізу керек тігін программанын бір меншікті бө лігінде істейміз, жә не ол ө згерістер программанын басқ а бө ліктерінде қ атеге келтірмейді. Абстракті тү рдегі мә ліметтердің орындалу термині келесіні тү сінеді: осы абстракті тү рдегі мә ліметтерді анық тайтын айнымалылардың сипаттамасын программалау тілінің операторларына кө шіру, қ осымша, ә р абстракті тү рдегі мә ліметтердің объектілеріне орындалатын операторларынын процедурасы абстракті тү рдегі мә ліметтер ұ сынатын мә ліметтердің қ ұ рылымына байланысты. Ә р программалау тіліндегі қ олданылатын мә ліметтер қ ұ рылымы негізгі мә ліметтердің тү рлерінен қ ұ рылады. Бір модельде екі ә ртү рлі абстракті тү рдегі мә ліметтердің анық талатыны, осы абстракті тү рдегі мә ліметтердің объектілеріне ә р тү рлі амалдарды орындауғ а мү мкіншілік беру.

Мә ліметтер типі, мә ліметтердің қ ұ рылымы жә не абстракті тү рдегі мә ліметтер ұ қ сас болғ аны мен, олардын мағ анасы ә р тү рлі. Программалау тілінде мә ліметтер типі айнымалы қ абылдай алатын мә ндерінін кесіндісін білдіреді. Мысалы, булеан тү ріндегі айнымалы true немесе false мә ндерін қ абылдайды.