Мемлекеттік жастар саясатын дамытудың негізгі қағидаттары

Мемлекеттік жастар саясатын республикалық жә не ө ң ірлік дең гейде тиімді жү зеге асыру ү шін келесі қ ағ идаттарғ а сү йену қ ажет:

- жастар саясатын ә зірлеудің жинақ тылығ ы мен жү зеге асырылуы, ресурстардың топтасу бағ дары (барлық жауапты жә не мү дделі тараптарды тарту, тү рлі ә леуметтік-экономикалық саланы қ амту);

- ел дамуының ә леуметтік-экономикалық дамуының негізгі міндетіне арналғ ан жастар саясатына бағ ытталғ ан ә леуметтік бағ ыт пен тү рлі жастар тобының қ ажеттілігі;

- жастар саясаты саласындағ ы жабдық таушы мен қ ызметті қ олданушылар ү шін ақ параттың ашық тығ ы мен қ олжетімділігі;

- жастар саясаты саласындағ ы жоспарлау мен белгілі топқ а қ ызмет кө рсету кезінде мақ сатты топқ а нақ ты сегментация беру;

- жауапты орындаушының кә сіптілігі мен барлық дең гейдегі тең орындаушылардың ұ йымдылығ ы.

2.2. Бағ ыт «Жастардың қ ұ ндылық -патриоттық бағ дарларын қ алыптастыру»

Еліміздің болашақ дамуына ү лес қ осуғ а қ абілетті жә не жауапты, белсенді ө мірлік кө зқ арасы бар жас адамды тә рбиелейтін жү йе енгізілетін болады.

Жастардың патриотизмін дамыту жө ніндегі кешенді шараларды іске асыру Білім жә не ғ ылым, мә дениет жә не ақ парат, ә ділет, ішкі істер, қ орғ аныс, тө тенше жағ дай, ең бек жә не халық ты ә леуметтік қ орғ ау, индустрия жә не жаң а технология, шетел тілдері, қ оршағ ан ортаны қ орғ ау, денсаулық сақ тау, ауылшаруашылығ ы министрлігі, сондай-ақ, жергілікті атқ арушы органдардың стратегиялық жоспары шең берінде жү ргізілетін болады.

Оларды жү зеге асырудың ішінде табысты жас қ азақ стандық тың бейнесін, патриоттылық қ ұ ндылық тар, мемлекеттік рә міздер мен мемлекеттік тілді насихаттайтын кө лемді жобалар жү зеге асырылады.

Жастар саясатын жү зеге асыру нә тижесінде жас қ азақ стандық тың бойында келесідей қ ұ ндылық тар қ алыптасады:

1. Адалдық пен парасаттылық, ар-намыс пен тектілік;

2. Қ арапайымдылық, ең бексү йгіштік пен ө згеге кө мек кө рсетуге дайын болу;

3. Ең бекке қ ұ рмет;

4. Дә стү рге адалдық, ү лкенге қ ұ рмет, кішіге ізет;

5. Достық, ө зара кө мек кө рсету мен бірлік;

6. Қ иындық тан қ орық пай табысқ а жету;

7. Отанғ а деген сү йіспешілік, оның ө ркендеуіне қ ызмет ету.

Осылайша жас қ азақ стандық тардың санасында қ ұ ндылық тарды толық тыру келесідей идеологемалармен анық талады:

1. Адалдық адамдық тың белгісі;

2. Қ арапайымдылық адамның кө ркі, ең бек ерлікке жеткізер;

3. Батыр айқ аста танылар;

4. Отан отбасынан басталады, шаң ырақ бірлік пен берекенің белгісі;

5. Достық – басты байлық, жұ мыла кө терген жү к жең іл;

6. Бейнет тү бі зейнет;

7. Ө зге елде сұ лтан болғ анша, ө з елің де ұ лтан бол.

Осы қ ұ ндылық тарды насихаттау ү шін «Отандастар» жобасы ә зірленетін болады.

Бұ дан басқ а, шетелде білім алып жатқ ан жастарды қ азақ диаспорасы ө кілдерінің іс-шарасына тарту арқ ылы патриоттылық қ а тә рбиелеуге ерекше назар аударылатын болады.

Жастар арасында жетістік пен патриоттық қ а ынталандыру мақ сатында ә леуметтік саты тетіктері іске қ осылатын болады. Ол: еріктілік, мә слихаттардағ ы шешімдер қ абылдау процесі мен мемлекеттік қ ызметке кіруге кең мү мкіндік болады.

Барлық дең гейдегі мә слихаттардағ ы жастар ө кілін, сондай-ақ, мемлекеттік қ ызметке кө бірек тарту мақ сатында «Мемлекеттік қ ызмет мектебі» жобасы мен жастар парламентаризмі жетілдірілетін болады. Сонымен қ оса, еліміздің білім ұ йымдарында студенттер кең есі, клубтар желісі жә не т.б. ұ йымдар дамитын болады.

Жастармен жұ мыстың жеке блогы «Ү штұ ғ ырлы тіл» идеясы жастармен белсенді тү рде жү зеге асырылатын болады.

«Орта білім беру жү йесіндегі патриоттық тә рбиені ұ йымдастыру» пә нінің оқ у ә дістемелік кешенін ә зірлеу жоспарланады жә не бұ дан ә рі гуманитарлық жә не педагогикалық оқ у пә ндері тізіміне енгізілетін болады.

Жастардың экологиялық мә дениетін қ алыптастыру шең берінде, азаматтық тә рбие берудің бағ ыттарының бірі ретінде «Жасыл ел» жә не т.б жобалары дамиды. Танымдық фактор ретінде жастар экотуризмі дамитын болады.

Неке жә не отбасы институтының рө лін нығ айту мақ сатында отбасылық қ ұ ндылық тарды насихаттауғ а, ұ рпақ тар сабақ тастығ ын сақ тау мен ү лкендерді қ ұ рметтеп, кішілерге қ омқ орлық кө рсетуге бағ ытталғ ан кең кө лемді «Шаң ырақ» жобасы іске асырылатын болады.

Жастардың ә скери-патриоттық тә рбиесін дамыту ү шін «Отаныма қ ызмет етемін!» жалпыхалық тық жобасы ә зірленіп, жү зеге асыру жоспарланады.

Мық ты ақ параттық -талдамалық сү йемелдеу ұ йымдастырылатын болады, оның ішінде, жастар саясаты саласындағ ы оқ иғ аларды жариялап отыратын республикалық жастар газеті, аналитикалық журнал, телебағ дарлама, толық метражды кө ркем жә не документалды фильмдер, телесериалдар, жаң а ә ндер мен музыкалық клиптер шығ арылады, «e-zhastar» интернет-порталы қ ұ рылады.

2017 жылы 28-Бү кілә лемдік Қ ысқ ы универсиада сынды оқ иғ аларғ а кө птеген жастардың қ атыстыра отырып іс-шаралар ө ткізу жоспарланады.

2.3. «Жас азаматтардың экономикалық, ә леуметтік, инновациялық жә не шығ армашылық даму» бағ ыты.

2015 жылы жастардың ә леуметтік-қ орғ алатын тобын қ олдау, тұ рмыстық жағ дайын жақ сарту, ө з жұ мысын қ ұ ру мү мкіндігі мен ең бекпен қ амтамасыз ету жү йесі дамитын болады.

Ең бек жә не жұ мыспен қ амту саласындағ ы мемлекеттік кепілдіктерді іске асыру, жастар ортасында кә сіпкерлікті дамыту шаралары мемлекеттік жоспарлау жү йесінің қ ұ жаттары аясында жү зеге асырылатын болады.

Қ оғ амдық жұ мыстар жү йесін дамыту, жастар ү шін ә леуметтік жұ мыс орындарын қ ұ ру, «Жастар тә жірибесін» ұ йымдастыру жә не «Жастардың ең бек биржасын», жастарды жұ мыспен қ амтуғ а ық пал етудің жастар орталық тарын жә не жастардың ең бек нарығ ында бейімделу орталық тарын қ ұ ру жө ніндегі ә леуметтік маң ызды жобаларды іске асыру жалғ асатын болады.

Осы жобаларды жү зеге асыру барысында ұ лттық компаниялар, ә леуметтік-кә сіпкерлік корпорациялар мен бизнес-қ ауымдастық ө кілдері белсенді тү рде тартылатын болады.

Жастарды қ оғ амдық жұ мысқ а тарту жастар ең бек жасақ тарын қ ұ ру жолымен жү зеге асатын болады. Бұ л жастар ә леуметтік жасағ ы, жастар қ ұ қ ық тә ртібі жасағ ы, ауылды дамыту жасағ ы мен кө галдандыру, абаттандыру, қ ұ рылыс, жергілікті маң ызы бар автомобиль жолдарын жө ндеп, қ айта жаң ғ ырту жасағ ы.

Техникалық жә не кә сіптік білім беру мекемесінің тү лектері ү шін деректер базасы қ ұ рылатын болады, оның ішінде, сертификатталғ ан, «enbek.gov.kz» сайтынан жұ мыспен қ амтуда нақ ты болжам жасалып, жоспарлауғ а мү мкіндік береді.

Екінші кезең де, жастарғ а консультациялық жә не тренингтік қ ызмет кө рсететін ең бек нарығ ына арналғ ан жастарды бейімдеу орталығ ын қ ұ ру жоспарланады.

«Жасыл ел» бағ дарламасын жү зеге асыруда жастар кө птеп қ атысатын болады, экономиканың аграрлық, ө неркә сіптік, қ ұ рылыс секторын дамыту, сондай-ақ, жастарды ең бекпен қ амтуғ а бағ ытталғ ан ә леуметтік маң ызы бар жобалар жү зеге асырылатын болады.

«Жас маман» тү сінігі нормативті бекітіліп, олар ү шін минималды ә леуметтік пакет болады.

Жастарғ а техникалық жә не кә сіптік білім алуғ а ынталандырудың нақ ты шаралары жү зеге асып, индустрализация бағ дарламасына қ атысу жү зеге асырылады. Осы ү шін «Ең бекке жолдама» жобасын жіберу жоспарлануда.

Бұ дан басқ а, жұ мысшы жастарды ө зін-ө зі дамыту, ең бек шиеленістерінің алдын-алу ү шін жастар ұ йымын қ ұ ру жә не экономиканың тү рлі кә сіпкерлік секторларында жастар саясатының «Ең бекқ ор» корпоративтік бағ дарламасын қ абылдау жоспарлануда. Одан басқ а, тү рлі мамандық тар бойынша Жалпыхалық тық «Семсер» сыйлығ ын шығ ару ұ сынылады.

Жас мамандарды медициналық, педагогикалық, ә леуметтік жә не аграрлық мамандық тарғ а тарту ү шін ауылдық жерлерде «Дипломмен ауылғ а!» жобасын жү зеге асыру жалғ асатын болады.

Одан басқ а, ауыл жастарына қ ала жастарындай тең мү мкіндік жасау мақ сатында «Ауылдың тірегі» жобасын жү зеге асыру ұ сынылады.

Ауылдық жерде жастар ө з кә сібін ашу ү шін пайызсыз жә не кепілсіз қ аржыландыруды бө лу тетіктері қ арастырылады. Осы мақ сатта «Бастауыш фермер» жобасы енгізілетін болады.

Жастардың тұ рғ ын-ү й мә селесін шешу шаралары қ арастырылатын болады. Жатақ ханалардың санын кө бейту, бар жатақ ханағ а кү рделі жө ндеу жү ргізу, сондай-ақ, жекешелендіріліп кеткен студенттік жатақ ханаларды қ айтару.

Жас отбасылар ү шін «Қ олжетімді баспана - 2020» (2012 жылдың 1 шілдесі) бағ дарламасы, сондай-ақ, жас мамандар ү шін (2013 жылдан бастап) «Қ азақ стандық ипотекалық компания» АҚ желісі бойынша бойынша жалдамалы тұ рғ ын ү йді пайдалануғ а беру тетіктері қ ұ рылды.

Жеке қ аржыландыруды басқ ару бойынша курстар мен семинарлар ө ткізу, оларды кейс-технологияны оқ ытуды қ олдану арқ ылы жоспарлау, оның ішінде, нарық қ орының негізі тақ ырыбы бойынша, сақ тандыру, ық тималды басқ ару жоспарланады. Осығ ан сә йкес, «Іске сә т» жас кә сіпкерлерді қ олдау ә леуметтік жобасын жү зеге асыру кө зделеді.

Ғ ылымның мә ртебесін кө теру ү шін жастарды инновациялық жобаларды дайындауғ а тарту ү шін «Қ арқ ын KZ!» жобаларын жү зеге асыру жоспарланады. Осы жоба аясында Инновациялық идеялар банкісі қ ұ рылатын болады.

Шығ ырмашыл жастарды қ олдау мақ сатында ұ лттық конкурстар, ойындар, дарынды жастар арасында турнирлер, оның ішінде жыл сайынғ ы халық аралық байқ аулар мен турнирлерде, ойындарда қ азақ стандық қ ұ раманың қ атысуын қ амтамасыз ететін Дельфийлік ойындар ө ткізу жоспарланады.

Халық арлық тә жірибе негізінде ISIC халық аралық картасы ү лгісінде идентификациялық картаны ә зірлеп, енгізу болжамдалуда.

Жастарды толық қ анды табиғ и дамыту ү шін жастарғ а арналғ ан спорттық жә не демалыс инфрақ ұ рылымдарының желісін ауылды жерлерде кең ейтіліп, оғ ан қ ол жетімділікті артады, сонымен қ атар, 2014 жылғ а қ арай жастардың денсаулық орталық тары, жас аналар, отбасын жоспарлау мектептері дамиды.

Одан басқ а, жастар арасында салауатты ө мір салтын насихаттау ү шін «Алғ а, Қ азақ стан!» жобасын жү зеге асыру жоспарлануда.